سؤال 2104 آیا رد مظالم را می توان به سادات فقیر داد؟

37 17 آبان 1404

پاسخ

✅ پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید:

1 جعفر بن إبراهيم الهاشمي عن أَبِي عبداللَّه قال: قُلْتُ لَهُ أَ تَحِلُّ الصَّدَقَةُ لِبَنِي هَاشِمٍ فَقَالَ إِنَّمَا تِلْكَ الصَّدَقَةُ الْوَاجِبَةُ عَلَى النَّاسِ لَا تَحِلُّ لَنَا فَأَمَّا غَيْرُ ذَلِكَ فَلَيْسَ بِهِ بَأْسٌ

📚 كافي ج۴ص۵۹

جعفر بن ابراهیم گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : آیا صدقه برای بنی هاشم حلال است؟ امام فرمود : آن صدقه واجب است که برای ما حلال نیست، اما غیر آن اشکالی ندارد!

2 أَحمد بن مُحَمَّد عن بعض أَصْحَابِنَا رَفَعَ الْحَدِيثَ قال: فَالنِّصْفُ لَهُ خَاصَّةً وَ النِّصْفُ لِلْيَتَامَى وَ الْمَسَاكِينِ و أَبْنَاءِ السَّبِيلِ مِنْ آلِ مُحَمَّدٍ الَّذِينَ لَا تَحِلُّ لَهُمُ الصَّدَقَةُ وَ لَا الزَّكَاةُ عَوَّضَهُمُ اللَّهُ مَكَانَ ذَلِكَ بِالْخُمُسِ

📚 تهذيب ج۴ص۱۲۶

یکی از اصحاب حدیث را به امام رفع داده است که در مورد نحوه تقسیم خمس فرمود : پس نیمی از خمس، مال او (یعنی امام علیه السلام) است و نیم دیگر آن برای یتیمان و مساکین و در راه ماندگان از آل محمد صلی الله علیه و آله (یعنی سادات) که صدقه (واجب) و زکات برای آنها حلال نیست می باشد که اللَّه در عوض آن (یعنی زکات و صدقه واجب)، خمس را برای آنها قرار داده است!

3 بعض أَصْحَابِنَا عن الْعَبْدالصَّالِح في حَدِيث طويل قال: و إِنَّمَا جَعَلَ اللَّهُ هَذَا الْخُمُسَ خَاصَّةً لَهُمْ يَعْنِي بَنِي الْمُطَّلِبِ عِوَضاً لَهُمْ مِنْ صَدَقَاتِ النَّاسِ تَنْزِيهاً مِنَ اللَّهِ لَهُمْ و لَا بَأْسَ بِصَدَقَاتِ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ

📚 كافي ج۱ص۵۴۰

امام کاظم صلوات اللَّه علیه فرمود : همانا اللَّه خمس را به جهت تنزیهی از جانب خود برای آنها به طور خاص برای فرزندان عبدالمطلب (یعنی سادات)در عوض صدقات مردم قرار داده است ولی صدقات برخی از سادات برای برخی دیگر اشکالی ندارد!

4 زيد الشَّحَّام عن أَبي عبداللَّه قال: سَأَلْتُهُ عَنِ الصَّدَقَةِ الَّتِي حُرِّمَتْ عَلَيْهِمْ فَقَالَ هِيَ الزَّكَاةُ الْمَفْرُوضَةُ و لَمْ تحَرَم عَلَيْنَا صَدَقَةُ بَعْضِنَا عَلَى بَعْضٍ

📚 تهذيب ج۴ص۵۹

زيد شحام گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد صدقه اي که بر آنها حرام شده است سؤال کردم؛ امام فرمود : آن زکات فریضه است و صدقه برخی از ما بر برخی دیگر حرام نیست!

5 إِسماعيل بن الْفَضْل الْهَاشِمِي قال: سَأَلْتُ أَبَا عبداللَّه عَنِ الصَّدَقَةِ الَّتِي حُرِّمَتْ عَلَى بَنِي هَاشِمٍ مَا هِيَ فَقَالَ هِيَ الزَّكَاةُ قُلْتُ فَتَحِلُّ صَدَقَةُ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ قَالَ نَعَمْ

📚 تهذيب ج۴ص۵۸

عبدالله بن فضل هاشمی گويد : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد صدقه اي که بر بني هاشم حرام شده است سؤال کردم که چیست؟ فرمود : همان زکات است. گفتم : صدقه برخی از آنها بر برخی دیگر حلال است؟ فرمود :بله

6 زرارة عن أَبي عبداللَّه قال: قُلْتُ لَهُ صَدَقَاتُ بَني هَاشِمٍ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ تَحِلُّ لَهُمْ فَقَالَ نَعَمْ صَدَقَةُ الرَّسُولِ تَحِلُّ لِجَمِيعِ النَّاسِ مِنْ بَنِي هَاشِمٍ و غَيْرِهِمْ وَ صَدَقَاتُ بَعْضِهِمْ عَلَى بَعْضٍ تَحِلُّ لَهُمْ و لَا تَحِلُّ لَهُمْ صَدَقَاتُ إِنْسَانٍ غَرِيبٍ

📚 تهذيب ج۴ص۶۱

زرارة گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه گفتم : صدقات بنی هاشم بر همدیگر حلال است؟ فرمود : صدقه رسول صلی الله علیه و آله برای همه مردم از بنی هاشم و غیر آنها حلال است و صدقات بني هاشم نیز بر همدیگر حلال است ولی صدقات انسان غريب (یعنی غير سادات) برای آنها حلال نیست!

7 عَنْ عَبْدالرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ أَبِی عَبْداللَّه أَنَّهُ قَالَ: لَوْ حَرُمَتْ عَلَیْنَا الصَّدَقَةُ لَمْ یَحِلَّ لَنَا أَنْ نَخْرُجَ إِلَی مَکَّةَ لِأَنَّ کُلَّ مَاءٍ بَیْنَ مَکَّةَ وَ الْمَدِینَةِ فَهُوَ صَدَقَةٌ.

📚 تهذیب ج۴ص۶۱

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : اگر صدقه بر ما حرام بود، برای ما حلال نبود که به مکه برویم! زیرا هر آبی که بین مکه و مدینه است، صدقه است!

✅ از روایات فوق و غیره روشن است که زکات فریضه و زکات فطره بر سادات حرام شده است مگر اینکه پرداخت کننده نیز از سادات باشد.

✅ همچنین آنچه بر سادات حرام شده است زکات فریضه و صدقه واجب است و دادن صدقات غیر واجب بر سادات رخصت دارد.

✅ صدقه ای که به عنوان رد مظالم پرداخت می شود، هر چند وظیفه ماست، ولی اصل آن از اقسام زکات فریضه نیست که نتوان به سادات پرداخت نمود و دادن آن به سادات منع روشنی ندارد، مگر اینکه کسی احتیاط نماید.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ

https://t.me/joinchat/AAAAAEF6VEKzhNqIF DC6Q