سوال 2097 والدین یک دختر نماز را به بهانه های مختلف به او تعلیم نداده اند و هر چند قصد خواندن نماز داشته است ولی به علت ندانستن کیفیت آن، تا 13 سالگی نماز نخوانده تا اینکه عمویش به او تعلیم داده است و نماز را آغاز نموده است. حال آیا قضای نمازهای 9 تا 13 سالگی بر عهده اوست؟
پاسخ
✅ پاسخ به احادیث زیر توجه فرمایید :
1 عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: إِنَّ اللَّهَ فَرَضَ الزَّکَاةَ کَمَا فَرَضَ الصَّلَاةَ الْحَدِیثَ.
📚 الفقیه ج۲ص۳
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : قطعاً اللَّه زکات را فریضه نموده است، همانگونه که نماز را فریضه نموده است!
2 عَنْ زُرَارَةَ قَالَ: قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ فَرَضَ اللَّهُ الصَّلَاةَ....
📚 الکافی ج۳ص۲۷۲
امام باقر صلوات اللَّه علیه فرمود : اللَّه تعالی نماز را فریضه نموده است!
3 عَنْ عَبْداللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ فَرَضَ مِنَ الصَّلَاةِ الرُّکُوعَ وَ السُّجُودَ أَ لَا تَرَی لَوْ أَنَّ رَجُلًا دَخَلَ فِی الْإِسْلَامِ لَا یُحْسِنُ أَنْ یَقْرَأَ الْقُرْآنَ أَجْزَأَهُ أَنْ یُکَبِّرَ وَ یُسَبِّحَ وَ یُصَلِّیَ.
📚 التهذیب ج۲ص۱۴۷
امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : اللَّه تعالی رکوع و سجود را از نماز فریضه نموده است، آیا نمی‌بینی که اگر فردی داخل اسلام شود و قرائت قرآن بلد نباشد، برایش کافی است که اللَّهُ أَکْبَر بگوید و سُبْحَانَ اللَّه بگوید و (به این نحو) نماز بخواند؟!
4 عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ قَالَ: إِذَا نَسِیتَ صَلَاةً أَوْ صَلَّیْتَهَا بِغَیْرِ وُضُوءٍ وَ کَانَ عَلَیْکَ قَضَاءُ صَلَوَاتٍ فَابْدَأْ بِأَوَّلِهِنَّ فَأَذِّنْ لَهَا وَ أَقِمْ ثُمَّ صَلِّهَا ثُمَّ صَلِّ مَا بَعْدَهَا بِإِقَامَةٍ إِقَامَةٍ لِکُلِّ صَلَاةٍ....
📚 الکافی ج۳ص۲۹۱
امام باقر صلوات اللَّه علیه فرمود : هنگامی که نمازی را فراموش کردی یا آن را بدون وضو خواندی و قضاء نمازهایی بر عهده تو بود، پس به اولین آنها آغاز کن و برای آن اذان بگو و اقامه بگو و آن را بخوان و سپس نمازهای بعدی را با یک اقامه برای هر کدام بخوان....
5 عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) في حديث قَالَ:...إِنَّ أَفْضَلَ الْأَشْیَاءِ مَا إِذَا فَاتَکَ لَمْ تَکُنْ مِنْهُ تَوْبَةٌ دُونَ أَنْ تَرْجِعَ إِلَیْهِ فَتُؤَدِّیَهُ بِعَیْنِهِ إِنَّ الصَّلَاةَ وَ الزَّکَاةَ وَ الْحَجَّ وَ الْوَلَایَةَ لَیْسَ یَقَعُ شَیْءٌ مَکَانَهَا دُونَ أَدَائِهَا وَ إِنَّ الصَّوْمَ إِذَا فَاتَکَ أَوْ قَصَّرْتَ أَوْ سَافَرْتَ فِیهِ أَدَّیْتَ مَکَانَهُ أَیَّاماً غَیْرَهَا وَ جَزَیْتَ ذَلِکَ الذَّنْبَ بِصَدَقَةٍ وَ لَا قَضَاءَ عَلَیْکَ وَ لَیْسَ مِنْ تِلْکَ الْأَرْبَعَةِ شَیْءٌ یُجْزِیکَ مَکَانَهُ غَیْرُهُ...
📚 الکافی ج٢ص١٩
امام باقر صلوات اللَّه علیه در حدیثی فرمودند : همانا با فضیلت ترین چیزها آن است که اگر از تو فوت شد، توبه ای به غیر از اینکه بازگردی و آن را عیناً انجام دهی برایش نباشد. همانا نماز و زکات و حج و ولایت، چیزی غیر از انجام آن در جایش قرار نمی گیرد و همانا روزه اگر از دستت رفت یا تقصیر نمودی یا مسافرت رفتی، روزهایی غیر از آن به جایش انجام می دهی و آن گناه را با کفاره جبران می کنی و قضایی بر عهده تو نیست، ولی از آن چهار مورد (یعنی نماز و حج و زکات و ولایت)، چیزی غیر از آن به جایش تو را کفایت نمی کند!
✅ نماز يکی از فرائض إلهی بر مؤمنان است که طبق احادیث فوق و غیره، چیزی جای آن را نمی گیرد و در صورتی که از فردی فوت شود، موظف است عیناً مانند آن را قضا کند.
✅ در فرض سؤال ما، هر چند این دختر به علت ندانستن کیفیت نماز و عدم دسترسی به تعلیم دهنده نماز، معذور است، ولی اکنون که نماز را یاد گرفته است، قضای نمازهای فوت شده از او ساقط نیست و باید به مرور آنها را قضا نماید و فریضه نماز را از زمان تکلیف به بعد تکمیل نماید.
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْر