✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :

1 عَنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ سُئِلَ عَنْ رَجُلٍ تَسَحَّرَ ثُمَّ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ وَ قَدْ طَلَعَ الْفَجْرُ وَ تَبَیَّنَ قَالَ یُتِمُّ صَوْمَهُ ذَلِکَ ثُمَّ لْیَقْضِهِ فَإِنْ تَسَحَّرَ فِی غَیْرِ شَهْرِ رَمَضَانَ بَعْدَ الْفَجْرِ أَفْطَرَ ثُمَّ قَالَ إِنَّ أَبِی کَانَ لَیْلَةً یُصَلِّی وَ أَنَا آکُلُ فَانْصَرَفَ فَقَالَ أَمَّا جَعْفَرٌ فَقَدْ أَکَلَ وَ شَرِبَ بَعْدَ الْفَجْرِ فَأَمَرَنِی فَأَفْطَرْتُ ذَلِکَ الْیَوْمَ فِی غَیْرِ شَهْرِ رَمَضَانَ.

📚 الکافی ج۴ص٩۶

از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد فردی که (در ماه رمضان) غذای سحری می خورد و سپس از اتاقش خارج می شود در حالیکه که فجر طلوع کرده است و روشن شده است سوال شد؛ فرمود : آن روزه اش را کامل می کند و آن را قضا می کند!

اما اگر در غیر ماه رمضان، بعد از فجر سحری بخورد، إفطار می کند!

سپس فرمود : همانا شبی پدرم نماز می خواند و من غذا می خوردم. پس پدرم نمازش را سلام داد و فرمود : جعفر بعد از طلوع فجر می خورد و می آشامد! پس به من أمر نمود آن روز را که در غیر ماه رمضان بود افطار نمودم!

2 صَفْوَانُ بْنُ یَحْیَی عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی إِبْرَاهِیمَ یَکُونُ عَلَیَّ الْیَوْمُ وَ الْیَوْمَانِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَأَتَسَحَّرُ مُصْبِحاً أُفْطِرُ ذَلِکَ الْیَوْمَ وَ أَقْضِی مَکَانَ ذَلِکَ الْیَوْمِ یَوْماً آخَرَ أَوْ أُتِمُّ عَلَی صَوْمِ ذَلِکَ الْیَوْمِ وَ أَقْضِی یَوْماً آخَرَ فَقَالَ لَا بَلْ تُفْطِرُ ذَلِکَ الْیَوْمَ لِأَنَّکَ أَکَلْتَ مُصْبِحاً وَ تَقْضِی یَوْماً آخَرَ.

📚 الکافی ج۴ص٩٧

إسحاق بن عمار گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : یک یا دو روز روزهٔ قضای ماه رمضان دارم و در حالیکه صبح شده است سحری می خورم. آیا آن روز را إفطار کنم و یک روز دیگر به جای آن قضا کنم یا روزه آن روز را کامل کنم و یک روز دیگر هم قضا کنم؟ امام فرمودند : خیر! بلکه آن روز را إفطار می کنی و یک روز دیگر قضا می کنی، زیرا در حالیکه وارد صبح شده بودی غذا خوردی!

3 عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ سَعِیدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ أَبِی إِبْرَاهِیمَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ شَرِبَ بَعْدَ مَا طَلَعَ الْفَجْرُ وَ هُوَ لَا یَعْلَمُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ قَالَ یَصُومُ یَوْمَهُ ذَلِکَ وَ یَقْضِی یَوْماً آخَرَ وَ إِنْ کَانَ قَضَاءً لِرَمَضَانَ فِی شَوَّالٍ أَوْ فِی غَیْرِهِ فَشَرِبَ بَعْدَ الْفَجْرِ فَلْیُفْطِرْ یَوْمَهُ ذَلِکَ وَ یَقْضِی.

📚 الکافی ج۴ص٩٧

علی بن أبي حمزه گوید : از امام کاظم صلوات اللَّه علیه در مورد فردی که ندانسته بعد از طلوع فجر در ماه رمضان آب نوشیده است سؤال کردم؛ امام فرمودند : آن روز را روزه می گیرد و یک روز دیگر هم قضا می کند و اگر روزه قضای ماه رمضان در ماه شوال و غیر آن باشد و بعد از طلوع فجر بنوشد، آن روز را إفطار می کند و آن را قضا می کند!

✅ با توجه به روایات فوق، اگر کسی در غیر ماه رمضان، به گمان اینکه هنوز فجر طلوع نکرده است، حتی ندانسته بعد از طلوع فجر چیزی بخورد یا بیاشامد، نمی تواند آن روز را روزه نافله یا روزه قضاء بگیرد و باید آن روز را إفطار نماید.

✅ رخ دادن حالات مختلف این امر در ماه رمضان، حکم متفاوتی دارد که أحاديث آن در لینک زیر قابل مشاهده است :

https://feghh14.com/1913

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر

https://feghh14.com