✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ حَرِیزٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ الرَّجُلُ یَکُونُ مُحْتَاجاً فَیُبْعَثُ إِلَیْهِ بِالصَّدَقَةِ فَلَا یَقْبَلُهَا عَلَی وَجْهِ الصَّدَقَةِ یَأْخُذُهُ مِنْ ذَلِکَ ذِمَامٌ وَ اسْتِحْیَاءٌ وَ انْقِبَاضٌ أَ فَیُعْطِیهَا إِیَّاهُ عَلَی غَیْرِ ذَلِکَ الْوَجْهِ وَ هِیَ مِنَّا صَدَقَةٌ فَقَالَ لَا إِذَا کَانَتْ زَکَاةً فَلَهُ أَنْ یَقْبَلَهَا فَإِنْ لَمْ یَقْبَلْهَا عَلَی وَجْهِ الزَّکَاةِ فَلَا تُعْطِهَا إِیَّاهُ وَ مَا یَنْبَغِی لَهُ أَنْ یَسْتَحْیِیَ مِمَّا فَرَضَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ إِنَّمَا هِیَ فَرِیضَةُ اللَّهِ لَهُ فَلَا یَسْتَحْیِی مِنْهَا.

📚 الكافي ج3ص564

محمد بن مسلم گوید : به امام باقر صلوات اللَّه گفتم : مردی محتاج می باشد، پس زکات برای او فرستاده می شود ولی بر وجه زکات آن را قبول نمی کند و احساس حفظ حرمت و آبرو و حیا کردن و گرفتگی او را می گیرد، آیا آن را به عنوان و وجه دیگری به او عطا کند در حالیکه از جهت ما صدقه واجب و زکات است؟ امام فرمود : خیر! در صورتی که زکات است برای اوست که آن را قبول کند و اگر آن را به عنوان زکات قبول نکرد آن را به او عطا نکن و برای او سزاوار نیست که از آنچه اللَّه برایش فریضه نموده است حيا کند، این فریضه الهی برای اوست، پس از آن حیا نکند!



2⃣عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ الرَّجُلُ مِنْ أَصْحَابِنَا یَسْتَحْیِی أَنْ یَأْخُذَ مِنَ الزَّکَاةِ فَأُعْطِیهِ مِنَ الزَّکَاةِ وَ لَا أُسَمِّی لَهُ أَنَّهَا مِنَ الزَّکَاةِ فَقَالَ أَعْطِهِ وَ لَا تُسَمِّ لَهُ وَ لَا تُذِلَّ الْمُؤْمِنَ.

📚 الكافي ج3ص563

ابوبصیر گوید : به امام باقر صلوات اللَّه علیه گفتم : مردی از اصحاب ما حيا می کند که زکات را قبول کند، آیا از زکات به او بدهم و برای او نام نبرم که از زکات است؟ امام فرمود : به او عطا کن و نامی برای او نبر و مؤمن را خوار مکن!



3⃣مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی عَنِ الْهَیْثَمِ بْنِ أَبِی مَسْرُوقٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ مَرْوَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ هِلَالِ بْنِ خَاقَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْداللَّه یَقُولُ تَارِکُ الزَّکَاةِ وَ قَدْ وَجَبَتْ لَهُ مِثْلُ مَانِعِهَا وَ قَدْ وَجَبَتْ عَلَیْهِ.

📚 کافی ج3ص563

هلال بن خاقان گوید : شنیدم امام صادق صلوات اللَّه علیه می فرمود : کسی که زکات را با آنکه برایش واجب شده است ترک کند و نگیرد، مانند کسی است که زکات را با وجودی که بر او واجب شده است منع کند و ندهد!


4⃣عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ عَبْدِ الْعَظِیمِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْعَلَوِیِّ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: تَارِکُ الزَّکَاةِ وَ قَدْ وَجَبَتْ لَهُ کَمَانِعِهَا وَ قَدْ وَجَبَتْ عَلَیْهِ.

📚 الكافي ج3ص563

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : ترک کننده زکات با وجود واجب شدن برای او، مانند منع کننده‌ی زکات است با وجودی که بر او واجب است!



✅ با توجه به روایات فوق، اگر کسی شرایط قبول زکات را داشته باشد، نباید از گرفتن آن حیا نماید و خجالت بکشد و اگر از قبول زکات امتناع کند، مانند منع کننده‌ی زکات می باشد و فردی که قصد پرداخت زکات به او دارد، نباید به خاطر حیا کردن او از قبول زکات آن را به عنوان و نام دیگری مثل هدیه و غیره به او بدهد ولی اجازه دارد بدون اسم بردن و تبیین وجهش، آن را به او عطا نماید تا موجب خوار و ذلیل شدن مؤمن نشود.


اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ