سوال 1882 آیا وصیت باید حتماً در آخر عمر باشد؟

153 19 مهر 1403

پاسخ

✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :

1 زيد الشحام قال: سَأَلْتُ أَبَاعَبْداللَّهِ عَنِ الْوَصِيَّةِ فَقَالَ هِيَ حَقٌّ عَلَى كُلِّ مُسْلِم

📚 تهذیب ج9ص172

زيد شحام گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد وصیت سؤال کردم؛ فرمود: آن حقي بر گردن هر مسلمان است.

2 قَالَ ما يَنْبَغِي لِامْرِئٍ مُسْلِمٍ أَنْ

يَبِيتَ لَيْلَةً إِلَّا و وَصِيَّتُهُ تَحْتَ رَأْسهِ

📚 مقنعة ص101

رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود : برای شخص مسلمان سزاوار نیست که یک شب را به صبح برساند مگر در حالی که وصیت او نزد سرش باشد!

3 امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود : هر کس در هنگام مرگ خود وصیت نیکو انجام ندهد، در مروت و عقل او نقصان وجود دارد. گفته شد :یا رسول الله، ميت چگونه وصیت نماید؟ فرمود : وقتی مرگ او فرا رسید و مردم دور او جمع شدند بگوید :

اللَّهُمَّ فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ و الْأَرْضِ عَالِمَ الْغَيْبِ و الشَّهَادَةِ الرَّحْمَنَ الرَّحِيمَ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْهَدُ إِلَيْكَ فِي دَارِ الدُّنْيَا.... تا آخر دعا....

سپس به چیزهایی که احتیاج دارد وصیت می کند!

📚 کافی ج7ص2

4 قال أبوعبداللَّهِ ما مِنْ ميِّتٍ تَحضرُهُ الْوَفَاةُ إِلَّا رَدَّ اللَّهُ عَلَيْه مِن بَصرِهِ و سَمْعِهِ و عَقْلِهِ لِلْوَصِيَّةِ آخِذٍ لِلْوصِيَّةِ أَوْ تَارِكٍ و هي الرَّاحَةُ الَّتِي يُقَالُ لها رَاحَةُ الْمَوْتِ فَهِيَ حَقٌّ عَلى كُلِّ مُسْلم

📚 کافی ج7ص3

امام صادق علیه السلام فرمود : هیچ میتی نیست که وفات او فرا برسد مگر اینکه الله بخشی از بینائی و شنوائی و عقل او را برای وصیت کردن به او بر می گرداند چه وصیت کند و چه آن را ترک کند و این همان «راحت»است که به آن «راحة الموت» گفته می شود، پس وصیت بر هر مسلمانی حق است!

5 عن أَبِی عبداللَّه قال: مَنْ رَکِبَ رَاحِلَةً فَلْیُوصِ.

📚 کافی ج۴ص۵۴۲

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : کسی که بر مرکبی (برای سفر رفتن) سوار می شود باید وصیت کند!

6 عن الأصبغ بن نباتة قال قال أمیرالمؤمنین علی بن أبی طالب : یأتی علی الناس زمان یرتفع فیه الفاحشة و التصنع و ینتهک فیه المحارم و یعلن فیه الزنا و یستحل فیه أموال الیتامی و یؤکل فیه الربا و یطفف فی المکاییل و الموازین و یستحل الخمر بالنبیذ و الرشوة بالهدیة و الخیانة بالأمانة و یتشبه الرجال بالنساء و النساء بالرجال و یستخف بحدود الصلاة و یحج فیه لغیر الله......فالحذر الحذر حینئذ من أخذ الله علی غفلة فإن من وراء ذلک موت ذریع یختطف الناس اختطافا حتی إن الرجل لیصبح سالما و یمسی دفینا و یمسی حیا و یصبح میتا

فإذا کان ذلک الزمان وجب التقدم فی الوصیة قبل نزول البلیة و وجب تقدیم الصلاة فی أول وقتها خشیة فوتها فی آخر وقتها فمن بلغ منکم ذلک الزمان فلا یبیتن لیلة إلا علی طهر و إن قدر أن لا یکون فی جمیع أحواله إلا طاهرا فلیفعل

فإنه علی وجل لا یدری متی یأتیه رسول الله لقبض روحه...

📚 فضائل اشهر الثلاثه ص٩١

اميرالمؤمنين صلوات الله علیه فرمود : زمانی بر مردم فرا می رسد که در آن فاحشه و خودآرائی آشکار می شود و پرده محارم دریده می شود و زنا علنی می شود و اموال یتیمان حلال شمرده می شود و ربا خورده می شود و در کیل و وزن کم فروشی می شود و شراب به نام نبیذ و رشوه به نام هدیه و خیانت به نام امانت حلال شمرده می شود و مردان به زنان و زنان به مردان شبیه می شوند و حدود نماز سبک شمرده می شود و برای غیر اللَّه حج به جا آورده می شود.... تا آنجا که فرمود : پس در آن هنگام از اینکه اللَّه در حال غفلت شما را بگیرد حذر کنید و حذر کنید، چرا که در پشت این امور مرگ سریع است که به شدت مردم را می رباید، تا جایی که فرد در سلامت صبح می کند و شب دفن شده است و زنده وارد شب می شود و صبحگاه مرده است!

پس وقتی این زمان رسید، پیش دستی در وصیت قبل از نزول بلا واجب است و مقدم داشتن نماز در اول وقت آن از ترس فوت آن در آخر وقت واجب است!

پس هر کدام از شما که به این زمان رسید، شبها جز با طهارت (وضو) نخوابد و اگر می تواند در همه حالات با وضو باشد این کار را انجام دهد، زیرا او در ترس است و نمی داند چه زمانی فرستاده إلهی برای گرفتن جانش می آید....!

✅ با توجه به روایات فوق و غیره، هر چند وصیت کردن در هنگام فرا رسیدن مرگ توصیه و سفارش شده است، ولی همچنین توصیه شده است که حتی یک شب هم فرد بدون داشتن وصیت نخوابد.

و نیز قبل از رفتن به سفر توصیه به وصیت شده است.

همچنین با توجه به حدیث6 ، در این آخرالزمان به خاطر زیاد شدن مرگ ناگهانی، توصیه شده است که در انجام وصیت پیش دستی شود.

لذا وصیت اختصاص به هنگام مرگ ندارد و پیش دستی در وصیت خصوصاً در زمان کنونی به فرموده امیرالمؤمنین صلوات اللَّه علیه واجب است!

https://feghh14.com