✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنِ ابْنِ أَبِي نَصْرٍ قَالَ: كَتَبْتُ إِلَى أَبِي جَعْفَرٍ الْخُمُسُ أُخْرِجُهُ قَبْلَ الْمَئُونَةِ أَوْ بَعْدَ الْمَئُونَةِ فَكَتَبَ بَعْدَ الْمَئُونَةِ.

📚 الكافي ج۱ص۵۴۵

ابن ابی نصر گوید : به ابوجعفر علیه السلام نامه نوشتم که #خمس را قبل از مئونه خارج کنم یا بعد از مئونه؟
پس امام در جواب نوشتند : بعد از مئونه (یعنی بعد از خرج معمول زندگی)



2⃣عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْداللَّهِ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْأَشْعَرِیِّ قَالَ کَتَبَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا إِلَی أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی أَخْبِرْنِی عَنِ الْخُمُسِ أَ عَلَی جَمِیعِ مَا یَسْتَفِیدُ الرَّجُلُ مِنْ قَلِیلٍ وَ کَثِیرٍ مِنْ جَمِیعِ الضُّرُوبِ وَ عَلَی الصُّنَّاعِ وَ کَیْفَ ذَلِکَ فَکَتَبَ بِخَطِّهِ الْخُمُسُ بَعْدَ الْمَئُونَةِ.

📚 التهذیب ج۴ص۱۲۳

محمد بن حسن گوید : یکی از اصحاب به امام جواد صلوات اللَّه علیه نوشت : در مورد خمس به من خبر دهيد که آیا بر همه آنچه فرد از کم و زیاد از همه انواع (درآمد ها) به دست می آورد و بر صنعتگران می باشد؟ و آن چگونه است؟ امام با خط خودشان نوشتند : خمس بعد از #مئونه است!


3⃣عَنِ النَّضْرِ بْنِ سُوَیْدٍ عَنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: لَا تُبَاعُ الدَّارُ وَ لَا الْجَارِیَةُ فِی الدَّیْنِ وَ ذَلِکَ أَنَّهُ لَا بُدَّ لِلرَّجُلِ مِنْ ظِلٍّ یَسْکُنُهُ وَ خَادِمٍ یَخْدُمُهُ.

📚 الکافی ج۵ص۹۶

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : خانه و کنیز در مورد بدهی فروخته نمی شود و این أمر برای این است که مرد از داشتن سایه سری که در آن سکونت کند و خادمی که به او خدمت کند ناچار است!


4⃣عَلِیُّ بْنُ جَعْفَرٍ فِی کِتَابِهِ عَنْ أَخِیهِ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الزَّکَاةِ أَ یُعْطَاهَا مَنْ لَهُ الدَّابَّةُ قَالَ نَعَمْ وَ مَنْ لَهُ الدَّارُ وَ الْعَبْدُ فَإِنَّ الدَّارَ لَیْسَ نَعُدُّهَا مَالًا.

📚 مسائل علیّ بن جعفر ص۱۴۲

علی بن جعفر گوید : از امام کاظم صلوات اللَّه علیه در مورد زکات سؤال کردم که آیا به کسی که چارپای (باری یا سواری) دارد داده می شود؟ امام فرمود : بله! و همچنین به کسی که خانه و برده دارد! زیرا ما منزل را مال به حساب نمی آوریم!


5⃣عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَیْنَةَ عَنْ غَیْرِ وَاحِدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ وَ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُمَا سُئِلَا عَنِ الرَّجُلِ لَهُ دَارٌ وَ خَادِمٌ أَوْ عَبْدٌ أَ یَقْبَلُ الزَّکَاةَ قَالا نَعَمْ إِنَّ الدَّارَ وَ الْخَادِمَ لَیْسَا بِمَالٍ.

📚 الکافی ج۳ص۵۶۱

از امام باقر و امام صادق صلوات اللَّه علیهما در مورد مردی که خانه و خادم یا برده دارد سؤال شد که آیا (در صورت فقر) زکات قبول کند؟ پس فرمودند : بله! همانا #خانه و خادم مال نیستند!


6⃣عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: مَنْ بَنَی فَوْقَ مَا یَسْکُنُهُ کُلِّفَ حَمْلَهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.

📚 المحاسن ص۶۰۸.

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : کسی که ساختمانی بیش از آنچه در آن سکونت می کند بسازد، روز قیامت به دوش کشیدن آن به او تکلیف می شود!



7⃣عَنْ حُمَیْدٍ الصَّیْرَفِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: کُلُّ بِنَاءٍ لَیْسَ بِکَفَافٍ فَهُوَ وَبَالٌ عَلَی صَاحِبِهِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ.

📚 الکافی ج۶ص۵۳۱

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : هر ساختمانی که کفاف و نیاز نباشد، در روز قیامت وبال و سنگینی بر صاحبش خواهد بود!



✅ با توجه به شواهد روایی مختلف که چند مورد آن ذکر گردید، داشتن سرپناه و منزل و خانه برای مرد لازم است و چاره‌ای از آن ندارد و از این مطلب به روشنی استفاده می شود که خانه و منزل در حد نیاز، جزو #مئونه محسوب می شود.

از طرف دیگر با توجه به اصول وارده در روایت 1⃣ و 2⃣، محاسبه خمس بعد از مئونه است و به مئونه خمس تعلق نمی گیرد.

لذا هزینه ای که صرف خرید یا ساخت یک خانه در حد #نیاز و #کفاف می شود خمس ندارد.


✅ البته خانه‌ای که مافوق نیاز و احتیاج فرد و عيال اوست، جزو مئونه نیست و لذا در آن خمس می باشد.



اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر


https://t.me/porseshvapasokhe