✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنِ الْحَلَبِيِّ عَنْ أَبِي عَبْداللَّه قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ يَحْتَكِرُ الطَّعَامَ وَ يَتَرَبَّصُ بِهِ هَلْ يَجوز ذَلِكَ قَالَ إِنْ كَانَ الطَّعَامُ كَثِيراً يَسَعُ النَّاسَ فَلَا بَأْسَ بِهِ وَ إِنْ كَانَ الطَّعَامُ قَلِيلًا لَا يَسَعُ النَّاسَ فَإِنَّهُ يُكْرَهُ أَنْ يَحْتَكِرَ الطَّعَامَ وَ يَتْرُكَ النَّاسَ لَيْسَ لَهُمْ طَعَامٌ

📚كافي ج۵ص۱۶۵

حلبی گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد کسی که طعامی را احتکار می کند و منتظر (گران شدن) آن می ماند سؤال کردم که آیا این کار جائز است؟ امام فرمود : اگر طعام زیاد باشد و به مردم می رسد اشکالی ندارد و اگر طعام اندک است و به مردم نمی رسد، پس همانا ناپسند است که احتکار کند و مردم را بی طعام رها نماید!



2⃣عَنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْداللَّه قال: الْحُکْرَةُ أَنْ یَشْتَرِیَ طَعَاماً لَیْسَ فِی الْمِصْرِ غَیْرُهُ فَیَحْتَکِرَهُ فَإِنْ کَانَ فِی الْمِصْرِ طَعَامٌ أَوْ یُبَاعُ غَیْرُهُ فَلَا بَأْسَ بِأَنْ یَلْتَمِسَ بِسِلْعَتِهِ الْفَضْلَ قَالَ وَ سَأَلْتُهُ عَنِ الزَّیْتِ فَقَالَ إِنْ کَانَ عِنْدَ غَیْرِکَ فَلَا بَأْسَ بِإِمْسَاکِه

📚كافي ج5ص164


از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد #احتکار سؤال شد؛ امام فرمود : احتکار این است که طعامی را بخرد که غیر از آن در شهر نباشد و آن را احتکار کند، اما اگر غیر از آن، طعامی در شهر باشد یا غیر آن فروخته می شود اشکالی ندارد که برای کالای خود طالب فضل باشد.
گوید : و از ایشان در مورد روغن زیتون سؤال کردم؛ فرمود : اگر نزد غير تو هم باشد، نگه داشتن آن اشکالی ندارد!



3⃣عَنْ أَبِي الْفَضْلِ سَالِمٍ الْحَنَّاط قال: قال لِي أَبُو عَبْداللَّه مَا عَمَلُكَ قُلْتُ حَنَّاطٌ وَ رُبَّمَا قَدِمْتُ عَلَى نَفَاقٍ وَ رُبَّمَا قَدِمْتُ عَلَى كَسَادٍ فَحَبَسْتُ قَالَ فَمَا يَقُولُ مَنْ قِبَلَكَ فِيهِ قُلْتُ يَقُولُونَ مُحْتَكِرٌ فَقَالَ يَبِيعُهُ أَحَدٌ غَيْرُكَ قُلْتُ مَا أَبِيعُ أَنَا مِنْ أَلْفِ جُزْءٍ جُزْءاً قَالَ لَا بَأْسَ إِنَّمَا كَانَ ذَلِكَ رَجُلٌ مِنْ قُرَيْشٍ يُقَالُ لَهُ حَكِيمُ بْنُ حِزَامٍ- وَ كَانَ إِذَا دَخَلَ الطَّعَامُ الْمَدِينَةَ اشْتَرَاهُ كُلَّهُ فَمَرَّ عَلَيْهِ النَّبِيُّ فَقَالَ يَا حَكِيمَ بْنَ حِزَامٍ إِيَّاكَ أَنْ تَحْتَكِر

📚كافي ج۵ص۱۶۵

سالم گوید : امام صادق صلوات اللَّه علیه به من فرمود : کار تو چیست؟ گفتم : گندم فروش! و گاهی بر رواج و رونق وارد می شوم و گاهی بر کسادی بازار که آن را حبس می کنم و نگه می دارم. امام فرمود : مردم اطراف تو در این مورد چه می گویند؟ گفتم : می گویند تو محتکر هستی!
امام فرمود : آیا کسی غیر از تو آن را می فروشد؟ گفتم : من از هزار جزء یک جزء هم نمی فروشم! فرمود : اشکالی ندارد، این امر در مورد مردی از قریش بود که حکیم بن حزام نام داشت و وقتی طعام به مدینه می رسید همه آن را می خرید و پیامبر صلی اللَّه علیه و آله به او عبور می کرد و می فرمود : ای حکیم بن حزام! از احتکار پرهيز کن!



4⃣عن حذيفة بن منصور عَنْ أَبِي عَبْداللَّه قَالَ: نَفِدَ الطَّعَامُ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّه فَأَتَاهُ الْمُسْلِمُونَ فَقَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ قَدْ نَفِدَ الطَّعَامُ وَ لَمْ يَبْقَ مِنْهُ شَيْءٌ إِلَّا عِنْدَ فُلَانٍ فَمُرْهُ بِبَيْعِهِ قَالَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ يَا فُلَانُ إِنَّ الْمُسْلِمِينَ ذَكَرُوا أَنَّ الطَّعَامَ قَدْ نَفِدَ إِلَّا شَيْءٌ عِنْدَكَ فَأَخْرِجْهُ وَ بِعْهُ كَيْفَ شِئْتَ و لَا تَحْبِسْهُ

📚كافي ج۵ص۱۶۴

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : در زمان رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله #طعام تمام شد. پس مسلمانان نزد ایشان آمدند و گفتند : یا رسول اللَّه! طعام تمام شده است و چیزی از آن باقی نمانده است مگر نزد فلانی، پس به او أمر کنید که آن را بفروشد. پس حضرت حمد و ثنای الهی به جا آوردند و فرمودند : ای فلانی! همانا مسلمانان ذکر کردند که طعام جز آنچه نزد تو است تمام شده است، پس آنها را بیرون بیاور و هر طور که می خواهی بفروش و آنها را نگه ندار!



✅ احتکار به معنای انبار نمودن و نگه داشتن #طعام و خوراک مردم برای گران شدن آن می باشد که با توجه به روایات فوق و غیره، اگر طعامی در شهر تمام شود یا مقدار آن به حدی باشد که به همه مردم نمی رسد، نگه داشتن آن جائز نیست و انبار کنندگان باید آن را بیرون بیاورند و به فروش برسانند. اما در صورتی که طعام به اندازه کافی در بازار برای #فروش باشد، اگر کسی طعامی را برای گران شدن انبار نماید، احتکار محسوب نمی شود.


اللَّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ