✅پاسخ :به روایات زیر دقت کنید:

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ مَنْ مَثَّلَ تِمْثَالًا کُلِّفَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ یَنْفُخَ فِیهِ الرُّوحَ
📚کافی ج ۶ص ۵٢٧

ترجمه :امام صادق علیه السلام فرمود :کسی که تمثالی را درست کند، در روز قیامت تکلیف کرده می شود تا در آن روح بدمد.

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَنْ تَمَاثِیلِ الشَّجَرِ وَ الشَّمْسِ وَ الْقَمَرِ فَقَالَ لَا بَأْسَ مَا لَمْ یَکُنْ شَیْئاً مِنَ الْحَیَوَانِ
📚محاسن ج ٢ص۶١٩

ترجمه :محمدبن مسلم گوید:از امام صادق علیه السلام در مورد تمثال و تصویر درخت و خورشید و ماه، سوال کردم؛ امام فرمودند :اشکالی ندارد تا وقتی که از موجودات زنده نباشد.

عَنْ سَعْدِ بْنِ طَرِیفٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ قَالَ إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ هُمُ الْمُصَوِّرُونَ یُکَلَّفُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ أَنْ یَنْفُخُوا فِیهَا الرُّوحَ

ترجمه :امام باقر علیه السلام فرمود : «همانا کسانی که الله و رسول او را آزار می دهند» همان تصویرگران هستند، در روز قیامت تکلیف کرده می شوند که در آن روح بدمند.

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: ثَلَاثَةٌ یُعَذَّبُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَنْ صَوَّرَ صُورَةً مِنَ الْحَیَوَانِ یُعَذَّبُ حَتَّی یَنْفُخَ فِیهَا وَ لَیْسَ بِنَافِخٍ فِیهَا وَ الَّذِی یَکْذِبُ فِی مَنَامِهِ یُعَذَّبُ حَتَّی یَعْقِدَ بَیْنَ شَعِیرَتَیْنِ وَ لَیْسَ بِعَاقِدِهِمَا وَ الْمُسْتَمِعُ مِنْ قَوْمٍ وَ هُمْ لَهُ کَارِهُونَ یُصَبُّ فِی أُذُنَیْهِ الْآنُکُ وَ هُوَ الْأُسْرُبُّ
📚محاسن ج٢ ص ۶١۶

ترجمه :امام صادق علیه السلام فرمود :سه کس روز قیامت مورد عذاب واقع می شوند :شخصی که رؤیا و خواب دروغ نقل نماید مجبور کرده می شود که بین دو حبه جو گره بزند و نمی تواند بین آن دو گره بزند و کسی که تمثالی را صورت گری کند تکلیف می شود که در آن بدمد و نمی تواند بدمد و کسی که بین قومی سخنان آنها را گوش می دهد در حالی که آنها کراهت دارند، در گوش های او سرب (مذاب) ریخته می شود.

✅هم در لغت و هم در روایات، «تمثال» هم به معنای ساختن مجسمه است و هم به معنای کشیدن تصویر با نوشتن
در کتاب مجمع البحرین جلد ۵ص ۴٧٠ آمده است :
مثلت له تمثیلا :إذا صورت له مثاله بالکتابة و غیره:یعنی:درست کردن مثال کسی با کتابت و نوشتن و غیر آن

به حدیث زیر هم دقت کنید که نشان می دهد «تمثال» به نقش روی پرده هم گفته می شود :

عَنْ عَلِیِّ بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَی بْنَ جَعْفَرٍ عَنِ الْبَیْتِ یَکُونُ عَلَی بَابِهِ سِتْرٌ فِیهِ تَمَاثِیلُ أَ یُصَلَّی فِی ذَلِکَ الْبَیْتِ قَالَ لَا وَ سَأَلْتُ عَنِ الْبُیُوتِ یَکُونُ فِیهَا التَّمَاثِیلُ أَ یُصَلَّی فِیهَا قَالَ لَا
📚محاسن ص ۶١٧

ترجمه :علی بن جعفر گوید :از موسی بن جعفر علیه السلام در مورد اتاقی که بر درب آن پرده ای هست که در آن «تماثیل» وجود دارد سوال کردم که آیا در آن اتاق می توان نماز خواند؟ فرمود:خیر، و پرسیدم آیا در اتاق‌هایی که مجسمه و تصویر هست در آن نماز خوانده می شود؟ فرمود :خیر

✅:در حدیث 📚کافی ج ۶ص۵٢٧ امام باقر علیه السلام فرمود :اشکال ندارد که تمثال(عکس و مجسمه موجود زنده) در خانه باشد در صورتی که سرهای آن ها تغییر داده شده باشد و بقیه قسمت های آن به حال خود رها شود.
پس آنچه مهم است محو صورت عکس و مجسمه است نه قسمت های دیگر بدن
✅رخصت بودن عکس در چیزی که زیر پا لگدمال و خوار می شود مثل فرش نیز در حدیث📚کافی ج ۶ص ۵٢٧ از امام صادق وارد شده است.
✅با توجه به مذمت های فراوان عکس و مجسمه در روایات، لازم است در غیر موارد ضرورت و رخصت آنها را از اطراف خود دور نماییم یا صورت آن را تغییر دهیم.