#هبه
#بخشش
#اشانتیون
#رجوع_در_هبه


✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: أَنْتَ بِالْخِيَارِ فِي الْهِبَةِ مَا دَامَتْ فِي يَدِكَ فَإِذَا خَرَجَ إِلَى صَاحِبِهَا فَلَيْسَ لَكَ أَنْ تَرْجِعَ فِيهَا وَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ مَنْ رَجَعَ فِي هِبَتِهِ فَهُوَ كَالرَّاجِعِ فِي قَيْئِهِ.

📚 التهذيب ج۹ص۱۵۸

امام صادق صلی اللَّه علیه فرمود : تو در مورد هبه تا زمانی که در دست خودت هست اختیار داری،
پس وقتی که به سوی صاحب آن (یعنی گیرنده هبه) بيرون رفت، پس برای تو نیست که به آن رجوع نمایی
و فرمود : رسول اللَّه (صلی اللَّه علیه و آله) فرمودند : کسی که در هبه خود بازگردد مانند کسی است که در استفراغ کرده خود بازگردد!


2⃣عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ يَقُولُ إِذَا كَانَتْ عِنْدَ الرَّجُلِ الْأُخْتَانِ الْمَمْلُوكَتَانِ فَنَكَحَ إِحْدَاهُمَا ثُمَّ بَدَا لَهُ فِي الثَّانِيَةِ فَنَكَحَهَا فَلَيْسَ يَنْبَغِي لَهُ أَنْ يَنْكِحَ الْأُخْرَى حَتَّى تَخْرُجَ الْأُولَى مِنْ مِلْكِهِ يَهَبُهَا أَوْ يَبِيعُهَا.....

📚 التهذيب ج۷ص۲۸۸

عبدالله بن سنان گوید : شنیدم امام صادق صلی اللَّه علیه می فرمود : در صورتی که نزد مردی دو خواهر مملوک باشد، پس با یکی از آنها مقاربت نماید و سپس به اندیشه او آید که با دیگری هم مقاربت نماید، پس سزاوار نیست که با او مقاربت نماید تا اینکه اولی را از #ملک خود خارج سازد (به این صورت که) او را #هبه نماید و به شخص دیگری ببخشد یا او را بفروشد....


3⃣عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ يَشْتَرِي الْبَيْعَ فَيُوهَبُ لَهُ الشَّيْ ءُ فَكَانَ الَّذِي اشْتَرَى لُؤْلُؤاً فَوَهَبَ لَهُ لُؤْلُؤاً فَرَأَى الْمُشْتَرِي فِي اللُّؤْلُؤِ أَنْ يَرُدَّ أَ يَرُدُّ مَا وُهِبَ لَهُ قَالَ الْهِبَةُ لَيْسَ فِيهَا رَجْعَةٌ وَ قَدْ قَبَضَهَا إِنَّمَا سَبِيلُهُ عَلَى الْبَيْعِ فَإِنْ رَدَّ الْمُبْتَاعُ الْبَيْعَ لَمْ يَرُدَّ مَعَهُ الْهِبَةَ.

📚 التهذيب ج۷ص۲۳۱

ابوبصیر گوید : از او (یعنی امام صادق صلی اللَّه علیه) در مورد شخصی که کالایی را می خرد پس (در کنار آن) چیزی به او #هبه می شود و آنچه خریده است یک گوهر بوده است پس یک گوهر هم به او هبه می کند و خریدار نظرش بر این می شود که آن گوهر خریداری شده را مرجوع نماید سؤال کردم که آیا آنچه را هم به او هبه شده است بازگرداند؟ فرمود : هبه در صورتی که آن را تحویل گرفته باشد رجعت و بازگشتی در آن نيست و راه او تنها به سوی چیزی است که مورد معامله قرار گرفته است، پس اگر خریدار جنس خریداری شده را مرجوع نمود، هبه را به همراه آن مرجوع نمی کند و باز نمی گرداند!


4⃣عن الصادق فی حدیث.... وَ أَمَّا مَا یَجُوزُ مِنَ الْمِلْکِ وَ الْخِدْمَةِ فَسِتَّةُ وُجُوهٍ مِلْکُ الْغَنِیمَةِ وَ مِلْکُ الشِّرَاءِ وَ مِلْکُ الْمِیرَاثِ وَ مِلْکُ الْهِبَةِ وَ مِلْکُ الْعَارِیَّةِ وَ مِلْکُ الْأَجْرَ...

📚 البحار ج 100 ص 51

امام صادق صلی اللَّه علیه در حدیثی فرمودند : اما آنچه از مالک گردیدن و خدمت جائز است شش وجه است : مِلک غنیمت و مِلک خرید و ملک میراث و ملک هبه و ملک عاریه (که طبق روایات دیگر در حدی است که صاحب عاریه به عاریه گیرنده اختيار می دهد. از جمله 📚مستدرک الوسائل ج14 ص25) و مِلک اجرت و مزد....


✅ شواهد روائی مختلف نشان می دهد که اگر چیزی به کسی هبه شود و آن را تحویل بگیرد، در ملک او قرار می گیرد و مالک آن می شود و هیچ منعی برای هبه نمودن آن به شخص دیگر یا فروش آن برای او نیست و لذا اگر چیزی به ما هبه شد، اگر خواستیم می توانیم آن را به دیگری هبه نماییم.

✅ بدیهی است در مواردی که طبق روایات، شخص هبه کننده اجازه رجوع در هبه خود را دارد، در صورتی که در هبه خود رجوع کند، آن هبه از مِلک هبه گیرنده خارج می شود و بعد از رجوع واهب دیگر شخص هبه گیرنده نمی تواند آن را به دیگری ببخشد ولی قبل از رجوع واهب، منعی برای بخشش آن به دیگران برای هبه گیرنده نیامده است.


اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ