1⃣حَمَّاد بْنِ عُثْمَان قَال سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه يَقُولُ تُكْرَهُ رِوَايَةُ الشِّعْرِ لِلصَّائِمِ وَ الْمُحْرِم و فِي الْحَرَم وَ فِي يَوْم الْجُمُعَةِ وَ أَنْ يُرْوَى بِاللَّيْلِ قَالَ قُلْتُ: و إِنْ كَانَ شِعْرَ حَقٍّ قَالَ وَ إِنْ كَانَ شِعْرَ حَقٍّ

📚 التهذيب ج۴ ص۱۹۵

حمّاد گوید: شنیدم امام صادق علیه السلام می فرمود: #شعر_خواندن برای #روزه_دار و مُحْرِم و در #حرم (مکه) و در #روز_جمعه و اینکه در #شب نقل شود، #مکروه است. عرض کردم : حتی اگر شعر حقّی باشد؟ فرمود: حتی اگر شعر حقّی باشد!


2⃣ زُرَارَة عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه قَال: مَنْ أَنْشَدَ بَيْتَ شِعْرٍ يَوْمَ الْجُمُعَةِ فَهُوَ حَظُّهُ مِنْ ذَلِكَ الْيَوْم

📚 الفقيه ج۱ص۴۲۳

امام صادق علیه السلام فرمود : کسی که در #روز_جمعه یک بیت شعر بخواند ، پس بهره او از آن روز همان (شعر) است.


3⃣عَنْ أَبِي عَبْد اللَّه قَالَ: لَا يُنْشَدُ الشِّعْرُ بِاللَيْلٍ وَ لَا يُنْشَدُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ بِلَيْلٍ وَ لَا نَهَارٍ فَقَالَ لَهُ إِسْمَاعِيلُ- يَا أَبَتَاهْ فَإِنَّهُ فِينَا[وَ إِنْ کَانَ فِینَا] قَالَ و إِنْ كَانَ فِينَا

📚التهذيب ج۴ ص۱۹۵

امام صادق علیه السلام فرمود : در #شب شعر خوانده نمی شود و در #ماه_رمضان در شب و روز شعر خوانده نمی شود. پس اسماعیل به او گفت:ای پدرم، حتی اگر درباره ما باشد؟ فرمود : اگرچه درباره ما باشد!


✅ خواندن اشعار حق و صحیح، بارها توسط اهل بیت علیهم السلام و به دستور آنها توسط اصحاب اهل بیت علیهم السلام انجام شده است و به طور کلی مورد تأیید و تحسین اهل بیت علیهم السلام قرار گرفته است، ولی حسب روایات فوق، از #خواندن اشعار، به عنوان یک عمل #مکروه در مواقع فوق اجتناب می کنیم هر چند اشعار حق و درستی باشد.


✅نکته : به دو #رخصت زیر نیز توجه فرمایید:

4⃣ عَنْ خَلَف بْنِ حَمَّادٍ قَالَ: قُلْتُ لِلرِّضَا إِنَّ أَصْحَابَنَا يَرْوُونَ عَنْ آبَائِكَ أَنَّ الشِّعْرَ لَيْلَةَ الْجُمُعَةِ و يَوْمَ الْجُمُعَةِ- وَ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ و فِي اللَّيْلِ مَكْرُوهٌ وَ قَدْ هَمَمْتُ أَنْ أَرْثِيَ أَبَا الْحَسَنِ و هَذَا شَهْرُ رَمَضَانَ فَقَالَ لِي ارْثِ أَبَا الْحَسَنِ فِي لَيْلَةِ الْجُمُعَةِ- وَ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ وَ فِي اللَّيْلِ وَ فِي سَائِرِ الْأَيَّامِ فَإِنَّ اللَّهَ يُكَافِئُكَ عَلَى ذَلِك

📚 الآداب الدينية ص۵۹

خلف بن حمّاد گوید: به امام رضا علیه السلام عرض کردم: اصحاب ما از پدران شما روایت می کنند که شعر در شب و روز جمعه و در ماه رمضان و در شب #مکروه است و من می خواهم برای اباالحسن (امام کاظم) مرثیه بخوانم و الآن ماه رمضان است!
امام فرمود : برای اباالحسن علیه السلام #مرثیه بخوان در #شب_جمعه و در #ماه_رمضان و در #شب و در #سایر_ایام که قطعا خداوند تو را بر آن پاداش دهد.

✅#مرثیه بطور عام، شعر یا سخنی است که در سوگواری و نوحه خوانی و عزاداری کسی خوانده شود و نیز به گریستن بر میت و مدح و ذکر خوبی های شخص، بعد از مرگ او، به صورت نظم و نثر، گفته می شود.
این واژه در فرهنگ شیعه به طور خاص برای اهل بیت علیهم السلام به کار می رود.


5⃣عَنْ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِين قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَن عَن الْكَلَامِ فِي الطَّوَافِ و إِنْشَادِ الشِّعْرِ وَ الضَّحِكِ فِي الْفَرِيضَةِ أَوْ غَيْرِ الْفَرِيضَةِ أَ يَسْتَقِيمُ ذَلِكَ قَالَ لَا بَأْسَ بِهِ وَ الشِّعْرُ مَا كَانَ لَا بَأْسَ بِهِ مِنْهُ [مِثْلَهُ]

📚التهذيب ج۵ص۱۲۷

علی بن یقطین گوید: از اباالحسن علیه السلام درباره سخن گفتن در #طواف و شعر خواندن و خندیدن در (طواف) فریضه یا غیر فریضه، پرسیدم، آیا درست است؟ فرمود : اشکالی ندارد و در مورد شعر، آنهایی که ایرادی نداشته باشد، (اشکال ندارد)

✅ همانطور که در روایت اول دیدیم، یکی از مواقع منهی برای شعر، در حرم مکه و در حال احرام بود و در این روایت رخصت خواندن اشعاری که ذاتاً ایراد نداشته باشد، در حرم و برای مُحْرِم آمده است زیرا شخصی که در حال طواف فریضه باشد، هم مُحْرِم است و هم در حَرَم قرار دارد.
البته با توجه به روایت اول که با لفظ «یَکْرَهُ» بیان شده بود، هیچ منافاتی بین دو روایت نیست و خواندن شعرهای سالم در حَرَم مکه و برای مُحْرِم، مکروه است و رخصت آن هم در روایت فوق رسیده است.

✅در مورد خواندن اشعار باطل و رکیک، در قسمتی جداگانه احادیثی ذکر می شود.