✅پاسخ :

عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ عَنِ الرِّضَا قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنَّ الْکُوفَةَ قَدْ نَبَتْ بِی وَ الْمَعَاشَ بِهَا ضَیِّقٌ وَ إِنَّمَا کَانَ مَعَاشُنَا بِبَغْدَادَ وَ هَذَا الْجَبَلُ قَدْ فُتِحَ عَلَی النَّاسِ مِنْهُ بَابُ رِزْقٍ فَقَالَ إِنْ أَرَدْتَ الْخُرُوجَ فَاخْرُجْ فَإِنَّهَا سَنَةٌ مُضْطَرِبٌ وَ لَیْسَ لِلنَّاسِ بُدٌّ مِنْ طَلَبِ مَعَاشِهِمْ فَلَا تَدَعِ الطَّلَبَ فَقُلْتُ إِنَّهُمْ قَوْمٌ مِلَاءٌ وَ نَحْنُ نَحْتَمِلُ التَّأْخِیرَ فَنُبَایِعُهُمْ بِتَأْخِیرِ سَنَةٍ قَالَ بِعْهُمْ قُلْتُ سَنَتَیْنِ قَالَ بِعْهُمْ قُلْتُ ثَلَاثِ سِنِینَ قَالَ لَا یَکُونُ لَکَ شَیْ ءٌ أَکْثَرَ مِنْ ثَلَاثِ سِنِینَ
📚قرب الاسناد ص ٣٧٢

ترجمه : در حدیثی احمد بن محمد گوید :به امام رضا علیه السلام گفتم :فدایت شوم، همانا شهر کوفه مرا نابود کرده(در آن قرار و آرام ندارم) و معاش در آن شهر تنگ است و همانا معاش ما در بغداد است، و از این کوه(یعنی بغداد) باب رزق بر مردم باز شده است؛ امام فرمودند :اگر قصد رفتن داری برو زیرا امسال، سال پریشان و مضطربی است و مردم هم چاره ای جز طلب معاش ندارند، پس طلب (رزق) را ترک مکن. به امام گفتم :فدایت شوم، آنها گروهی مالدار هستند و ما هم تحمل تأخیر داریم، آیا معامله یک ساله با آنها انجام دهیم؟ فرمود:(یک ساله) به آنها بفروش. گفتم :دو ساله چطور؟ فرمود :به آنها بفروش، گفتم :سه ساله چطور؟ امام فرمودند :بیشتر از سه سال برای تو چیزی نخواهد بود.

در حدیث دیگری در 📚کافی ج ۵ص ٢٠٧ همین راوی به امام عرض کرد :اگر ما یک ساله به آنها بفروشیم سود آن برای ما بیشتر است امام فرمودند (مشکلی ندارد) یک ساله به آنها بفروش...

✅شواهد مختلفی در روایات موجود است که شخص می تواند برای یک کالا شرایط فروش مختلف با قیمت مختلف تعیین کند و برای پرداخت نقدی یک قیمت و برای غیر نقدی قیمت بالاتری تعیین کند و این امر هیچ نهیی در روایات ندارد. اما نکته مهم این است که خریدار آنرا با یک شرط انتخابی خود بخرد نه با هر دو شرط، بلکه یکی از صورت های فروش را انتخاب کند و بر حسب آن معامله کنند این مطلب را در روایت زیر مشاهده نمائید:

مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی نَجْرَانَ عَنْ عَاصِمِ بْنِ حُمَیْدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَیْسٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ مَنْ بَاعَ سِلْعَةً فَقَالَ إِنَّ ثَمَنَهَا کَذَا وَ کَذَا یَداً بِیَدٍ وَ ثَمَنَهَا کَذَا وَ کَذَا نَظِرَةً فَخُذْهَا بِأَیِّ ثَمَنٍ شِئْتَ وَ جَعَلَ صَفْقَتَهَا وَاحِدَةً فَلَیْسَ لَهُ إِلَّا أَقَلُّهُمَا وَ إِنْ کَانَتْ نَظِرَةً قَالَ وَ قَالَ مَنْ سَاوَمَ بِثَمَنَیْنِ أَحَدِهِمَا عَاجِلًا وَ الْآخَرِ نَظِرَةً فَلْیُسَمِّ أَحَدَهُمَا قَبْلَ الصَّفْقَةِ
📚کافی ج ۵ص ٢٠۶

ترجمه :امیرالمؤمنین صلوات الله علیه فرمودند :کسی که کالایی را بفروشد و بگوید :همانا بهای نقدی آن فلان مبلغ و بهای مدت دار آن فلان مبلغ است و شما به هر کدام از آن که خواستی بردار و پیمان خرید آن را واحد و همین طور (قرار دهد)، فرمودند:(اگر اینگونه معامله کند) پس برای او نیست مگر کمترین آن دو مبلغ و اگر چه مدت دار باشد و فرمود :کسی که دو قیمت بر روی کالای خود می گذارد یکی نقدی و دیگری مدت دار، پس باید یکی از آن دو را قبل از پیمان خرید و فروش ذکر کند.

✅حاصل معنای این روایت این است که در ضمن عقد خرید و فروش یک شرط از شرایط فروش باید ذکر شود، مثلا بگوید من این کالا را نقدا به شما فروختم به فلان مبلغ یا بگوید :دو ماهه به شما فروختم به فلان مبلغ و اگر هر دو شرط را ضمن عقد بیان کند و خریدار هم با هر دو شرط بخرد، حکم این معامله از نظر مبلغ کمترین مبلغ، همراه با بیشترین مدت ذکر شده در ضمن عقد است و این به زیان فروشنده می باشد.

پس گرفتن بهای بیشتر در معامله مدت دار طبق روایات جایز است ولی باید فروشنده صورت های فروش خود را ذکر کند و خریدار هر کدام را خواست انتخاب کند و بر حسب همان یک شرط عقد معامله را جاری کنند.