سوال 200- آیا #شعبده جایز است؟
✅پاسخ: ابتدا به روایت زیر توجه فرمائید:
سَأَلَ الزِّنْدِیقُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ فِیمَا سَأَلَهُ فَقَالَ أَخْبِرْنِی عَنِ السِّحْرِ مَا أَصْلُهُ وَ کَیْفَ یَقْدِرُ السَّاحِرُ عَلَی مَا یُوصَفُ مِنْ عَجَائِبِهِ وَ مَا یَفْعَلُ قَالَ إِنَّ السِّحْرَ عَلَی وُجُوهٍ شَتَّی وَجْهٌ مِنْهَا بِمَنْزِلَةِ الطِّبِّ کَمَا أَنَّ الْأَطِبَّاءَ وَضَعُوا لِکُلِّ دَاءٍ دَوَاءً فَکَذَلِکَ عِلْمُ السِّحْرِ احْتَالُوا لِکُلِّ صِحَّةٍ آفَةً وَ لِکُلِّ عَافِیَةٍ عَاهَةً وَ لِکُلِّ مَعْنًی حِیلَةً وَ نَوْعٌ مِنْهُ آخَرُ خَطْفَةٌ وَ سُرْعَةٌ وَ مَخَارِیقُ وَ خِفَّةٌ وَ نَوْعٌ مِنْهُ مَا یَأْخُذُ أَوْلِیَاءُ الشَّیَاطِینِ عَنْهُمْ قَالَ فَمِنْ أَیْنَ عَلِمَ الشَّیَاطِینُ السِّحْرَ قَالَ مِنْ حَیْثُ عَرَفَ الْأَطِبَّاءُ الطِّبَّ وَ بَعْضُهُ تَجْرِبَةٌ وَ بَعْضُهُ عِلَاجٌ
📚احتجاج ج2ص340
ترجمه :در حدیثی شخص زندیقی از امام صادق علیه السلام سؤال کرد:به من خبر بده در مورد#سحر که اصل آن چیست و چگونه شخص ساحر بر انجام آنچه از شگفتی های او وصف می شود و آنچه انجام می دهد،توانائی دارد؟ امام فرمودند: همانا #سِحْر صورت های مختلفی دارد؛ یک وجه آن شبیه به طب است،همانطور که اطباء برای هر دردی یک دارو قرار داده اند،علم سحر هم اینگونه می باشد که ساحران برای هر سلامتی یک آفتی و برای هر عافیتی یک بلا و برای هر منظور و قصدی یک حیله و مکری را چاره اندیشی کرده و قرار داده اند، و نوع دیگری از سحر، تردستی و سرعت در دست(شعبده)است و نوعی از آن چیزی است که دوستان شیاطین، از شیاطین می گیرند. زندیق گفت: شیاطین سحر را از کجا می دانند؟ فرمود: همانطور که پزشکان طب را می شناسند و برخی از آن بر حسب تجربه است و قسمتی از آن هم با کار و تلاش و علاج به دست می آید....
✅با توجه به روایت فوق و کتب لغت ،یکی از اقسام سحر #شعبده است که صاحب آن با یادگیری برخی حیله ها و انجام سریع برخی از کارها، چشم بینندگان را سحر می کند و با مخفی کردن برخی از امور به وسیله حیله های شعبده و سرعت دست خود یا استفاده از برخی مواد،برای بینندگان تصور و تخیل ایجاد می کند.
به آیات زیر دقت نمایید:
قَالُوا یَا مُوسَی إِمَّا أَن تُلْقِیَ وَإِمَّا أَن نَّکُونَ نَحْنُ الْمُلْقِینَ
ساحران گفتند: «ای موسی، آیا تو میافکنی و یا اینکه ما میافکنیم؟ »
قَالَ أَلْقُوا فَلَمَّا أَلْقَوْا سَحَرُوا أَعْیُنَ النَّاسِ وَاسْتَرْهَبُوهُمْ وَجَاءُوا بِسِحْرٍ عَظِیمٍ
گفت: «شما بیفکنید. » و چون افکندند، دیدگان مردم را افسون کردند و آنان را به ترس انداختند و سحری بزرگ در میان آوردند.
📚سوره اعراف آیات115 و 116
قَالُوا یَا مُوسَی إِمَّا أَن تُلْقِیَ وَإِمَّا أَن نَّکُونَ أَوَّلَ مَنْ أَلْقَی
[ساحران ] گفتند: «ای موسی، یا تو میافکنی یا [ما] نخستین کس باشیم که میاندازیم؟ »
قَالَ بَلْ أَلْقُوا فَإِذَا حِبَالُهُمْ وَعِصِیُّهُمْ یُخَیَّلُ إِلَیْهِ مِن سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَی
گفت: «[نه، ] بلکه شما بیندازید. » پس ناگهان ریسمانها و چوبدستی هایشان، بر اثر سِحْرشان، در خیال او، [چنین ] مینمود که آنها به شتاب میخزند.
📚سوره طه آیات 65 و 66
✅مشاهده می شود که با توجه به حدیث اول،سِحْری که ساحران در زمان حضرت موسی علی نبینا و آله و علیه السلام در حضور فرعون ارائه دادند،از نوع دوم که مخاریق یعنی شعبده و مانند آن است که ایجاد تخیل برای بیننده میکند ،می باشد.
✅تعاریف مختلفی از سحر شده است که علت اصلی آن متنوع بودن انواع سِحْر است که بدون شک یکی از اقسام آن #شعبده می باشد.در یکی از تعاریف لغوی سِحر آمده است:
نیرنگها و تخیلاتی که حقیقت ندارد ،مانند کار شعبده باز که به خاطر سرعت عمل چشمها را از آنچه انجام می دهد ،میگرداند...
📚مفردات راغب ص400
✅عمل شنیع شعبده همواره کار اشخاص پست و منحرف بوده است.به روایت زیر توجه کنید:
عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ کَثِیرٍ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ یَوْماً لِأَصْحَابِهِ لَعَنَ اللَّهُ الْمُغِیرَةَ بْنَ سَعِیدٍ وَ لَعَنَ اللَّهُ یَهُودِیَّةً کَانَ یَخْتَلِفُ إِلَیْهَا یَتَعَلَّمُ مِنْهَا السِّحْرَ وَ الشُّعْبَذَةَ وَ الْمَخَارِیقَ
📚رجال کشی ج2ص491
ترجمه:روزی امام صادق علیه السلام به اصحاب خود فرمودند:الله مغیره بن سعید را لعنت کند و الله آن زن یهودی که مغیره نزد او می رفت و از او سحر و شعبده و تردستی یاد می گرفت را لعنت کند...
✅در 📚الفروق فی اللغه عسکری ص251 آمده است: هرشعبده ای سحر است ولی هر سحری شعبده نیست.
✅ یک نوع از سحر همان است که الله عزوجل در سوره بقره آیه 102 حکایت نموده است که با یادگیری آن بین زن و شوهر را جدائی می انداختند. مخاریق و شعبده هم نوعی از سحر می باشد.
✅دربان متوکل روایت کرده که مردی شعبده باز از ناحیه هند نزد متوکل آمد.این شخص در بازی «حُق» بی نظیر بود.[بازی حُق این بود که شخص شعبده باز در برابر چشم مردم چیزی را در یک ظرف چوبی می گذاشت و بعد درب آن را باز می کرد و نشان می داد که چیزی در آن نیست.برای همین در بین عجم به شخص #شعبده-باز، «حُقه باز»گفته می شود.]متوکل به او وعده داد اگر امام هادی علیه السلام را بتواند خجل کند به او هزار دینار طلا خواهد داد.در ادامه آمده است که این شعبده باز بر سر سفره ،وقتی امام می خواستند نان را بردارند،نان را در هوا به پرواز در می آورد ،امام دستشان را به نان دیگری دراز نمودند و باز آن شعبده باز آنرا در هوا به پرواز درآورد و برای بار سوم هم این کار تکرار شد و همه حضار خندیدند .پس امام دستشان را به بالشتی که بر روی تصویر شیر بود زدند و فرمودند: این دشمن الله را بگیر.آن شیر از روی بالشت پرید و آن شعبده باز را بلعید....
📚خرائج ج1ص400 با تلخیص و نقل به معنی
✅در هیچ روایت و تاریخی نیامده است که نعوذ بالله، اهل بیت علیهم السلام برای تفریح یا شادی ،از #شعبده بازی دعوت نموده باشند یا نزد شعبده بازی حاضر شده باشند.
✅با توجه به اینکه #شعبده بازی یکی از اقسام سِحْر به شمار می رود ،مذمت های شدید وارده در آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام برای سِحْر،شامل آن نیز می شود.
✅به غیر از موضوع سحر بودن شعبده،مذمت هایی که از لهو و بازی در روایات آمده است،شامل #شعبده به عنوان یک لهو و بازی باطل می شود:
قال امیرالمؤمنین علیه السلام:شر ماضيع فيه العمر اللعب
📚غررالحکم ص461
ترجمه: امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: بدترین چیزی که عمر در آن تباه می شود،بازی است.
✅بسیاری از مدعیان دروغین و منحرفین مثل مغیره بن سعید و محمد بن بشیر غالی و جعفر کذّاب و منصور حلاج و ....اهل #شعبده بوده اند.
✅به حدیث زیر توجه فرمائید:
عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ أَنَّ عَلِیّاً قَالَ مَنْ تَعَلَّمَ شَیْئاً مِنَ السِّحْرِ قَلِیلًا أَوْ کَثِیراً فَقَدْ کَفَرَ
📚قرب الاسناد ص152
ترجمه: امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود: کسی که چیزی از #سِحْر را یاد بگیرد،چه کم باشد و چه زیاد ،کافر گردیده است.
عَنْ عَلِیٍّ فِی حَدِیثٍ قَالَ نَحْنُ أَهْلُ بَیْتٍ عَصَمَنَا اللَّهُ مِنْ أَنْ نَکُونَ فَتَّانِینَ أَوْ کَذَّابِینَ أَوْ سَاحِرِینَ أَوْ زَیافین فَمَنْ کَانَ فِیهِ شَیْ ءٌ مِنْ هَذِهِ الْخِصَالِ فَلَیْسَ مِنَّا وَ لَا نَحْنُ مِنْهُ
📚تفسیر فرات کوفی ص178
وضعیت
ترجمه:امیرالمؤمنین صلوات الله علیه فرمود: ما اهل بیتی هستیم که الله ما را از اینکه به فتنه اندازنده یا کذّاب یا ساحر یا متکبر باشیم،حفظ نموده است،پس کسی که چیزی از این خصلتها در او باشد از ما نیست و ما هم از او نیستیم.
✅ إن انشاءالله با تدبر در آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام،از آلوده و سرگرم شدن به این نوع از سِحر و این کار لهو و لغو و لعب و بازی باطل خود را حفظ نماییم و فریب کسانی که به بهانه لذت حلال و ادخال سرور بر مومنین! و ...محبین اهل بیت علیهم السلام را علاقه مند به شعبده می کنند نخوریم و عمر گرانمایه خود را در راه این معصیت ضایع نسازیم.
✅برای اهل معرفت همین که بدانند امامان آنها و حتی دوستان و محبین مورد تأیید اهل بیت علیهم السلام، هرگز اهل شعبده و تأیید شعبده باز و مزد دادن به شعبده باز برای اجرای برنامه در حضور آنها!! نبوده اند،برای احترازشان از این کار کافی است چرا که مولایشان امام صادق علیه السلام فرموده است :
إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَفِی شُغُلٍ عَنِ اللَّعِبِ
همانا مؤمن از بازی مشغول است (فرصت بازی ندارد)
📚قرب الاسناد ص174
نظرات (0)