✅پاسخ :به روایت زیر توجه فرمایید :

1⃣مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ فِي الرَّجُلِ يَكُونُ عَلَيْهِ دَيْنٌ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَيَأْتِيهِ غَرِيمُهُ فَيَقُولُ انْقُدْنِي مِنَ الَّذِي لِي كَذَا وَ كَذَا وَ أَضَعَ لَكَ بَقِيَّتَهُ أَوْ يَقُولُ انْقُدْنِي بَعْضاً وَ أَمُدَّ لَكَ فِي الْأَجَلِ فِيمَا بَقِيَ فَقَالَ لَا أَرَى بِهِ بَأْساً مَا لَمْ يَزِدْ عَلَى رَأْسِ مَالِهِ شَيْئاً يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَلَكُمْ رُؤُسُ أَمْوالِكُمْ لا تَظْلِمُونَ وَ لا تُظْلَمُونَ

📚 الفقيه ج۳

امام باقر علیه السلام در مورد شخصی که یک بدهی تا مدت معینی بر عهده اوست ، پس طلبکار او به نزدش می آید و می گوید : فلان مبلغ از این طلبی که از تو دارم را به من پرداخت کن و من مابقی آن را از تو برمی دارم یا می گوید : بخشی از بدهی خود را به من پرداخت کن و من مدت مابقی آن را تمدید می کنم، فرمود : به این أمر اشکالی نمی بینم تا وقتی که بر رأس المال و اصل طلب خود چیزی اضافه نکند، همانا اللَّه عَزَّ وَ جَلَّ (در مورد توبه از #ربا) فرموده است :
«پس رأس المال و اصل طلب برای شماست، نه ظلم کرده باشید و نه مورد ظلم واقع شوید»

✅همانطور که در روایت فوق روشن است، طلبکار می تواند با توافق و رضایت بدهکار، با بخشش برخی از طلب خود، مابقی آن را زودتر از موعد بگیرد یا با گرفتن بخشی از طلب خود زودتر از موعد مقرر، مدت مابقی را تمدید نماید، اما اجازه افزودن بر اصل طلب ندارد و امام با خواندن آیهء توبهء از #ربا ، این کار را که #جریمه_دیرکرد_بدهی نام دارد ممنوع دانستند.

✅ هر چند اجازه افزودن بر اصل طلب در صورت تأخیر پرداخت وجود ندارد و مشمول #ربا می باشد، اما شخص طلبکار در صورت #رضایت_بدهکار ، در قالب برخی معاملات می تواند از متضرر شدن خود جلوگیری کند و منفعت ببرد. از جمله :

2⃣أَبِي بَكْرالْحَضْرمِي قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْداللَّه يَكُونُ لِي عَلَى الرَّجُلِ الدَّرَاهِمُ فَيَقُولُ بِعْنِي بَيْعاً أَقْضِكَ فَأَبِيعُهُ الْمَتَاعَ ثُمَّ أَشْتَرِيهِ مِنْهُ وَ أَقْبِضُ مَالِي قَالَ لَا بَأْسَ

📚الكافي ج۵

ابوبکر حضرمي گوید : به امام صادق علیه السلام گفتم : برای من بر عهده شخصی دراهمي می باشد (مالي از کسی طلب دارم)، پس به من می گوید : کالایی (به صورت مدت دار) به من بفروش تا طلب تو را بدهم. پس من کالایی به او می فروشم و سپس از او (به صورت نقد) می خرم و مالم را تحویل می گیرم. امام فرمودند : اشکالی ندارد.

2⃣عَن بَكَّار بْن أَبِي بَكْر عَنْ أَبِي عَبْداللَّهِ فِي رَجُلٍ يَكُونُ لَهُ عَلَى الرَّجُلِ الْمَالُ فَإِذَا جَاءَ الْأَجَلُ قَالَ لَهُ بِعْنِي مَتَاعاً حَتَّى أَبِيعَهُ فَأَقْضِيَ الَّذِي لَكَ عَلَيَّ قَالَ لَا بَأْسَ

📚التهذيب ج۷

امام صادق علیه السلام در مورد شخصی که از دیگری طلبی دارد و وقتی موعد آن فرا می رسد می گوید : کالایی (به صورت مدت دار) به من بفروش تا آنرا بفروشم و طلب تو را بدهم. امام فرمودند :اشکالی ندارد.

✅مشاهد می شود که شخص طلبکار، در قالب این معاملات می تواند #جبران_تاخیر_گرفتن_طلب خود را بنماید.
اکثر این معاملات در قالب «تَعَیُّن» قرار دارد که لازم است به روایت زیر نیز توجه شود:

4⃣الْحُسَيْنِ بْنِ الْمُنْذِرِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّه يَجِيئُنِي الرَّجُلُ فَيَطْلُبُ الْعِينَةَ فَأَشْتَرِي لَهُ الْمَتَاعَ مُرَابَحَةً ثُمَّ أَبِيعُهُ إِيَّاهُ ثُمَّ أَشْتَرِيهِ مِنْهُ مَكَانِي قَالَ إِذَا كَانَ بِالْخِيَارِ إِنْ شَاءَ بَاعَ وَ إِنْ شَاءَ لَمْ يَبِعْ وَ كُنْتَ أَنْتَ بِالْخِيَارِ إِنْ شِئْتَ اشْتَرَيْتَ وَ إِنْ شِئْتَ لَمْ تَشْتَرِ فَلَا بَأْسَ

📚الكافي ج۵

حسین بن منذر گوید :به امام صادق علیه السلام گفتم : شخصی به نزد من می آید و طالب انجام تَعیُّن است. پس من کالایی را برای او به صورت مرابحه می خرم و به او می فروشم و سپس در همان مکان آن را از او می خرم. امام فرمود : در صورتی که او اختیار داشته باشد که اگر خواست بفروشد و اگر خواست نفروشد و تو نیز اختیار داشته باشی که اگر خواستی مجدداً از او بخری و اگر خواستی از او نخری، پس اشکالی ندارد.

✅ پس اگر برای جبران تأخیر پرداخت بدهی، خواستیم با فروش نسیه جنسی به بدهکار و خرید نقدی مجدد آن از او، طلب خود را دریافت کنیم و در قالب آن معامله سودی به دست آوریم، لازم است که بعد از فروش جنس به طلبکار، آن شخص در فروش آن جنس به ما و ما در خرید مجدد از او، کاملاً #اختیار داشته باشیم و انجام معامله دوم #شرط نشده باشد.

#تعین
#العینة
#بیع_نقد_و_نسیه