Loading...

#سوال_962_ آیا تباني گروهی از فروشندگان یک کالا بر اینکه همگی از یک قیمت مشخص کمتر ندهند جائز است؟



✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ الْفَزَارِيِّ قَالَ: دَعَا أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مَوْلًى يُقَالُ لَهُ مُصَادِفٌ فَأَعْطَاهُ أَلْفَ دِينَارٍ وَ قَالَ لَهُ تَجَهَّزْ حَتَّى تَخْرُجَ إِلَى مِصْرَ- فَإِنَّ عِيَالِي قَدْ كَثُرُوا قَالَ فَتَجَهَّزَ بِمَتَاعٍ وَ خَرَجَ مَعَ التُّجَّارِ إِلَى مِصْرَ- فَلَمَّا دَنَوْا مِنْ مِصْرَ اسْتَقْبَلَتْهُمْ قَافِلَةٌ خَارِجَةٌ مِنْ مِصْرَ فَسَأَلُوهُمْ عَنِ الْمَتَاعِ الَّذِي مَعَهُمْ مَا حَالُهُ فِي الْمَدِينَةِ وَ كَانَ مَتَاعَ الْعَامَّةِ فَأَخْبَرُوهُمْ أَنَّهُ لَيْسَ بِمِصْرَ مِنْهُ شَيْءٌ فَتَحَالَفُوا وَ تَعَاقَدُوا عَلَى أَنْ لَا يَنْقُصُوا مَتَاعَهُمْ مِنْ رِبْحِ الدِّينَارِ دِينَاراً فَلَمَّا قَبَضُوا أَمْوَالَهُمُ انْصَرَفُوا إِلَى الْمَدِينَة فَدَخَلَ مُصَادِفٌ عَلَى أَبِي عَبْداللَّهِ وَ مَعَهُ كِيسَانِ كُلَّ وَاحِدٍ أَلْفُ دِينَارٍ فَقَالَ جُعِلْتُ فِدَاكَ هَذَا رَأْسُ الْمَالِ وَ هَذَا الْآخَرُ رِبْحٌ فَقَالَ إِنَّ هَذَا الرِّبْحَ كَثِيرٌ وَ لَكِنْ مَا صَنَعْتُمْ فِي الْمَتَاعِ فَحَدَّثَهُ كَيْفَ صَنَعُوا وَ كَيْفَ تَحَالَفُوا فَقَالَ سُبْحَانَ اللَّهِ تَحْلِفُونَ عَلَى قَوْمٍ مُسْلِمِينَ أَنْ لَا تَبِيعُوهُمْ إِلَّا بِرِبْحِ الدِّينَارِ دِينَاراً ثُمَّ أَخَذَ أَحَدَ الْكِيسَيْنِ وَ قَالَ هَذَا رَأْسُ مَالِي وَ لَا حَاجَةَ لَنَا فِي هَذَا الرِّبْحِ ثُمَّ قَالَ يَا مُصَادِفُ- مُجَالَدَةُ السُّيُوفِ أَهْوَنُ مِنْ طَلَبِ الْحَلَالِ.

📚 الكافي ج۵ص۱۶۱

فزاری گوید : امام صادق صلوات اللَّه علیه یکی از غلامان آزاد شده خود به نام مصادف را دعوت کرد و هزار دینار به او داد و فرمود : مهیا شو تا اینکه به مصر بروی زیرا عيال من زیاد شده اند!
مصادف کالایی آماده کرده و به همراه تاجران به سوی مصر رفت. وقتی به نزدیک مصر رسیدند با قافله ای که از مصر بیرون می آمد روبرو شدند. پس از آنها در مورد کالایی که آورده بودند و جزو مایحتاج عمومی بود سؤال کردند که حال آن در شهر چگونه است؟ پس به آنها خبر دادند که در مصر چیزی از این کالا نیست! پس اینها با یکدیگر هم قسم و هم‌پیمان شدند که کالایشان را از سود یک دینار به یک دینار کمتر نکنند!
پس(بعد از فروشِ به این نحو) اموال خود را تحویل گرفتند و به مدینه بازگشتند و مصادف بر امام صادق صلوات اللَّه علیه وارد شد، در حالیکه دو کیسه که هر کدام هزار دینار در آن بود همراش بود!
پس گفت : فدایت شوم! این یکی رأس المال است و آن یکی سود!
امام فرمودند : این سود #زیاد است! مگر شما با آن کالا چه کردید؟ پس او برای امام بازگو کرد که چه کردند و چگونه هم قسم شدند!
امام فرمودند : سُبْحَانَ اللَّهِ! شما بر قومی از مسلمین سوگند یاد می کنید که به آنها نفروشید مگر با سود یک دینار به یک دینار؟! سپس امام یکی از دو کیسه را برداشت و فرمود : این یکی سرمایه من است و ما احتیاجی به این سود نداریم!
سپس فرمود : ای مصادف! پیکار با شمشیرها از #طلب_حلال آسان‌تر است!


2⃣عَبْداللَّهِ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ أَبِي عَبْداللَّه أَنَّهُ قَالَ في تُجَّارٍ قَدِمُوا أَرْضاً اشْتَرَكُوا عَلَى أَنْ لَا يَبِيعُوا بَيْعَهُمْ إِلَّا بِمَا أَحَبُّوا قال لَا بَأْسَ بِذَلِك

📚تهذيب ج۷ص۱۶۱

امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد تاجرانی که به سرزمینی وارد می شوند و با هم توافق و مشارکت می کنند که کالایشان را نفروشند مگر به آن قیمتی که دوست دارند، فرمود : اشکالی به آن نیست!

3⃣ در حدیثی از امام عسکری صلوات اللَّه علیه نقل شده است که گروهی که به همراه امام صادق صلوات اللَّه علیه در سفر بودند و از دزدان سر راه خوف پیدا کردند و به توصیه امام صادق علیه السلام صدقاتي نیت نمودند تا اموال آنها محفوظ بماند، بعد از اینکه با سلامت گذشتند، در تجارت آنها برکت ایجاد شد و به ازای هر درهم، ده درهم سود بردند!

📚 نقل به معنای حدیث عيون أخبار الرضا (عليه السلام) ج۲ص ۵


✅ از روایات فوق و غیره روشن است که تباني گروهی از تجار بر فروش با قیمت معینی اشکال ندارد ولی در شرایط و به نحوه حدیث 1⃣ ، این کار منهي و مذموم می باشد.
یعنی اگر این گروه تجار از نبودن آن جنس در آن شهر سوء استفاده کنند و با هم پیمان ببندند و سوگند یاد کنند که به کمتر از 100 درصد سود کالای خود را به مسلمین نفروشند و سود زیاد قرار بگذارند مذموم می باشد.
لذا اگر تباني بر قیمت واحد توسط تجار بر سود بیش از حد معمول و با سوگند یاد کردن باشد، مورد مذمت می باشد.
اما اینکه گاهی ناگهان جنسی گران می شود و دارندگان آن جنس سود زیاد می برند، نهی و مانعی ندارد و مذمت در شرایط وارده در حدیث 1⃣ می باشد.

نظرات (0)

...
نام۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹