✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه فِي حَدِيثٍ قَالَ: إِنَّ عِيسَى قَالَ لِلْحَوَارِيِّينَ إِنَّ مُوسَى أَمَرَكُمْ أَنْ لَا تَحْلِفُوا بِاللَّهِ كَاذِبِينَ وَ أَنَا آمُرُكُمْ أَنْ لَا تَحْلِفُوا بِاللَّهِ كَاذِبِينَ وَ لَا صَادِقِينَ....

📚 الكافي ج۵ص۵۴۲

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : همانا عیسی علي نبينا و آله و عليه السلام به حواریون فرمود : همانا موسی علي نبينا و آله و عليه السلام به شما دستور داد که سوگند دروغ به اللَّه نخورید و من به شما أمر می کنم که نه سوگند دروغ به اللَّه بخوريد و نه سوگند راست!


2⃣عَنْ أَبِی أَیُّوبَ الْخَرَّازِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْداللَّهِ یَقُولُ لَا تَحْلِفُوا بِاللَّهِ صَادِقِینَ وَ لَا کَاذِبِینَ فَإِنَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ

📚 الکافی ج۷ص۴۳۴

ابو أيوب خزاز گويد : شنیدم امام صادق صلوات اللَّه علیه می فرمود : به اللَّه، نه راست گوینده و نه دروغ گوینده قسم نخورید، زیرا اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (در سوره بقرة آیه ۲۲۴) می فرماید : اللَّه را در معرض سوگند های خود قرار ندهید!



3⃣عَنْ أَبِی سَلَّامٍ الْمُتَعَبِّدِ أَنَّهُ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ یَقُولُ لِسَدِیرٍ یَا سَدِیرُ مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ کَاذِباً کَفَرَ وَ مَنْ حَلَفَ بِاللَّهِ صَادِقاً أَثِمَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ وَ لا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَیْمانِکُمْ

📚 الکافی ج۷ص۴۳۴

ابوسلام که شنید که امام صادق صلوات اللَّه علیه به سدير فرمود : کسی که به اللَّه قسم دروغ بخورد، کفر ورزیده است و کسی که به اللَّه قسم راست بخورد گناه کرده است! همانا اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ (سوره بقرة آیه ۲۲۴) می فرماید : اللَّه را در معرض قسم های خود قرار ندهید!



4⃣عَنْ یَعْقُوبَ الْأَحْمَرِ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ مَنْ حَلَفَ عَلَی یَمِینٍ وَ هُوَ یَعْلَمُ أَنَّهُ کَاذِبٌ فَقَدْ بَارَزَ اللَّهَ.

📚 الکافی ج۷ص۴۳۵

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : کسی که به قسم دروغی سوگند بخورد، در حالیکه می داند دروغگو است، قطعاً به مبارزه اللَّه رفته است!


5⃣عَنْ بُرَیْدِ بْنِ مُعَاوِیَةَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّه قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْقَسَامَةِ فَقَالَ الْحُقُوقُ کُلُّهَا الْبَیِّنَةُ عَلَی الْمُدَّعِی وَ الْیَمِینُ عَلَی الْمُدَّعَی عَلَیْهِ إِلَّا فِی الدَّمِ خَاصَّةً الْحَدِیثَ.

📚 الکافی ج۷ص۳۶۱

برید گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد قسامه (یعنی گروهی که بر گرفتن چیزی قسم بخورند و آن را بگیرند) سؤال کردم؛ امام فرمودند : در مورد همه حقوق، إقامه شاهد بر عهده ادعا کننده است و قسم خوردن بر کسی است که بر علیه او إدعا شده است، مگر در مورد خصوص قتل! (که برعکس است)


6⃣عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا عَنْ أَبِی عَبْداللَّهِ قَالَ: إِنِ ادُّعِیَ عَلَیْکَ مَالٌ وَ لَمْ یَکُنْ عَلَیْکَ فَأَرَادَ أَنْ یُحْلِفَکَ فَإِنْ بَلَغَ مِقْدَارَ ثَلَاثِینَ دِرْهَماً فَأَعْطِهِ وَ لَا تَحْلِفْ وَ إِنْ کَانَتْ أَکْثَرَ مِنْ ذَلِکَ فَاحْلِفْ وَ لَا تُعْطِهِ.

📚 الکافی ج۷ص۴۳۵

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : اگر مالي بر عليه تو إدعا شد، در حالیکه بر عهده تو نبود و او می خواست تو را قسم بدهد، اگر مقدار آن به ٣٠ درهم می رسید، به او بده و قسم نخور و اگر بیش از آن بود، قسم بخور و مال را به او عطا مکن!



✅ با توجه به روایات فوق و غیره، قسم دروغ به شدت مورد مذمت قرار گرفته است و حتی از قسم راست نیز نهی شده است.
در مباحث حقوق و قضاوت نیز بحث قسم در روند حکم وارد شده است و دارای تأثير است و احکام متعددی برای آن بیان شده است.


✅ اما نکته شایسته توجه این است که در آموزه های دینی، چیزی به عنوان دست گذاشتن بر روی قرآن در هنگام قسم خوردن و هنگام شهادت دادن برای قضاوت و غیره وجود ندارد و عملی بی تأثیر در توابع قسم و شهادت دادن می باشد.
لذا اینکه در برخی دادگاه ها، شهود یا متهم را وادار می کنند تا در هنگام قسم یا شهادت دستش را بر روی قرآن بگذارد، مستندی حدیثی بر آن نیست و نوعی بدعت و به دنبال آن گناه و معصیت محسوب می شود، ضمن اینکه تاثیری بر تبعات قسم و شهادت ندارد.


✅ این مطلب را هم ببینید :



https://t.me/porseshvapasokhe/406


اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر

https://t.me/porseshvapasokhe