پاسخ
✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :
1 عَنْ جَمِیلِ بْنِ دَرَّاجٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ رَجُلٍ افْتَرَی عَلَی قَوْمٍ جَمَاعَةً قَالَ إِنْ أَتَوْا بِهِ مُجْتَمِعِینَ ضُرِبَ حَدّاً وَاحِداً وَ إِنْ أَتَوْا بِهِ مُتَفَرِّقِینَ ضُرِبَ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ حَدّاً.
📚 الکافی ج۷ص۲۰۹
جميل بن دراج گويد : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد شخصی که بر قومی به صورت دسته جمعی إفتراء بزند سؤال کردم؛ امام فرمودند : اگر او را دسته جمعی بیاورند، یک حدّ تنها زده می شود و اگر جداجدا او را بیاورند، برای هر کدام یک حدّ به او زده می شود!
2 عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْحَکَمِ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْحَسَنِ الْعَطَّارِ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ رَجُلٌ قَذَفَ قَوْماً قَالَ بِکَلِمَةٍ وَاحِدَةٍ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ یُضْرَبُ حَدّاً وَاحِداً فَإِنْ فَرَّقَ بَیْنَهُمْ فِی الْقَذْفِ ضُرِبَ لِکُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمْ حَدّاً.
📚 الکافی ج۷ص۲۰۹
حسن عطار گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : مردی قومی را قذف می کند (تهمت زنا یا لواط به آنها می زند)؛ امام فرمودند : با یک کلمه؟ گفتم : بله! فرمود : یک حدّ به او زده می شود و اگر آنها را جداجدا قذف کند، برای هر کدام یک حدّ به او جاری می شود!
3 عَنْ بُرَیْدٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ فِی الرَّجُلِ یَقْذِفُ الْقَوْمَ جَمِیعاً بِکَلِمَةٍ وَاحِدَةٍ قَالَ لَهُ إِذَا لَمْ یُسَمِّهِمْ فَإِنَّمَا عَلَیْهِ حَدٌّ وَاحِدٌ وَ إِنْ سَمَّی فَعَلَیْهِ لِکُلِّ رَجُلٍ حَدٌّ.
📚 التهذیب ج۱۰ص۶۹
امام باقر صلوات اللَّه علیه در مورد فردی که گروهی را با یک کلمه قذف می کند فرمود : در صورتی که آنها را نام نبرد، یک حدّ تنها بر او خواهد بود و اگر نام ببرد، برای هر فردی از آنها یک حدّ بر او خواهد بود!
✅ با توجه به روایات فوق، اگر شخصی یک گروه و جماعت را مورد قذف و تهمت زنا و لواط قرار دهد، در صورتی که تنها با یک لفظ آنها را قذف نموده باشد، یک حدّ بر گردن او خواهد بود، ولی اگر تک تک آنها را نام ببرد و جداگانه قذف کند، به ازای هر کدام یک حدّ بر گردن او خواهد بود!
✅ در صورتی که قاذف با یک کلمه جماعتی را قذف کند و آن جماعت با همدیگر به امام رجوع نمایند و حق خود را مطالبه نمایند، یک حدّ بر قاذف جاری می شود.
اما در صورتی که قاذف با یک کلمه جماعتی را قذف کند و آنها جداگانه به امام رجوع کنند و حق خود را مطالبه کنند یا در صورتی که جداگانه جماعتی را قذف کند و آن جماعت با همدیگر به امام رجوع کنند و حق خود را مطالبه نمایند، به دلایلی مثل تعدد معنای صدر روایت 1 و مشکل بودن تعیین روایت مفسر و حاکم از بین سه روایت فوق، نگارنده این سطور موظف است در پاسخ این دو وجه بگوید : «نمی دانم»!
لازم به ذکر است که این دو وجه آخر مورد اختلاف می باشد.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر