#بلند_یا_آهسته_گفتن_تسبیحات_اربعه

✅ در مورد جهر و اخفات تسبیحات رکعت سوم و چهارم نماز ، در کتب اربعه و منابع معتبر، روایت خاصی وارد نشده است. اما در کتاب فقه الرضا متن زیر نقل شده است :

1⃣ فِقْهُ الرِّضَا، : أَسْمِعِ الْقِرَاءَةَ وَ التَّسْبِيحَ أُذُنَيْكَ فِيمَا لَا تَجْهَرُ فِيهِ مِنَ الصَّلَوَاتِ بِالْقِرَاءَةِ وَ هِيَ الظُّهْرُ وَ الْعَصْرُ وَ ارْفَعْ فَوْقَ ذَلِكَ فِيمَا تَجْهَرُ فِيهِ بِالْقِرَاءَةِ

📚 فقه الرضا (عليه السلام) ص 105

قرائت و تسبیح را در نمازهایی که قرائت آن جهر نیست به دو گوش خود بشنوان که نماز ظهر و عصر می باشد و در نمازهایی که قرائت آن جهر است، صدایت را بالاتر از آن ببر.

✅ هر چند کتاب فقه الرضا منسوب به امام رضا علیه السلام می باشد، ولی با توجه به خصوصیات این کتاب، مضامین آن، خصوصا موارد شاذ و منحصر به فرد آن، برای عمل محتاج شاهد از روایات معتبر می‌باشد.

✅ در مورد تکه اول متن فقه الرضا ، شواهد معتبری در روایات موجود است، از جمله :

2⃣عَنْ عَلِيٍّ فِي حَدِيثِ الْأَرْبَعِمِائَةِ قَالَ: إِذَا صَلَّيْتَ فَأَسْمِعْ نَفْسَكَ الْقِرَاءَةَ وَ التَّكْبِيرَ وَ التَّسْبِيحَ

📚 الخصال ص۶۲۸

علي علیه السلام در حدیث 400 گانه فرمود: (در نماز)، #قرائت و #تکبیر و #تسبیح را به سمع و گوش خود برسان!

3⃣زرارة عَنْ أَبِي جعفر قال: لَا يُكْتَبُ مِنَ الْقِرَاءَةِ وَ الدُّعَاءِ إِلَّا مَا أَسْمَعَ نَفْسَهُ

📚كافي ج۳ص۳۱۳

امام باقر علیه السلام فرمود : از #قرائت و #دعا، جز آنچه شخص به سمع و گوش خود برساند نوشته نمی شود!

✅ يعني در کلیه نمازها، حداقل مقدار صدا برای قرائت و دعا و تسبیح، باید به حدی باشد که حداقل خودش بشنود و گرنه نوشته نمی شود.

✅ اما تکه دوم متن کتاب فقه الرضا که بر جهر خواندن قرائت و تسبیح در نماز های جهریه یعنی مغرب و عشاء و صبح، و اخفات و آهسته خواندن قرائت و تسبیح در نمازهای اخفاتیه يعني ظهر و عصر دلالت‌ دارد، برای بحث قرائت آن شواهد متعددی در روایات موجود است، ولی در مورد تسبیحات، شاهدی در روایات موجود نیست.

✅ در صورتی که برای جهر و اخفات تسبیحات در رکعت سوم و چهارم روایت قابل استناد خاصی موجود نباشد، به روایت عام زیر عمل می شود :

4⃣قال الصَّادِقُ كُلُّ شَيْءٍ مُطْلَقٌ حَتَّى يَرِدَ فِيهِ نَهْيٌ

📚فقيه ج۱ص۳۱۷

امام صادق علیه السلام فرمود : هر چیزی #مطلق است تا اینکه در مورد آن #نهیی برسد.

✅ بر طبق اصل فوق، در صورت عدم وجود روایت قابل عمل برای تعیین جهر و اخفات تسبیحات در رکعت سوم و چهارم، أمر آن مطلق است، یعنی شخص بعد از مراعات دستور وارده در روایت 2⃣ و 3⃣، مبنی بر شنواندن به سمع خود، در انتخاب جهر و اخفات در مورد آن آزاد است چون نهیی برای آن نرسیده است.

اما هر چند برای متن فقه الرضا در مورد تسبیح شاهدی وجود ندارد، ولی بعد از متن فقه الرضا نوبت به اصل کلی وارده در حدیث 4⃣ می رسد، ولی چون عمل به متن فقه الرضا که منسوب به امام رضا علیه السلام است، تضاد کامل با اصل مطلق بودن پیدا نمی کند،یعنی می توان عمل را همزمان بر هر دو بنا نمود، به همین متن فقه منسوب به امام رضا علیه السلام عمل می کنیم تا در کنار عمل به مطلق بودن و عمل‌ به متن منسوب به امام رضا علیه السلام، به اصل #احتیاط که دستور اهل بیت علیهم السلام در اینگونه موارد می باشد نیز عمل کرده باشیم.

✅ پس در استفاده از متن منسوب به امام رضا علیه السلام، در کنار بهره گیری از اصل مطلق بودن و مراعات اصل احتیاط، تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم نماز را در نماز مغرب و عشاء به صورت #جهر و بلند و در نماز ظهر و عصر به صورت #اخفات و آهسته می‌خوانیم.

✅ از آنجا که در روایات، اجازه قرائت حمد تنها نیز در رکعت سوم و چهارم نماز رسیده است، در صورت خواندن حمد نیز علاوه بر دلائل فوق، احاديث لزوم جهر قرائت در نماز مغرب و عشاء و صبح، و لزوم اخفات قرائت در نماز ظهر و عصر نیز آن را تأیید و تاکید می کند.

✅طبق احادیث سؤال 230،جهر بر عهده زنان نیست

✅ لازم به ذکر است که آنچه از لزوم اخفات و آهسته خواندن تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم مشهور شده است، هیچ مبنای #روائی خاص و عام ندارد و نصوص خاص و عام موجود در کنار اصل احتیاط اقتضاء می کند که تسبیحات اربعه در رکعت سوم و چهارم نماز را در نماز مغرب و عشاء مانند قرائت آن به صورت جهر و بلند و در نماز ظهر و عصر مانند قرائت آن به صورت اخفات و آهسته بخوانیم و برای درک ایام ظهور امام زمان علیه السلام و کسب علوم بیشتر در این زمینه، فراوان و مداوم و با تضرع بگوییم :

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ
وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ