✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَمَّارِ بْنِ مُوسَى السَّابَاطِيِّ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَنْ شَيْ ءٍ مِنَ السَّهْوِ فِي الصَّلَاةِ فَقَالَ أَ لَا أُعَلِّمُكَ شَيْئاً إِذَا فَعَلْتَهُ ثُمَّ ذَكَرْتَ أَنَّكَ أَتْمَمْتَ أَوْ نَقَصْتَ لَمْ يَكُنْ عَلَيْكَ شَيْ ءٌ قُلْتُ بَلَى قَالَ إِذَا سَهَوْتَ فَابْنِ عَلَى الْأَكْثَرِ فَإِذَا فَرَغْتَ وَ سَلَّمْتَ فَقُمْ فَصَلِّ مَا ظَنَنْتَ أَنَّكَ نَقَصْتَ فَإِنْ كُنْتَ قَدْ أَتْمَمْتَ لَمْ يَكُنْ عَلَيْكَ فِي هَذِهِ شَيْ ءٌ وَ إِنْ ذَكَرْتَ أَنَّكَ كُنْتَ نَقَصْتَ كَانَ مَا صَلَّيْتَ تَمَامَ مَا نَقَصْتَ

📚تهذيب ج۲ص۳۴۹

عمار گوید :از امام صادق علیه السلام در مورد چیزی از سهو در نماز سؤال کردم؛ امام فرمودند : آیا به تو چیزی یاد ندهم که اگر آن را انجام دادی و بعد به یاد آوردی که تمام کرده ای یا ناقص کرده ای چیزی بر تو نباشد؟ گفتم : چرا!
فرمود : وقتی دچار سهو شدی، بر بیشتر بنا کن و وقتی فارغ شدی و سلام دادی، برخیز و آنچه گمان می کنی که ناقص کرده ای را بخوان! پس اگر نماز را تمام کرده باشی، در این (نماز احتیاط) چیزی بر تو نیست و اگر به یاد آوری که نماز را ناقص کرده ای، آنچه خوانده ای کامل کننده آن چیزی است که ناقص کرده ای!


2⃣عُبَيْدِ بْنِ زُرَارَة عن أَبِي عَبْداللَّه قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ لَمْ يَدْرِ رَكْعَتَيْنِ صَلَّى أَمْ ثَلَاثاً قَالَ يُعِيدُ قُلْتُ أَ لَيْسَ يُقَالُ لَا يُعِيدُ الصَّلَاةَ فَقِيهٌ فَقَالَ إِنَّمَا ذَلِكَ فِي الثَّلَاثِ وَ الْأَرْبَعِ

📚تهذيب ج۲ص۱۹۳

عبيد بن زرارة گوید :از امام صادق علیه السلام در مورد کسی که نمی داند دو رکعت خوانده است یا سه رکعت سؤال کردم؛ امام فرمودند : نماز را اعاده می کند!
گفتم : مگر گفته نمی شود که شخص فقیه نمازش را اعاده نمی کند؟!
امام فرمودند : این در مورد رکعت سوم و چهارم است!


3⃣زُرَارَةَ عَنْ أَحَدِهِمَا قَالَ: قُلْتُ لَهُ رَجُلٌ لَمْ يَدْرِ اثْنَتَيْنِ صَلَّى أَمْ ثَلَاثاً فَقَالَ إِنْ دَخَلَهُ الشَّكُّ بَعْدَ دُخُولِهِ فِي الثَّالِثَةِ مَضَى فِي الثَّالِثَةِ ثُمَّ صَلَّى الْأُخْرَى وَ لَا شَيْ ءَ عَلَيْهِ وَ يُسَلِّمُ

📚كافي ج۳ص۳۵۰

زرارة گوید : به امام باقر یا امام صادق علیه علیهما السلام گفتم :شخصی نمی داند که دو رکعت خوانده است يا سه رکعت! (چه کند)؟
امام فرمودند : اگر شک بعد از وارد شدنش به رکعت سوم (یعنی رکعتی که حداقل سوم است و شک در محدوده آن برایش رخ داده است) بر او وارد شود، در رکعت سوم می گذرد ( یعنی بنا را بر سوم بودن رکعت تمام شده قبلی می گذارد و نماز را ادامه داده و به پایان می برد) و #سپس (بعد از نماز) یک رکعت دیگر (مشهور به نماز احتیاط) می خواند و چیزی بر او نیست و سلام می دهد!


4⃣ عَنِ الْعَلَاءِ قال: قُلْتُ لِأَبِي عَبْداللَّه رَجُلٌ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ وَ شَكَّ فِي الثَّالِثَةِ قَالَ يَبْنِي عَلَى الْيَقِينِ فَإِذَا فَرَغَ تَشَهَّدَ وَ قَامَ قَائِماً فَصَلَّى [یصلی] رَكْعَةً بِفَاتِحَةِ الْقُرْآنِ

📚 قرب الإسناد ص۱۶

علاء گوید : به امام صادق علیه السلام گفتم : شخصی دو رکعت نماز می خواند و در سومی شک می کند. (چه کند؟)
فرمود : بر یقین بنا می کند (یعنی بر چیزی که یقین کند وظیفه اش انجام می شود که در حدیث 1⃣ و 3⃣ بیان شده است)، پس وقتی فارغ شد تشهد می خواند (و سلام می دهد) و می ایستد و یک رکعت نماز با سوره حمد (که همان نماز مشهور به نماز احتیاط است) می خواند!


5⃣عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ مُوسَى بْنَ جَعْفَرٍ كَيْفَ صَارَتِ الصَّلَاةُ رَكْعَةً وَ سَجْدَتَيْنِ وَ كَيْفَ إِذَا صَارَتْ سَجْدَتَيْنِ لَمْ تَكُنْ رَكْعَتَيْنِ......
وَ إِنَّمَا كَانَتِ الصَّلَاةُ الَّتِي أُمِرَ بِهَا رَكْعَتَيْنِ وَ سَجْدَتَيْنِ وَ هُوَ إِنَّمَا سَجَدَ سَجْدَتَيْنِ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ كَمَا أَخْبَرْتُكَ مِنْ تَذَكُّرِهِ لِعَظَمَةِ رَبِّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فَجَعَلَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَرْضاً الْحَدِيثَ.

📚 علل الشرائع ص۳۳۴

اسحاق بن عمار گوید : از امام کاظم علیه السلام پرسیدم : چرا نماز یک رکوع و دو سجده شده است و چگونه اینکه(هر رکعت) دو سجده دارد، دو رکوع ندارد؟
امام بعد از نقل اولین نماز رسول الله صلی الله علیه و آله در آسمان، فرمودند : همانا نمازی که به آن أمر شده است دو رکعت است با دو سجده و بیان آن این است که در هر #رکعت دو سجده انجام می شود....







✅ادامه پست قبل، در مورد حکم شک بين دو رکعت و سه رکعت در نماز چهار رکعتی :



6⃣عَنْ عَنْبَسَةَ بْنِ مُصْعَبٍ قَالَ: قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّه إِذَا شَكَكْتَ فِي الرَّكْعَتَيْنِ الْأَوَّلَتَيْنِ فَأَعِدْ.

📚 التهذيب ج۲ص۱۷۶

عنبسه گوید : امام صادق علیه السلام به من فرمود : وقتی در دو رکعت اول نماز شک کردی، نماز را #اعاده کن!



7⃣عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ حَفْصِ بْنِ الْبَخْتَرِيِّ وَ غَيْرِ وَاحِدٍ كُلِّهِمْ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه قَالَ: إِذَا شَكَكْتَ فِي الْمَغْرِبِ فَأَعِدْ وَ إِذَا شَكَكْتَ فِي الْفَجْرِ فَأَعِدْ.

📚 تهذيب ج۲ص۱۸۰

امام صادق علیه السلام فرمود : وقتی در نماز مغرب شک کردی نماز را #اعاده کن و وقتی در نماز صبح شک کردی نیز نماز را #اعاده کن!


✅ شک بين دو رکعت و سه رکعت در نماز چهار رکعتی دو حالت دارد :



1_ #قبل از ورود به رکعت سوم، یعنی رکعتی که حداقل رکعت سوم است، شک به انسان داخل شود، به این صورت که شک کنیم : این رکعتی که الآن به سوی آن بلند شده ایم یا مشغول خواندن آن هستیم، رکعت دوم است یا سوم، و چون چنین شکی در #دو_رکعت_اول (یعنی رکعت دوم از دو رکعت اول نماز) واقع شده است، طبق روایات فراوانی مثل روایت 6⃣ ، موجب بطلان نماز می شود و باید نماز اعاده شود.



2_ حالت دوم این است که شک بعد از ورود به رکعت سوم، یعنی رکعتی که حداقل رکعت سوم است، به ما وارد شود، به این صورت که شک کنیم که این رکعتی که الان خواندیم و تمام شد، آیا رکعت دوم بود یا رکعت سوم!

این شک در محدوده حداقل رکعت سوم بر ما وارد شده است و از موارد بطلان نماز نیست و حکم آن در روایت 3⃣ و 4⃣ و روایت کلی 1⃣ و غیره وارد شده است.

بر حسب روایات مذکور، شخص بنا را بر اکثر یعنی سه رکعت می گذارد و در واقع بر این بنا می کند که این رکعتی که الان خواندم و تمام شده است، رکعت سوم بوده است و لذا این رکعتی که الان در آن هستم چهارم است و به این حساب نماز خود را تمام می کند و بعد از نماز قیام می کند و یک رکعت نماز با سوره حمد که به نماز احتیاط مشهور است می خواند!


✅ دو نکته :


نکته 1 : طبق روایات شیعه، مثل روایت 5⃣ ، پایان هر رکعت از نماز، تکمیل شدن دو سجده می باشد و لذا در صورتی که وارد شدن شک، بعد از تمام شدن دو سجده باشد، مشمول عمل به احکام سهو می باشد و اگر قبل از کامل شدن دو سجده شک رخ دهد، مشمول حالت اول یعنی بطلان و اعاده نماز می باشد زیرا در واقع شک کرده ایم که این رکعتی که الان دارم می خوانم آیا رکعت دوم است یا سوم، و چنین شکی، #شک_کردن_در_دو_رکعت_اول_نماز می باشد.


✅نکته 2: طبق روایات فراوان، احکام شکیات مربوط به نمازهای چهار رکعتی می باشد و شک در نماز مغرب و نماز صبح موجب بطلان و لزوم اعاده می باشد که از جمله در روایت 7⃣ بیان شده است و لذا احکام شک بين دو رکعت و سه رکعت مربوط به نماز چهار رکعتی می باشد.




✅ به پست زیر نیز، در دو قسمت، برای نحوه نماز احتیاط حتماً رجوع شود :


https://t.me/porseshvapasokhe/922