سوال 1499 شخصی که خودش استطاعت حج ندارد ولی فردی حاضر شده است که هزینه حج رفتن او را بدهد. آیا چنین کسی مستطیع محسوب می شود؟
پاسخ
هَلْ یَجِبُ الحَجَّ عَلَی مَنْ لَیْسَ لَهُ مَالٌ لِیَحُجَّ بِهِ وَ بَذَلَ لَهُ أَحَدٌ مَالاً لِیَحُجَّ وَ هَلْ هُوَ مُسْتَطِیعٌ لِلْحَجِّ إِذَاً؟
✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :
1 عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ یَقُولُ مَنْ عُرِضَ عَلَیْهِ الْحَجُّ وَ لَوْ عَلَی حِمَارٍ أَجْدَعَ مَقْطُوعِ الذَّنَبِ فَأَبَی فَهُوَ مُسْتَطِیعٌ لِلْحَجِّ.
📚 الفقیه ج۲ص۴۱۹
ابوبصیر گوید : شنیدم امام صادق صلوات اللَّه علیه می فرمود : کسی که حج بر او عرضه شود، هر چند بر الاغ گوش و دم بریده باشد و او إبا نماید، پس چنین کسی مستطیع حج است!
2 عَنِ الْحَلَبِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ فِی حَدِیثٍ قَالَ: قُلْتُ لَهُ فَإِنْ عُرِضَ عَلَیْهِ مَا یَحُجُّ بِهِ فَاسْتَحْیَا مِنْ ذَلِکَ أَ هُوَ مِمَّنْ یَسْتَطِیعُ إِلَیْهِ سَبِیلًا قَالَ نَعَمْ مَا شَأْنُهُ یَسْتَحْیِی وَ لَوْ یَحُجُّ عَلَی حِمَارٍ أَجْدَعَ أَبْتَرَ فَإِنْ کَانَ یَسْتَطِیعُ أَنْ یَمْشِیَ بَعْضاً وَ یَرْکَبَ بَعْضاً فَلْیَحُجَّ.
📚 الکافی ج۴ص۲۶۶
در حدیثی حلبی گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : اگر آنچه با آن حج به جا آورده شود به شخصی عرضه شود ولی از قبول آن خجالت بکشد، آیا از کسانی است که می تواند به سوی آن راه یابد؟ ( و مستطیع است)؟ امام فرمودند : بله! شأن او نیست که حیا کند و خجالت بکشد، هر چند بر الاغ گوش و دُم بریده ای باشد! پس اگر می تواند که قسمتی از آن را پیاده برود و قسمتی را سوار شود نیز باید حج به جا آورد!
3 عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ رَجُلٌ لَمْ یَکُنْ لَهُ مَالٌ فَحَجَّ بِهِ رَجُلٌ مِنْ إِخْوَانِهِ أَ یُجْزِیهِ ذَلِکَ عَنْهُ عَنْ حَجَّةِ الْإِسْلَامِ أَمْ هِیَ نَاقِصَةٌ قَالَ بَلْ هِیَ حَجَّةٌ تَامَّةٌ.
📚 التهذیب ج۵ص۷
معاویة بن عمار گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : شخصی مال ندارد و مردی از برادرانش او را به حج می فرستد، آیا از حَجَة الاسلام و حج فریضه او کفایت می کند یا ناقص است؟ امام فرمودند : بلکه آن یک حج کامل است!
✅ با توجه به روایات فوق و غیره، اگر کسی توانایی و استطاعت مالی برای حج ندارد ولی فردی حاضر شود که هزینه سفر او پرداخت نماید، چنین کسی مستطیع است و بر او فریضه است که حج خود را به جا آورد و نباید از قبول آن خجالت بکشد و حیا نماید و همین حج از حَجَة الإسلام که همان حج فریضه شخص است نیز کفایت می کند.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر