✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْداللَّه قال سَمِعْتُهُ يَقُولُ كَانَ رَسُولُ اللَّه يَعْتَمُّ فِي الْعِيدَيْنِ إِلَى أَنْ قَالَ وَ يَجْهَرُ بِالْقِرَاءَةِ كَمَا يَجْهَرُ فِي الْجُمُعَة

📚تهذيب ج۳ص۱۳۰

ابن سنان گوید : شنیدم امام صادق صلوات اللَّه علیه می فرمود : رسول اللَّه صلی اللَّه علیه و آله در عید فطر و قربان عمامه می بست تا آنجا که فرمود : و قرائت را به صورت جهر می خواند همانگونه که در نماز جمعه جهر می نمود!


2⃣عن أَبِي عَبْداللَّه فِي صَلَاةِ الْعِيدَيْنِ قال يُكَبِّرُ ثُمَّ يَقْرَأُ ثُمَّ يُكَبِّرُ خَمْساً و يَقْنُتُ بَيْنَ كُلِّ تَكْبِيرَتَيْنِ ثُمَّ يُكَبِّرُ السَّابِعَةَ وَ يَرْكَعُ بِهَا ثُمَّ يَسْجُدُ ثُمَّ يَقُومُ فِي الثَّانِيَةِ فَيَقْرَأُ ثُمَّ يُكَبِّرُ أَرْبَعاً فَيَقْنُتُ بَيْنَ كُلِّ تَكْبِيرَتَيْنِ ثُمَّ يُكَبِّرُ و يَرْكَعُ بِهَا

📚كافي ج۳ص۴۶۰

امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد نماز عید فطر و قربان فرمود : تکبیر می گوید و قرائت می کند و سپس پنج تکبیر می گوید و بین هر دو تکبیر قنوت به جا می آورد و سپس تکبیر هفتم را می گوید و با آن به رکوع می رود و سپس سجده به جا می آورد و به رکعت دوم برمی خیزد و قرائت می کند و چهار تکبیر می گوید و بین هر دو تکبیر قنوت انجام می دهد و سپس تکبیر می گوید و به رکوع می رود!



3⃣عن جميل قال: سَأَلْتُ أَبَا عَبْداللَّه عَنِ التَّكْبِيرِ في الْعِيدَيْنِ قال سَبْعٌ و خَمْسٌ و قال صَلَاةُ الْعِيدَيْنِ فَرِيضَةٌ و سَأَلْتُهُ ما يُقْرَأُ فِيهِمَا قال الشَّمْسُ وَ ضُحَيهَا و هَلْ أَتَيكَ حَدِيثُ الْغَاشِيَةِ و أَشْبَاهُهُمَا

📚تهذيب ج۳ص۱۲۷

جميل گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد تکبیر در عید فطر و قربان سؤال کردم؛ فرمود : هفت تا (در رکعت اول) و پنج تا (در رکعت دوم) و فرمود : نماز عید فطر و قربان فریضه است و از ایشان پرسیدم : چه سوره هایی در آن قرائت می شود؟ فرمود : سوره‌ی شمس و غاشیه و مانند این دو!



4⃣عن أبي الصَّبَّاح قال: سَأَلْتُ أَباعبداللَّه عَنِ التَّكْبِيرِ في الْعِيدَيْن قال اثْنَتَا عَشْرَةَ تَكْبِيرَةً سَبْعٌ فِي الْأُولى و خَمْسٌ في الْأَخِيرَة

📚تهذيب ج۳ص۱۳۰

ابوصباح گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد تکبیر در عید فطر و قربان سؤال کردم؛ فرمود : دوازده تکبیر، هفت عدد در رکعت اول و پنج عدد در رکعت دوم!



5⃣يعقوب بن يقطين قال: سَأَلْتُ الْعَبْدالصَّالِحَ عَنِ التَّكْبِيرِ في الْعِيدَيْنِ أَ قَبْلَ الْقِرَاءَة أَوْ بَعْدَهَا و كَمْ عَدَدُ التَّكْبِيرِ فِي الْأُولَى و في الثَّانِيَة و الدُّعَاءِ بَيْنَهُمَا و هَلْ فِيهِمَا قُنُوتٌ أَمْ لَا فقال تَكْبِيرُ الْعِيدَيْن لِلصَّلَاةِ قَبْلَ الْخُطْبَةِ تُكَبِّرُ تَكْبِيرَةً تَفْتَحُ بِها الصَّلَاةَ ثُمَّ تَقْرَأُ و تُكَبِّرُ خَمْساً و تَدْعُو بَيْنَهَا ثُمَّ تُكَبِّرُ أُخْرَى و تَرْكَعُ بِها فَذَلكَ سَبْعُ تَكْبِيرَاتٍ بالَّذي افْتَتَحَ بِها ثُمَّ تُكَبِّرُ فِي الثَّانِيَةِ خَمْساً فَيَقُومُ يَقْرَأُ ثُمَّ يُكَبِّرُ أَرْبَعاً و يَدْعُو بَيْنَهُنَّ ثُمَّ يَرْكَعُ بالتَّكْبِيرَة الْخامسة

📚تهذيب ج۳ص۱۳۲

یعقوب گوید : از امام کاظم صلوات اللَّه علیه در مورد تکبیر در عید فطر و قربان سؤال کردم که آیا قبل از قرائت است یا بعد از آن و تعداد تکبیرها و دعاهای بین آنها در رکعت اول و دوم چندتا است و آیا در آن قنوت هست یا خیر؟ امام فرمود : تکبیر عید فطر و قربان قبل از خطبه است. یک تکبیر می گوئی و نماز را با آن آغاز می کنی، سپس قرائت می کنی و سپس پنج تکبیر می گوئی و بین آنها دعا می خوانی و سپس یک تکبیر دیگر می گوئی و با آن به رکوع می روی که با تکبیرة الإحرام هفت تکبیر می شود و در رکعت دوم پنج تکبیر می گوئی. قیام می کند و قرائت می کند و چهار تکبیر می گوید و بین آنها دعا می کند و سپس با تکبیر پنجم به رکوع می رود!



✅ با توجه به روایات فوق و غیره، نماز عید فطر دو رکعت است و 12 تکبیر دارد. 7 تکبیر در رکعت اول و 5 تکبیر در رکعت دوم.
بعد از تکبیرة الإحرام که تکبیر اول است حمد و سوره‌ی قرائت می شود و بعد از قرائت، 5 تکبیر دیگر گفته می شود که بین هر دو تکبیر قنوت گرفته می شود و دعا خوانده می شود که جمعا 5 قنوت و دعا می شود و سپس تکبیر هفتم گفته می شود و رکوع و دو سجده انجام می شود.
در رکعت دوم نیز بعد از قرائت حمد و سوره، چهار تکبیر گفته می شود و بعد از هر تکبیر دعا و قنوت که جمعا 4 قنوت می شود انجام می شود و سپس تکبیر پنجم گفته می شود و رکوع و سجده و تشهد و سلام انجام می شود و نماز تمام است.

✅ دعاهای مخصوصی برای بین تکبیرها رسیده است که در قسمت‌های بعد ذکر می شود.




✅ در روایات قسمت قبل روشن شد که در نماز عید فطر و قربان 12 تکبیر وجود دارد که 7 تکبیر در رکعت اول و 5 تکبیر در رکعت دوم می باشد.
یکی از این تکبیرها، تکبیرة الإحرام است و بعد از تکبیر هفتم در رکعت اول به رکوع می رویم و در رکعت دوم بعد از تکبیر پنجم به رکوع می رویم و در بین بقیه تکبیرها قنوت گرفته می شود و دعا خوانده می شود که در رکعت اول 5 دعا و قنوت و در رکعت دوم چهار دعا و قنوت انجام می شود.


✅ در مورد ادعیه وارده در بین این تکبیرها، ابتدا به روایت زیر توجه فرمایید :


7⃣عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَحَدِهِمَا قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الْكَلَامِ الَّذِي يُتَكَلَّمُ بِهِ فِي مَا بَيْنَ التَّكْبِيرَتَيْنِ فِي الْعِيدَيْنِ قَالَ مَا شِئْتَ مِنَ الْكَلَامِ الْحَسَنِ.

📚 التهذيب ج۳ص۲۸۸

محمد بن مسلم گوید : از یکی از دو امام باقر یا امام صادق صلوات اللَّه علیهما در مورد کلامی که مابین هر دو تکبیر در نماز عید فطر و قربان گفته می شود سؤال کردم؛ امام فرمودند : آنچه که از کلامهای نیکو که خواستی!


✅ طبق روایت فوق، برای بین تکبیرات نماز عید فطر و قربان، هر دعای نیکویی که بخواهیم می توانیم بخوانیم و محدود به موارد خاص نشده است.


✅ اما دعاهای خاصی نیز اهل بیت علیهم السلام توصیه نموده اند که برخی از آنها را ذکر می کنیم :


8⃣ امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : در بین هر دو تکبیر از نماز عید فطر و قربان می گوئی :


اللَّهُمَّ أَهْلَ الْكِبْرِيَاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ أَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ أَهْلَ الْعَفْوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ أَهْلَ التَّقْوَى وَ الْمَغْفِرَةِ أَسْأَلُكَ فِي هَذَا الْيَوْمِ الَّذِي جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمِينَ عِيداً وَ لِمُحَمَّدٍ ذُخْراً وَ مَزِيداً أَنْ تُصَلِّيَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ كَأَفْضَلِ مَا صَلَّيْتَ عَلَى عَبْدٍ مِنْ عِبَادِكَ وَ صَلِّ عَلَى مَلَائِكَتِكَ المُقَرَّبِین وَ رُسُلِكَ وَ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُسْلِمَاتِ الْأَحْيَاءِ مِنْهُمْ وَ الْأَمْوَاتِ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ خَيْرَ مَا سَأَلَكَ عِبَادُكَ الْمُرْسَلُونَ وَ أَعُوذُ بِكَ مِنْ شَرِّ مَا عَاذَ بِكَ مِنْهُ عِبَادُكَ الْمُرْسَلُونَ.

📚 التهذيب ج۳ص۱۳۹


✅ طبق روایت فوق، این دعا برای همه قنوت های نماز عید فطر و قربان خوانده می شود که جمعا 9 بار در نماز عید تکرار می شود که 5 مورد آن در رکعت اول و 4 مورد آن در رکعت دوم می باشد.


9⃣ امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : در دعای عيد فطر و قربان در بین هر دو تکبیر می گوئی :

اللَّهُ رَبِّي أَبَداً وَ الْإِسْلَامُ دِينِي أَبَداً وَ مُحَمَّدٌ (صَلَی اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) نَبِيِّي أَبَداً وَ الْقُرْآنُ كِتَابِي أَبَداً وَ الْكَعْبَةُ قِبْلَتِي أَبَداً وَ عَلِيٌّ وَلِيِّي أَبَداً (وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ وَلِيِّي أَبَداً وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِيٍّ وَلِيِّي أَبَداً وَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ وَلِيِّي أَبَداً وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْبَاقِرِ وَلِيِّي أَبَداً وَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ وَلِيِّي أَبَداً وَ مُوسَی بْنُ جَعْفَرٍ الْکاظِمِ وَلِيِّي أَبَداً وَ عَلِيُّ بْنُ مُوسَی الرِّضَا وَلِيِّي أَبَداً وَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ الْجَوَادِ وَلِيِّي أَبَداً وَ عَلِيُّ بْنُ مَحَمَّدٍ الْهَادیِ وَلِيِّي أَبَداً وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِيٍّ الْعَسْكَرِيِّ وَلِيِّي أَبَداً وَ الحُجَّةُ بْنُ الْحَسَنِ الْمَهْدِيِّ وَلِيِّي أَبَداً وَ لَا أَحَدَ إِلَّا اللَّهُ.

📚 التهذيب ج۳ص۲۸۶


✅ طبق روایت فوق نیز ، این دعا برای همه قنوت های نماز عید فطر و قربان خوانده می شود که جمعا 9 بار در نماز عید تکرار می شود که 5 مورد آن در رکعت اول و 4 مورد آن در رکعت دوم می باشد.

✅ در دعای فوق فقط نام علی علیه السلام آمده بود ولی در آخر حدیث ذکر شده است که نام همه اوصیاء برده شود که به متن اضافه گردید تا دعا کامل و آماده باشد.


0⃣1⃣عَنْ يُونُسَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ تَكْبِيرِ الْعِيدَيْنِ أَ يَرْفَعُ يَدَهُ مَعَ كُلِّ تَكْبِيرَةٍ أَمْ يُجْزِيهِ أَنْ يَرْفَعَ يَدَيْه فِي أَوَّلِ التَّكْبِيرِ فَقَالَ يَرْفَعُ مَعَ كُلِّ تَكْبِيرَةٍ.

📚 تهذيب ج۳ص۲۸۸

يونس گوید : از امام در مورد تکبیرات عید فطر و قربان سؤال کردم که آیا دستش را با هر تکبیر بالا بیاورد یا کافی است که فقط دستش را برای تکبیر اول بالا بیاورد؟ فرمود : با هر تکبیر دستش را بالا می آورد!


اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ