✅در بسیاری از احکام، مثل نماز ، زنان با مردان تفاوت هایی دارند که از جمله، 73 مورد آن را شیخ صدوق در روایتی از امام باقر علیه السلام نقل نموده است.

برخی موارد آن که در مورد نماز می باشد، همراه با یک روایت دیگر که تفاوت‌های آداب نماز زن و مرد را بیان می کند، خدمت مؤمنین و مؤمنات عرضه می کنیم :


1⃣جَابر بْنِ يَزِيد الْجُعْفِي قَال سَمعْتُ أَبَا جَعْفَر مُحَمَّد بْن عَلِي الْبَاقِر يَقُولُ لَيْسَ عَلَى النِّسَاءِ أَذَانٌ وَ لَا إِقَامَةٌ وَ لَا جُمُعَةٌ وَ لَا جَمَاعَةً.....وَ تَبْدَأُ فِي الْوُضُوءِ بِبَاطِنِ الذِّرَاعِ وَ الرَّجُلُ بِظَاهِرِهِ.......فَإِذَا قَامَتْ فِي صَلَاتِهَا ضَمَّتْ رِجْلَيْهَا وَ وَضَعَتْ يَدَيْهَا عَلَى صَدْرِهَا و تَضَعُ يَدَيْهَا فِي رُكُوعِهَا عَلَى فَخِذَيْهَا وَ [تجلس] إِذَا أَرَادَتِ السُّجُودَ سَجَدَتْ لَاطِئَةً بِالْأَرْضِ وَ إِذَا رَفَعَتْ رَأْسَهَا مِنَ السُّجُودِ جَلَسَتْ ثُمَّ نَهَضَتْ إِلَى الْقِيَامِ وَ إِذَا قَعَدَتْ لِلتَّشَهُّدِ رَفَعَتْ رِجْلَيْهَا وَ ضَمَّتْ فَخِذَيْهَا...وَ إِذَا سَبَّحَتْ عَقَدَتِ الْأَنَامِلَ لِأَنَّهُنَّ مَسْئُولَاتٌ.....وَ إِذَا أَرَادَتِ الْمَرْأَةُ الْحَاجَةَ وَ هِيَ فِي صَلَاتِهَا صَفَّقَتْ بِيَدَيْهَا وَ الرَّجُلُ يُومِئُ بِرَأْسِهِ وَ هُوَ فِي صَلَاتِهِ وَ يُشِيرُ بِيَدِهِ وَ يُسَبِّحُ وَ لَا يَجُوزُ لِلْمَرْأَةِ أَنْ تُصَلِّيَ بِغَيْرِ خِمَارٍ إِلَّا أَنْ تَكُونَ أَمَةً فَإِنَّهَا تُصَلِّي بِغَيْرِ خِمَارٍ مَكْشُوفَةَ الرَّأْسِ.....وَ إِذَا صَلَّتِ الْمَرْأَةُ وَحْدَهَا مَعَ الرَّجُلِ قَامَتْ خَلْفَهُ وَ لَمْ تَقُمْ بِجَنْبِهِ

📚الخصال ص۵۸۵

جابر بن يزيد جعفی گوید :شنیدم امام باقر علیه السلام می فرمود : اذان و اقامه و جمعه و جماعت بر عهده زنان (واجب) نیست... تا آنجا که فرمود : و در وضو به باطن و درون ساعدش آغاز می کند و مرد به ظاهر و روی ساعدش..... و هنگامی که زن به نماز ایستاد، دو پایش را به هم می چسباند و دو دستش را بر روی سینه اش می گذارد و در رکوع دستان خود را بر روی دو رانش قرار می دهد.....و وقتی خواست به سجده رود، (ابتدا) می نشیند (و) چسبیده به زمین سجده می کند و هنگامی که سرش را از سجده (دوم) برداشت، می نشیند و سپس برای قیام بر می خیزد...و هنگامی که برای تشهد نشست، دو پایش را بلند می کند و دو رانش را به هم می چسباند.... و هنگامی که خواست تسبیح بگوید، با انگشتانش آنها را شمارش می کند چرا که انگشتان مورد سؤال واقع می شوند.... و هنگامی که زن در حال نماز کاری داشت، دو دستش را به هم می زند ولی مرد اگر در حال نماز کاری داشت با سرش اشاره می کند و با دستش اشاره می کند و سبحان الله می گوید....و برای زن جائز نیست که بدون سرپوش نماز بخواند مگر اینکه کنیز باشد که در این صورت، بدون سرپوش، با سر برهنه نماز می خواند.... و هنگامی که زن با یک مرد تنها نماز (جماعت) می خواند، پشت سر او می ایستد و کنار او نمی ایستد....


2⃣ عَنْ زُرَارَةَ قَالَ: إِذَا قَامَتِ الْمَرْأَةُ فِي الصَّلَاةِ جَمَعَتْ بَيْنَ قَدَمَيْهَا وَ لَا تُفَرِّجُ بَيْنَهُمَا وَ تَضُمُّ يَدَيْهَا إِلَى صَدْرِهَا لِمَكَانِ ثَدْيَيْهَا فَإِذَا رَكَعَتْ وَضَعَتْ يَدَيْهَا فَوْقَ رُكْبَتَيْهَا عَلَى فَخِذَيْهَا لِئَلَّا تَطَأْطَأَ كَثِيراً فَتَرْتَفِعَ عَجِيزَتُهَا فَإِذَا جَلَسَتْ فَعَلَى أَلْيَتَيْهَا لَيْسَ كما يَقْعُدُ الرَّجُلُ و إِذَا سَقَطَتْ لِلسُّجُودِ بَدَأَتْ بِالْقُعُودِ وَ بِالرُّكْبَتَيْن قَبْلَ الْيَدَيْنِ ثُمَّ تَسْجُدُ لَاطِئَةً بِالْأَرْض فَإِذَا كَانَتْ فِي جُلُوسِهَا ضَمَّتْ فَخِذَيْهَا و رَفَعَتْ رُكْبَتَيْهَا مِنَ الْأَرْض و إِذَا نَهَضَتِ انْسَلَّتِ انْسِلَالًا تَرْفَعُ عَجِيزَتَهَا أَوَّلًا

📚الكافي ج۳ ص۳۳۵


زرارة گوید :(امام فرمودند) : هنگامی که #زن به نماز می ایستد، بین دو قدمش جمع می کند و بین آنها فاصله نمی دهد و دو دستش را در مکان پستانهایش به سینه می چسباند و هنگامی که به رکوع رفت، دستهایش را بالای زانو بر روی دو رانش قرار می دهد تا زیاد خمیده نشود و باسن او بالا نیاید و هنگامی که نشست، بر روی دو باسن خود می نشیند، نه آنطوری که مردان (بر روی ران چپ) می نشینند و هنگامی که برای سجده فرود آمد، ابتدا می نشیند و دو زانویش را قبل از دو دستش بر روی زمین قرار می دهد و سپس چسبیده به زمین سجده می کند و هنگامی که (برای تشهد) می نشیند، دو زانویش را از روی زمین بلند می کند و دو رانش را به همدیگر می چسباند و وقتی خواست بلند شود، به تدریج و با تأنّی بلند می شود و اول باسنش را بلند می کند.


اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ