✅پاسخ:به روایات زیر توجه فرمایید :

1⃣عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه قَالَ: لَا يُصَلِّي عَلَى الدَّابَّةِ الْفَرِيضَةَ إِلَّا مَرِيضٌ يَسْتَقْبِلُ بِهِ الْقِبْلَةَ وَ تُجْزِيهِ فَاتِحَةُ الْكِتَابِ- وَ يَضَعُ بِوَجْهِهِ فِي الْفَرِيضَةِ عَلَى مَا أَمْكَنَهُ مِنْ شَيْ ءٍ وَ يُومِئُ فِي النَّافِلَةِ إِيمَاءً
📚تهذیب ج3ص308

ترجمه:امام صادق علیه السلام فرمود: #نماز_فريضه را جز شخص #مريض، که رو به قبله کرده می شود بر روی مرکب‌ نمی خواند؛ و سوره حمد او را کفایت می کند و در نماز فريضه صورتش را بر هر چیزی که برایش ممکن شد می گذارد و #نوافل را با اشاره می خواند.

2⃣عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ أَ يُصَلِّي الرَّجُلُ شَيْئاً مِنَ الْفُرُوضِ رَاكِباً قَالَ لَا إِلَّا مِنْ ضَرُورَةٍ.
📚تهذیب ج3ص308

ترجمه :عبدالله بن سنان گوید:به امام صادق علیه السلام گفتم:آیا شخص چیزی از #فرائض را به صورت سواره بخواند؟ فرمود:خیر، مگر در مورد #ضرورت

3⃣عَنْ جَمِيلِ بْنِ دَرَّاجٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّه يَقُولُ صَلَّى رَسُولُ اللَّه الْفَرِيضَةَ فِي الْمَحْمِلِ فِي يَوْمِ وَحَلٍ وَ مَطَرٍ.
📚تهذیب ج3ص232

ترجمه:جميل گوید:شنیدم امام صادق علیه السلام فرمود :رسول الله صلی الله علیه و آله نماز فريضه را در روز گِل و باران در کجاوه و محمل خواندند.

4⃣عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عُذَافِرٍ فِي حَدِيثٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّه رَجُلٌ يَكُونُ فِي وَقْتِ الْفَرِيضَةِ لَا تُمَكِّنُهُ الْأَرْضُ مِنَ الْقِيَامِ عَلَيْهَا وَ لَا السُّجُودِ عَلَيْهَا كَثْرَةِ الثَّلْجِ وَ الْمَاءِ وَ الْمَطَرِ وَ الْوَحَلِ أَ يَجُوزُ لَهُ أَنْ يُصَلِّيَ الْفَرِيضَةَ فِي الْمَحْمِلِ قَالَ نَعَمْ هُوَ بِمَنْزِلَةِ السَّفِينَةِ إِنْ أَمْكَنَهُ قَائِماً وَ إِلَّا قَاعِداً وَ كُلُّ مَا كَانَ مِنْ ذَلِكَ فَاللَّهُ أَوْلَى بِالْعُذْرِ يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بَلِ الْإِنْسانُ عَلى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ
📚التهذيب ج۳- ص۲۳۲

ترجمه:محمد بن عذافر گوید :شخصی در وقت نماز فريضه به خاطر کثرت برف و آب و باران و گِل، امکان ایستادن و سجده بر زمین برایش وجود ندارد، آیا جائز است که نماز فریضه را در کجاوه بخواند؟فرمود:بله، آن به منزله کِشتی است، اگر توانست ایستاده و اگر نتوانست نشسته نماز می خواند و هر چیزی که در این ارتباط باشد، خداوند عزوجل به پذیرش #عذر سزاوارتر است. همانا خدا می فرماید:
همانا انسان به نفْس خود بينا است.

5⃣در حدیث 📚تهذیب ج3ص232 امام در مورد خواندن نماز فريضه بر مرکب به حمیری نوشتند :
يَجُوزُ ذَلِكَ مَعَ الضَّرُورَةِ الشَّدِيدَةِ.
یعنی :این امر در #ضرورت_شدید جائز است.

6⃣در حدیث 📚احتجاج ص488 از همین راوی از امام زمان علیه السلام که نوشتند :
لَا بَأْسَ بِهِ عِنْدَ الضَّرُورَةِ وَ الشِّدَّةِ.
یعنی در هنگام ضرورت و شدّت اشکالی ندارد.

7⃣عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ فِي الصَّلَاةِ فِي الْمَحْمِلِ فَقَالَ صَلِّ مُتَرَبِّعاً وَ مَمْدُودَ الرِّجْلَيْنِ وَ كَيْفَ أَمْكَنَكَ
📚تهذیب ج3ص228

امام صادق علیه السلام در مورد نماز خواندن در کجاوه فرمود :چهارزانو و پاکشیده و هر طوری که برایت امکان داشت بخوان.

8⃣امام باقر علیه السلام در حدیثی در مورد کسی که بر روی مرکب نماز فريضه می خواند فرمود :

وَ لَا يَدُورُ إِلَى الْقِبْلَةِ وَ لَكِنْ أَيْنَمَا دَارَتْ بِهِ دَابَّتُهُ غَيْرَ أَنَّهُ يَسْتَقْبِلُ الْقِبْلَةَ بِأَوَّلِ تَكْبِيرَةٍ حِينَ يَتَوَجَّهُ

ترجمه:و به طرف قبله نمی گردد ولکن به هر طرف که مرکبش او را گرداند، می گردد مگر اینکه برای تکبیر اول هنگامی که می خواهد توجه کند و وارد نماز شود، رو به #قبله می کند.

9⃣امام صادق علیه السلام در حدیثی در مورد نماز خواندن در کجاوه و محمل فرمود :
وَ الْفَرِيضَةُ تَنْزِلُ لَهَا عَنِ الْمَحْمِلِ إِلَى الْأَرْضِ إِلَّا مِنْ خَوْفٍ فَإِنْ خِفْتَ أَوْمَأْتَ
📚تفسیر عیاشی ج1ص56

ترجمه :در مورد فریضه از کجاوه به زمین فرود آی مگر در صورت وجود #خوف (ترس) ، پس اگر خوف داشتی با اشاره نماز می خوانی....

✅در روایات فوق مشاهده می شود که نماز فريضه را فقط در هنگام شدت و ضرورت می توان بر روی مرکب خواند و برای این منظور برای تکبیر اول، رو به قبله کرده می شود و سپس به هر طرف که مرکب حرکت می کرد نماز خوانده می شود. برای سجده نیز با توجه به حدیث 1⃣در صورت امکان صورتش را بر چیزی که سجده کردن جایز است قرار می دهد ولی در روایات، در برخی شرایط اجازه خواندن نماز فريضه به صورت اشاره کردن نیز رسیده است