پاسخ
✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :
1 عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَاعَبْداللَّه یَقُولُ الْعَبْدُ بَیْنَ ثَلَاثٍ بَلَاءٍ وَ قَضَاءٍ وَ نِعْمَةٍ فَعَلَیْهِ لِلْبَلَاءِ مِنَ اللَّهِ الصَّبْرُ فَرِیضَةً وَ عَلَیْهِ لِلْقَضَاءِ مِنَ اللَّهِ التَّسْلِیمُ فَرِیضَةً وَ عَلَیْهِ لِلنِّعْمَةِ مِنَ اللَّهِ الشُّکْرُ فَرِیضَةً.
📚 المحاسن ص۶
ابوحمزه گوید : شنیدم امام صادق صلوات اللَّه علیه می فرمود : بنده در بین سه چیز است : بلاء و قضاء و نعمت
پس در مورد بلاء از جانب اللَّه صبر بر او فریضه است
و در مورد قضاء از جانب اللَّه تسلیم بر او فریضه است
و در مورد نعمت از جانب اللَّه، شکر بر او فریضه است!
2 عَنْ أَبِی حَمْزَةَ الثُّمَالِیِّ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِاللَّهِ مَنِ ابْتُلِیَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ بِبَلَاءٍ فَصَبَرَ عَلَیْهِ کَانَ لَهُ مِثْلُ أَجْرِ أَلْفِ شَهِیدٍ.
📚 الکافی ج۲ص۹۲
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : هر کسی از مؤمنین که به بلائی گرفتار شود و صبر کند، مانند أجر هزار شهید برای او خواهد بود!
3 عَنْ زُرَارَةَ عَنِ الصَّادِقِ قَالَ: مَنْ ضَرَبَ یَدَهُ عَلَی فَخِذِهِ عِنْدَ مُصِیبَةٍ حَبِطَ أَجْرُهُ.
📚 الفقیه ج۴ص۴۱۶
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : کسی که در نزد مصیبت دستش را بر رانش بزند، أجرش باطل می شود!
4 عَنْ جَابِرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ قَالَ: قُلْتُ لَهُ مَا الْجَزَعُ قَالَ أَشَدُّ الْجَزَعِ الصُّرَاخُ بِالْوَیْلِ وَ الْعَوِیلِ وَ لَطْمُ الْوَجْهِ وَ الصَّدْرِ وَ جَزُّ الشَّعْرِ مِنَ النَّوَاصِی وَ مَنْ أَقَامَ النُّوَاحَةَ فَقَدْ تَرَکَ الصَّبْرَ وَ أَخَذَ فِی غَیْرِ طَرِیقِهِ الْحَدِیثَ.
📚 الکافی ج۳ص۲۲۲
جابر گوید : به امام باقر صلوات اللَّه علیه گفتم : جزع و بی‌تابی چیست؟ امام فرمود : شدیدترین جزع، فریاد به ویل و وای و بالابردن صدا به گریه و سیلی زدن به صورت و سینه و کندن مو از جلوی سر می باشد و کسی که نوحه خوان راه بیندازد، صبر را ترک کرده است و به غیر راه آن رفته است!
5 عن جَرَّاحٍ الْمَدَائِنِیِّ عَنْ أَبِی عَبْداللَّهِ قَالَ: لَا یَصْلُحُ الصِّیَاحُ عَلَی الْمَیِّتِ وَ لَا یَنْبَغِی وَ لَکِنَّ النَّاسَ لَا یَعْرِفُونَهُ وَ الصَّبْرُ خَیْرٌ.
📚 الکافی ج۳ص۲۲۶
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : فریاد بر میّت صحیح نیست و سزاوار نیست ولی مردم آن را نمی شناسند و صبر خیر است!
6 عَنِ امْرَأَةِ الْحَسَنِ الصَّیْقَلِ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ قَالَ: لَا یَنْبَغِی الصِّیَاحُ عَلَی الْمَیِّتِ وَ لَا تُشَقُّ الثِّیَابُ.
📚 الکافی ج۳ص۲۲۵
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : فریاد بر میّت صحیح نیست و لباس ها پاره نمی شود!
7 عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ فِی حَدِیثٍ قَالَ: لَمَّا مَاتَ إِبْرَاهِیمُ بْنُ رَسُولِ اللَّهِ هَمَلَتْ عَیْنُ رَسُولِ اللَّهِ بِالدُّمُوعِ ثُمَّ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ تَدْمَعُ الْعَیْنُ وَ یَحْزَنُ الْقَلْبُ وَ لَا نَقُولُ مَا یُسْخِطُ الرَّبَّ وَ إِنَّا بِکَ یَا إِبْرَاهِیمُ لَمَحْزُونُونَ الْحَدِیثَ.
📚 الکافی ج۳ص۲۶۲
امام صادق صلوات اللَّه علیه در حدیثی فرمودند : وقتی ابراهیم فرزند رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله از دنیا رفت، اشک از چشمان رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و ریزان شد و سپس فرمود : چشم اشک می بارد و قلب محزون می گردد، ولی چیزی که پروردگار را به خشم آورد نمی گوییم و ما ای ابراهیم برای تو محزون هستیم!
8 عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِی عَبْداللَّهِ في حديث قَالَ: إِنَّمَا الْمُصِیبَةُ الَّتِی یُحْرَمُ صَاحِبُهَا أَجْرَهَا وَ ثَوَابَهَا إِذَا لَمْ یَصْبِرْ عِنْدَ نُزُولِهَا.
📚 الکافی ج۳ص۲۲۴
امام صادق صلوات اللَّه علیه در حدیثی فرمود : همانا مصیبت آن است که صاحب آن به خاطر اینکه در هنگام نزول آن صبر نکرده است از أجر و ثواب آن محروم شود!
✅ با توجه به احادیث فوق و غیره، بر بنده فریضه است که در بلایا و مصیبت ها صبر کند و بی تابی و جزع نکند و ترک صبر موجب محروم شدن از همه یا بخشی از أجر و ثواب مصیبت می شود.
✅ برخي از مصادیق جزع و ترک صبر در احادیث فوق عبارت است از :
گفتن گفتاری که اللَّه را به خشم آورد.
زدن دست بر روی ران
سیلی و لطم زدن بر صورت و سینه
کندن موی
خراش زدن به صورت
پاره کردن لباسها و گریبان چاک دادن
بلند کردن صدا به گریه
واویلا گفتن و فریاد زدن
✅ برای برخی از موارد فوق، استثناء هایی در احادیث وجود دارد که لازم است جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.
.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر