✅پاسخ : به کسانی که از طریق پدر، نسب آنها به اهل بیت علیهم السلام منتهی می شود، سادات یا علویون یا فاطمیون گفته می شود.
همواره این بحث مطرح بوده است که با توجه به شرافت خاص بنی هاشم، به غیر از معصومین علیهم السلام که جایگاه خاص دارا هستند، آیا سائر ذریه رسول الله صلی الله علیه و آله از نظر حساب و کتاب اعمال از سایرین متمایز هستند یا خیر؟

در روایات پیش رو، ضمن اثبات سود آور بودن نسب سادات، روشن می شود که #اعمال و #کردار آنها در بهره وری از جایگاه نسبی آنها دخیل است.

با روایات زیر همراه باشید :


1⃣عَنْ حَنَانِ بْنِ سَدِیرٍ، عَنْ أَبِیهِ، عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ عَلَیْهِ السَّلَامُ: إِنَّ صَفِیَّةَ بِنْتَ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ مَاتَ ابْنٌ لَهَا فَأَقْبَلَتْ، فَقَالَ لَهَا عُمَرُ [الثاني] غَطِّی قُرْطَکِ، فَإِنَّ قَرَابَتَکِ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ لَا تَنْفَعُکِ شَیْئاً، فَقَالَتْ لَهُ: هَلْ رَأَیْتَ لِی قُرْطاً یَا ابْنَ اللَّخْنَاءِ؟!. ثُمَّ دَخَلَتْ عَلَی رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَأَخْبَرَتْهُ بِذَلِکَ فَبَکَتْ، فَخَرَجَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَنَادَی الصَّلَاةَ جَامِعَةً، فَاجْتَمَعَ النَّاسُ. فَقَالَ: مَا بَالُ أَقْوَامٍ یَزْعُمُونَ أَنَّ قَرَابَتِی لَا تَنْفَعُ؟! لَوْ قَدْ قُمْتُ الْمَقَامَ الْمَحْمُودَ لَشَفَعْتُ فِی عُلُوجِکُمْ [احوجکم]، لَا یَسْأَلُنِی الْیَوْمَ أَحَدٌ مِنْ أَبَوَاهُ إِلَّا أَخْبَرْتُهُ، فَقَامَ إِلَیْهِ رَجُلٌ فَقَالَ: مَنْ أَبِی [یَا رَسُولَ اللَّهِ]؟. فَقَالَ: أَبُوکَ غَیْرُ الَّذِی تُدْعَی لَهُ، أَبُوکَ فُلَانُ بْنُ فُلَانٍ، فَقَامَ آخَرُ فَقَالَ: مَنْ أَبِی یَا رَسُولَ اللَّهِ؟. فَقَالَ أَبُوکَ الَّذِی تُدْعَی لَهُ. ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ: مَا بَالُ الَّذِی یَزْعُمُ أَنَّ قَرَابَتِی لَا تَنْفَعُ، لَا یَسْأَلُنِی عَنْ أَبِیهِ؟!. فَقَامَ إِلَیْهِ عُمَرُ فَقَالَ أَعُوذُ بِاللَّهِ ‌[یَا رَسُولَ اللَّهِ] مِنْ غَضَبِ اللَّهِ وَ غَضَبِ رَسُولِهِ، اعْفُ عَنِّی عَفَا اللَّهُ عَنْکَ، فَأَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَی یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْیاءَ إِنْ تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ... - إِلَی قَوْلِهِ- ثُمَّ أَصْبَحُوا بِها کافِرِینَ

📚تفسیر القمّیّ: ۱۷۴ و ۱۷۵

علی ابن ابراهیم از پدرش، از حنان ابن سدیر از پدرش، از امام باقر علیه السلام روایت کرده که فرمود: صفیّه، دختر عبدالمطلب فرزندی داشت که فوت کرد، پس ایشان روی آوردند و عمر به او گفت: گوشواره ات را بپوشان، چرا که خویشاوندی تو با رسول الله (صلی الله علیه و آله) سودی برایت ندارد! صفیه به عمر گفت: آیا تو گوشواره ای از من دیدی، ای پسر لخناء؟!(یعنی زنی که زیر بغل و بیخ رانش بوی بدی می‌دهد). صفیه نزد رسول الله (صلی الله علیه و آله) رفت و او را از این موضوع با خبر کرد و گریست. رسول الله (صلی الله علیه و آله) خارج شد و ندا داد: نماز جماعت است. پس مردم جمع شدند و فرمود: به چه خاطر برخی می پندارند که قرابت و خویشاوندی با من سودی ندارد؟! اگر من در مقام محمود قرار گرفتم، برای محتاج ترین شما شفاعت می‌کنم. امروز هیچ کس از من در مورد پدر و مادرش سؤال نمی کند مگر اینکه به او خبر می‌دهم! پس مردی بلند شد و گفت: پدر من کیست ای رسول الله؟ پیامبر (صلی الله علیه و آله) فرمود: پدر تو آن شخصی نیست که تو به او منسوب هستی! پدرت فلان ابن فلان است. مرد دیگری برخاست و گفت: پدر من کیست یا رسول الله؟ فرمود: پدرت همان کسی است که بدان خوانده می‌شوی و منسوب هستی. پس رسول الله (صلی الله علیه و آله) فرمود: چرا آن کسی که می پنداشت که خویشاوندی با من سودی ندارد (یعنی عمر) در باره پدرش از من نمی پرسد ؟!! عمر برخاست و گفت: پناه می‌برم به خدا از خشم اللَّه و خشم رسولش ، مرا عفو کن ، اللَّه از تو عفو فرماید! پس اللَّه این آیه را نازل کرد: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ لاَ تَسْأَلُواْ عنْ أَشْیَاء إِن تُبْدَ لَکُمْ تَسُؤْکُمْ» {ای کسانی که ایمان آورده اید، از چیزهایی که اگر برای شما آشکار گردد شما را اندوهناک می‌کند مپرسید} ( مائده آیه ۱۰۱) تا آن جا که می‌فرماید: «ثُمَّ أَصْبَحُواْ بِهَا کَافِرِینَ» -. مائده / ۱۰۲ - {آن گاه به سبب آن کافر شدند. }

✅در حدیث فوق و امثال آن روشن است که قرابت با رسول الله (صلی الله علیه و آله) به صاحب آن سود می رساند.
البته این أمر مستلزم شرایطی است که در قسمت های بعد روشن می گردد. إن شاءالله




2⃣عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ: إِذَا کَانَ یَوْمُ الْقِیَامَةِ جَمَعَ اللَّهُ الْأَوَّلِینَ وَ الْآخِرِینَ فِی صَعِیدٍ وَاحِدٍ فَتَغْشَاهُمْ ظُلْمَةٌ شَدِیدَةٌ فَیَضِجُّونَ إِلَی رَبِّهِمْ وَ یَقُولُونَ یَا رَبِّ اکْشِفْ عَنَّا هَذِهِ الظُّلْمَةَ قَالَ فَیُقْبِلُ قَوْمٌ یَمْشِی النُّورُ بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ قَدْ أَضَاءَ أَرْضَ الْقِیَامَةِ فَیَقُولُ أَهْلُ الْجَمْعِ هَؤُلَاءِ أَنْبِیَاءُ اللَّهِ فَیَجِیئُهُمُ النِّدَاءُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مَا هَؤُلَاءِ بِأَنْبِیَاءَ فَیَقُولُ أَهْلُ الْجَمْعِ فَهَؤُلَاءِ مَلَائِکَةٌ فَیَجِیئُهُمُ النِّدَاءُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مَا هَؤُلَاءِ بِمَلَائِکَةٍ فَیَقُولُ أَهْلُ الْجَمْعِ هَؤُلَاءِ شُهَدَاءُ فَیَجِیئُهُمُ النِّدَاءُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مَا هَؤُلَاءِ بِشُهَدَاءَ فَیَقُولُونَ مَنْ هُمْ فَیَجِیئُهُمُ النِّدَاءُ یَا أَهْلَ الْجَمْعِ سَلُوهُمْ مَنْ أَنْتُمْ فَیَقُولُ أَهْلُ الْجَمْعِ مَنْ أَنْتُمْ فَیَقُولُونَ نَحْنُ الْعَلَوِیُّونَ نَحْنُ ذُرِّیَّةُ مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله نَحْنُ أَوْلَادُ عَلِیٍّ وَلِیِّ اللَّهِ نَحْنُ الْمَخْصُوصُونَ بِکَرَامَةِ اللَّهِ نَحْنُ الْآمِنُونَ الْمُطْمَئِنُّونَ فَیَجِیئُهُمُ النِّدَاءُ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ اشْفَعُوا فِی مُحِبِّیکُمْ وَ أَهْلِ مَوَدَّتِکُمْ وَ شِیعَتِکُمْ فَیَشْفَعُونَ فَیُشَفَّعُون

📚أمالی الصدوق ص۱۷۰

امام صادق علیه السلام فرمود: چون روز قیامت شود، اللَّه خلق اولین و آخرین را در یک زمین گرد آورد و تاریکی سختی همه را فراگیرد و به پروردگارشان می‌نالند و می‌گویند: پروردگارا این تاریکی را از ما برطرف کن. فرمود: پس گروهی می‌آیند که نوری از جلو آنها حرکت می‌کند و عرصه قیامت را روشن می‌کند، حاضران قیامت گویند: اینان پیامبران الهی هستند، از جانب اللَّه ندا می رسد که اینان پیامبر نیستند. پس اهل جمع قیامت گویند: اینها فرشته اند. از جانب اللَّه ندا می رسد: اینان فرشته نیستند. پس اهل جمع قیامت گویند: اینان شهیدان هستند. از نزد پروردگار ندا می‌رسد که اینان شهدا نیستند. سؤال می‌کنند، پس اینان چه کسانی هستند؟ ندا می‌رسد، از خود آن‌ها بپرسید چه کسانی هستند؟ همه گویند: شما که باشید؟ گویند: ما علویان و ذریه محمد رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم و اولاد علی ولی اللَّه هستیم. ما مخصوص های به کرامت الهی هستیم ، ما امان داده شدگان مطمئن هستیم. پس به آن‌ها از طرف اللَّه ندا رسد که دوستان و شیعیان و اهل مودت خود را شفاعت کنید و آنان شفاعت می‌کنند و شفاعت آنها قبول می شود.

3⃣إِبْرَاهِیمَ بْنِ مُحَمَّدٍ الثَّقَفِیِّ قَالَ سَمِعْتُ الرِّضَا علیه السلام یَقُولُ: مَنْ أَحَبَّ عَاصِیاً فَهُوَ عَاصٍ وَ مَنْ أَحَبَّ مُطِیعاً فَهُوَ مُطِیعٌ وَ مَنْ أَعَانَ ظَالِماً فَهُوَ ظَالِمٌ وَ مَنْ خَذَلَ ظَالِماً فَهُوَ عَادِلٌ إِنَّهُ لَیْسَ بَیْنَ اللَّهِ وَ بَیْنَ أَحَدٍ قَرَابَةٌ وَ لَا یَنَالُ أَحَدٌ وَلَایَةَ اللَّهِ إِلَّا بِالطَّاعَةِ وَ لَقَدْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه و آله لِبَنِی عَبْدِ الْمُطَّلِبِ ایتُونِی بِأَعْمَالِکُمْ لَا بِأَحْسَابِکُمْ وَ أَنْسَابِکُمْ قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی فَإِذا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَ لا یَتَساءَلُونَ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازِینُهُ فَأُولئِکَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِی جَهَنَّمَ خالِدُونَ

ابراهیم بن محمد ثقفی گوید: از امام رضا علیه السلام شنیدم که می‌فرمود:
هر کس که معصیت کاری را دوست بدارد معصیت کار است و هر کس که مطیعی را دوست بدارد مطیع است و هر کس که ظالمی را یاری کند ظالم است و هر کس که ظالمی را درمانده کند عادل است. همانا میان خدا و احدی خویشاوندی نیست و احدی به ولایت و دوستی الله نرسد مگر با اطاعت، و رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به فرزندان عبدالمطلب فرمود: #اعمال خود را برای من بیاورید نه نسب‌ها و نژاد‌های خود را و حق تعالی فرمود: «فَإِذا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلا أَنْسابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَ لا یَتَساءَلُونَ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازِینُهُ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ وَ مَنْ خَفَّتْ مَوازِینُهُ فَأُولئِکَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ فِی جَهَنَّمَ خالِدُون» {پس آن گاه که در صور دمیده شود، [دیگر] آن روز میانشان نسبت خویشاوندی وجود ندارد، و از [حال] یکدیگر نمی پرسند. پس کسانی که کفه میزان [اعمال] آنان سنگین باشد، ایشان رستگارانند و کسانی که کَفِّه میزان [اعمال] شان سبک باشد، آنان به خویشتن زیان زده [و] همیشه در جهنم می‌مانند. }

📚عیون الأخبار ج ۲ ص ۲۳۵


4⃣عَنْ یَاسِرٍ قَالَ: خَرَجَ زَیْدُ بْنُ مُوسَی أَخُو أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام بِالْمَدِینَةِ وَ أَحْرَقَ وَ قَتَلَ وَ کَانَ یُسَمَّی زَیْدَ النَّارِ فَبَعَثَ إِلَیْهِ الْمَأْمُونُ فَأُسِرَ وَ حُمِلَ إِلَی الْمَأْمُونِ فَقَالَ: الْمَأْمُونُ اذْهَبُوا بِهِ إِلَی أَبِی الْحَسَنِ علیه السلام. قَالَ یَاسِرٌ فَلَمَّا دَخَلَ إِلَیْهِ قَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ یَا زَیْدُ أَ غَرَّکَ قَوْلُ سَفِلَةِ أَهْلِ الْکُوفَةِ إِنَّ فَاطِمَةَ أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّیَّتَهَا عَلَی النَّارِ ذَاکَ لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ خَاصَّةً إِنْ کُنْتَ تَرَی أَنَّکَ تَعْصِی اللَّهَ وَ تَدْخُلُ الْجَنَّةَ وَ مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ علیه السلام أَطَاعَ اللَّهَ وَ دَخَلَ الْجَنَّةَ فَأَنْتَ إِذاً أَکْرَمُ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ مُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ وَ اللَّهِ مَا یَنَالُ أَحَدٌ مَا عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَّا بِطَاعَتِهِ وَ زَعَمْتَ أَنَّکَ تَنَالُهُ بِمَعْصِیَتِهِ فَبِئْسَ مَا زَعَمْتَ. فَقَالَ لَهُ زَیْدٌ أَنَا أَخُوکَ وَ ابْنُ أَبِیکَ فَقَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ علیه السلام أَنْتَ أَخِی مَا أَطَعْتَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ نُوحاً علیه السلام قَالَ رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی وَ إِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْکَمُ الْحاکِمِینَ فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ فَأَخْرَجَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَهْلِهِ بِمَعْصِیَتِه

📚عیون الأخبار ج ۲ ص ۲۳۴


یاسر گوید: زید بن موسی برادر امام رضا علیه السّلام در مدینه خروج کرد و آتش کشید و مردمی را کشت و از این رو او را زید النّار لقب دادند، و مأمون فرستاد او را دستگیر کردند و نزدش آوردند و دستور داد، او را نزد برادرش ابو الحسن ببرید. یاسر گوید: چون بر آن حضرت وارد شد آن جناب به او فرمود: ای زید! آیا تو را سخن مردمان نفهم اهل کوفه مغرور نموده است که فاطمه عليها السلام عفّت خود را نگهداشت پس خداوند آتش را بر ذرّیّه اش حرام ساخت؟! این مخصوص حسن و حسین علیهما السلام است، اگر تو فکر می‌کنی معصیت اللَّه عزّ و جلّ را به جای آری و به بهشت بروی و پدرت موسی بن جعفر علیهما السّلام اطاعت اللَّه کند و به بهشت داخل شود، در این صورت تو در نزد اللَّه گرامی تر از موسی بن جعفر علیه السلام خواهی بود! به اللَّه سوگند هیچ کس جز از راه طاعت به آنچه نزد اللَّه است نخواهد رسید، و تو می‌پنداری با معصیت بدان می‌رسی، پس گمان تو بد گمانی است. زید گفت: من برادر شما هستم و پسر پدرت می‌باشم! امام علیه السّلام در پاسخش فرمود: تو برادر منی تا وقتی که اللَّه عزّ و جلّ را #اطاعت کنی!
همانا نوح علیه السّلام گفت: «رَبِّ إِنَّ ابْنِی مِنْ أَهْلِی وَ إِنَّ وَعْدَکَ الْحَقُّ وَ أَنْتَ أَحْکَمُ الْحاکِمِینَ»، -. نوح / ۴۵
نوح عليه السلام فرمود : «پروردگارا، پسرم از أهل من است، و قطعاً وعده تو راست است و تو بهترین حاکمان هستی . »} اللَّه در پاسخش فرمود: «یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ»، -. هود / ۴۶ - {ای نوح، او از أهل تو نیست، او [دارای] کرداری ناشایسته است. } پس اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ به خاطر معصیت و نافرمانی، او را از اینکه از أهل نوح باشد خارج ساخت!

5⃣عَنِ الْهَرَوِیِّ عَنِ الرِّضَا عَنْ أَبِیهِ علیهما السلام قَالَ: إِنَّ إِسْمَاعِیلَ قَالَ لِلصَّادِقِ علیه السلام یَا أَبَتَاهْ مَا تَقُولُ فِی الْمُذْنِبِ مِنَّا وَ مِنْ غَیْرِنَا فَقَالَ علیه السلام لَیْسَ بِأَمانِیِّکُمْ وَ لا أَمانِیِّ أَهْلِ الْکِتابِ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً یُجْزَ بِهِ

📚عیون الأخبار ج ۲ ص ۲۳۴

امام کاظم علیه السلام فرمود : همانا اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام به پدرش گفت : ای پدرجان! در مورد گناهکار از ما (سادات) و گناه کار از غیر ما چه می فرمایید؟
امام در جواب آیه 123سوره نساء را خواندند : «به آرزوهای شما و آرزوهای اهل کتاب نیست، هر کس بدی انجام دهد به آن جزا داده می شود!

✅مشاهده می شود که امام علیه السلام با شدت مغرور شدن و تکیه به نسب را در این روایت رد می کنند و کسب بهشت و رضای الهی را در گرو عمل به طاعات قرار می دهند!



6⃣عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ قَالَ: کُنْتُ عِنْدَ الرِّضَا علیه السلام وَ عِنْدَهُ زَیْدُ بْنُ مُوسَی أَخُوهُ وَ هُوَ یَقُولُ یَا زَیْدُ اتَّقِ اللَّهَ فَإِنَّا بَلَغْنَا مَا بَلَغْنَا بِالتَّقْوَی فَمَنْ لَمْ یَتَّقِ اللَّهَ وَ لَمْ یُرَاقِبْهُ فَلَیْسَ مِنَّا وَ لَسْنَا مِنْهُ یَا زَیْدُ إِیَّاکَ أَنْ تُهِینَ مَنْ بِهِ تَصُولُ مِنْ شِیعَتِنَا فَیَذْهَبَ نُورُکَ یَا زَیْدُ إِنَّ شِیعَتَنَا إِنَّمَا أَبْغَضَهُمُ النَّاسُ وَ عَادُوهُمْ وَ اسْتَحَلُّوا دِمَاءَهُمْ وَ أَمْوَالَهُمْ لِمَحَبَّتِهِمْ لَنَا وَ اعْتِقَادِهِمْ لِوَلَایَتِنَا فَإِنْ أَنْتَ أَسَأْتَ إِلَیْهِمْ ظَلَمْتَ نَفْسَکَ وَ أَبْطَلْتَ حَقَّکَ قَالَ الْحَسَنُ بْنُ الْجَهْمِ ثُمَّ الْتَفَتَ علیه السلام إِلَیَّ فَقَالَ یَا ابْنَ الْجَهْمِ مَنْ خَالَفَ دِینَ اللَّهِ فَابْرَأْ مِنْهُ کَائِناً مَنْ کَانَ مِنْ أَیِّ قَبِیلَةٍ کَانَ وَ مَنْ عَادَی اللَّهَ فَلَا تُوَالِهِ کَائِناً مَنْ کَانَ مِنْ أَیِّ قَبِیلَةٍ کَانَ فَقُلْتُ یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ مَنِ الَّذِی یُعَادِی اللَّهَ قَالَ مَنْ یَعْصِیه

📚عیون الأخبار ج ۲ ص ۲۳۵


حسن بن جهم روایت گوید : نزد امام رضا علیه السّلام بودم و زید ابن موسی - برادرش - در آنجا بود، امام به او می‌فرمود: ای زید از اللَّه پروا کن که همانا ما به‌ وسیله #تقوی رسیدیم به آنچه رسیدیم ، و هر کس تقوی نداشته باشد و فرمان اللَّه را مراقبت نکند، هرگز از ما نخواهد بود، و ما نیز از او نیستیم. ای زید، مبادا اگر به کسی از شیعیان ما سلطه یافتی او را کوچک و پست شماری که این، سبب از میان بردن نورانیت تو می‌شود. ای زید، مردم برای محبّت و عقیده ای که شیعیان به ولایتمان دارند آنان را دشمن می‌دارند و با آنان کینه توزی می‌کنند، و ریختن خون و بردن اموالشان را حلال می‌دانند، و اگر تو با آنان بدی کنی به خود ستم کرده ای و حقّ خود را باطل ساخته ای.
حسن بن جهم گوید: سپس امام رو به من کرده فرمود: ای پسر جهم، هر کس با دین و آئین الهی مخالفت کند از او بیزاری و برائت بجوی ، هر کس که خواهد باشد و از هر قبیله ای که بوده باشد؛ و هر کس با اللَّه دشمنی کند او را دوست مگیر، هر کس که باشد و از هر طائفه ای که باشد. گوید: عرض کردم : ای فرزند رسول اللَّه! دشمنی کننده با اللَّه کیست؟ فرمود: آنکه او را نافرمانی و #معصیت کند!


7⃣عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُوسَی بْنِ نَصْرٍ عَنْ أَبِیهِ قَالَ: قَالَ رَجُلٌ لِلرِّضَا علیه السلام وَ اللَّهِ مَا عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ أَشْرَفُ مِنْکَ آبَاءً فَقَالَ التَّقْوَی شَرَّفَهُمْ وَ طَاعَةُ اللَّهِ أَحْظَتْهُمْ فَقَالَ لَهُ آخَرُ أَنْتَ وَ اللَّهِ خَیْرُ النَّاسِ فَقَالَ لَهُ لَا تَحْلِفْ یَا هَذَا خَیْرٌ مِنِّی مَنْ کَانَ أَتْقَی لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَطْوَعَ لَهُ وَ اللَّهِ مَا نَسَخَتْ هَذِهِ الْآیَةَ آیَةٌ وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ

📚 عیون الاخبار ج۲ص ۲۳۶


موسی ابن نصر رازیّ از پدرش روایت کرد که گفت: مردی به امام رضا علیه السّلام عرض کرد: به اللَّه قسم در روی زمین از جهت پدران، احدی از تو شریف تر نیست. امام فرمود: #تقوی این شرف را به آنان داد و نیز #اطاعت اللَّه ایشان را بدان بهره مند گردانید، (گوید:) دیگری عرض کرد: به اللَّه سوگند تو بهترین مردم هستی. فرمود: ای مرد! سوگند مخور، از من بهتر کسی است که تقوای اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ را بیش از من دارا باشد و مطیع تر باشد، به اللَّه قسم این آیه منسوخ نشده است که اللَّه فرموده است : وَ جَعَلْناکُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُم»، -. حجرات / ۱۳
{ای مردم، ما شما را از مرد و زنی آفریدیم، و شما را ملّت ملّت و قبیله قبیله گردانیدیم تا با یکدیگر شناسایی متقابل حاصل کنید. در حقیقت گرامی ترین شما نزد اللَّه پرهیزگارترین شماست.

✅در روایات فوق هم مشاهده می شود که تقوی و اطاعت أمر الهی است که موجب بهره مندی اخروی می شود.



8⃣الْحَسَنِ بْنِ مُوسَی الْوَشَّاءِ الْبَغْدَادِیِّ قَالَ: کُنْتُ بِخُرَاسَانَ مَعَ عَلِیِّ بْنِ مُوسَی الرِّضَا علیه السلام فِی مَجْلِسِهِ وَ زَیْدُ بْنُ مُوسَی حَاضِرٌ قَدْ أَقْبَلَ عَلَی جَمَاعَةٍ فِی الْمَجْلِسِ یَفْتَخِرُ عَلَیْهِمْ وَ یَقُولُ نَحْنُ وَ نَحْنُ وَ أَبُو الْحَسَنِ علیه السلام مُقْبِلٌ عَلَی قَوْمٍ یُحَدِّثُهُمْ فَسَمِعَ مَقَالَةَ زَیْدٍ فَالْتَفَتَ إِلَیْهِ فَقَالَ یَا زَیْدُ أَ غَرَّکَ قَوْلُ نَاقِلِی الْکُوفَةِ إِنَّ فَاطِمَةَ علیها السلام أَحْصَنَتْ فَرْجَهَا فَحَرَّمَ اللَّهُ ذُرِّیَّتَهَا عَلَی النَّارِ فَوَ اللَّهِ مَا ذَلِکَ إِلَّا لِلْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ وَ وُلْدِ بَطْنِهَا خَاصَّةً وَ أَمَّا أَنْ یَکُونَ مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ علیهما السلام یُطِیعُ اللَّهَ وَ یَصُومُ نَهَارَهُ وَ یَقُومُ لَیْلَهُ وَ تَعْصِیهِ أَنْتَ ثُمَّ تَجِیئَانِ یَوْمَ الْقِیَامَةِ سَوَاءً لَأَنْتَ أَعَزُّ عَلَی اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْهُ إِنَّ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ کَانَ یَقُولُ لِمُحْسِنِنَا کِفْلَانِ مِنَ الْأَجْرِ وَ لِمُسِیئِنَا ضِعْفَانِ مِنَ الْعَذَابِ قَالَ الْحَسَنُ الْوَشَّاءُ ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَیَّ فَقَالَ لِی یَا حَسَنُ کَیْفَ تَقْرَءُونَ هَذِهِ الْآیَةَ قالَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ فَقُلْتُ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَقْرَأُ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرَأُ إِنَّهُ عَمِلَ غَیْرَ صَالِحٍ فَمَنْ قَرَأَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ نَفَاهُ عَنْ أَبِیهِ فَقَالَ علیه السلام کَلَّا لَقَدْ کَانَ ابْنَهُ وَ لَکِنْ لَمَّا عَصَی اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ نَفَاهُ عَنْ أَبِیهِ کَذَا مَنْ کَانَ مِنَّا لَمْ یُطِعِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَیْسَ مِنَّا وَ أَنْتَ إِذَا أَطَعْتَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَنْتَ مِنَّا أَهْلَ الْبَیْتِ

📚عیون أخبار الرضا ج ۲ ص ۲۳۲

حسن بن موسی وشاء بغدادی می‌گوید: من با امام رضا علیه السّلام در خراسان و در مجلس حضرت بودم و زید بن موسی هم حاضر بود. زید با کسانی که پهلویش نشسته بودند سخن می‌گفت و افتخار می‌کرد که ما چنین و ما چنان هستیم ! امام رضا علیه السّلام با چند نفر دیگر مشغول صحبت بود، پس گفتار زید را شنید و به زید رو کرد و فرمود: زید! تو را گول زده سخن مردمان نادان کوفه که می‌گویند فاطمه زهرا علیها السّلام پاکدامنی ورزید، پس اللَّه فرزندان او را بر آتش جهنم حرام کرد؟! پس به خدا قسم این أمر فقط اختصاص به حسن و حسین و فرزندان بطن خود حضرت زهرا سلام الله علیها دارد. اما اینکه موسی بن جعفر علیهما السّلام اطاعت اللَّه را کند و روزهایش را روزه بگیرد و شب‌ها را قیام کند و تو او را نافرمانی کنی و هر دو روز قیامت با هم مساوی باشید، در این صورت تو در نزد اللَّه از موسی بن جعفر علیهما السّلام گرامی تری! حضرت زین العابدین علیه السّلام می‌فرمود: برای نیکوکار از ما خانواده، #دو_بهره از پاداش است و برای گناهکار از ما هم دو برابر #عذاب می‌ باشد!
حسن بن وشاء گفت: در این موقع امام رضا علیه السّلام به من توجه کرد و فرمود: ای حسن! این آیه را چگونه قرائت می کنید: «قالَ یا نُوحُ إِنَّهُ لَیْسَ مِنْ أَهْلِکَ إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرُ صالِحٍ » گفتم: بعضی از مردم می‌خوانند: «إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرِ صالِحٍ» و برخی می‌خوانند: «إِنَّهُ عَمِلَ غَیْرُ صالِحٍ » پس هر کس «إِنَّهُ عَمَلٌ غَیْرِ صالِحٍ» بخواند، او را از پدرش نفی می کند و پسر نوح نمی داند! حضرت فرمود: نه این طور نیست؛ پسر نوح بود، ولی چون معصیت الهی نمود ، از نسبت داشتن با پدرش او را جدا کرد. همین طور هر کس از ما خانواده اطاعت اللَّه را نکند، از ما محسوب نمی شود و اگر تو اطاعت الهی کنی ، تو از ما خانواده محسوب می‌شوی!

✅از مجموع روایات فوق روشن است که هر چند رسیدن نسب به رسول الله (صلی الله علیه و آله) و سید بودن سود دارد، اما مشروط به تقوی و اطاعت الهی شده است و هر چند نیکوکار از سادات اجرش مضاعف است، اما گناهکار از سادات نیز عقوبتش مضاعف است.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ