✅پاسخ : به دو روایت زیر توجه فرمایید :


1⃣عَنْ محمد بن یحیی رَفَعَهُ إِلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ لَهُ رَجُلٌ إِنَّ لِي عَلَى بَعْضِ الْحَسَنِيِّينَ مَالًا وَ قَدْ أَعْيَانِي أَخْذُهُ وَ قَدْ جَرَى بَيْنِي وَ بَيْنَهُ كَلَامٌ وَ لَا آمَنُ أَنْ يَجْرِيَ بَيْنِي وَ بَيْنَهُ فِي ذَلِكَ مَا أَغْتَمُّ لَهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ لَيْسَ هَذَا طَرِيقَ التَّقَاضِي وَ لَكِنْ إِذَا أَتَيْتَهُ أَطِلِ الْجُلُوسَ وَ الْزَمِ السُّكُوتَ قَالَ الرَّجُلُ فَمَا فَعَلْتُ ذَلِكَ إِلَّا يَسِيراً حَتَّى أَخَذْتُ مَالِي.

📚 الكافي ج۵ص۱۰۱

مردی به امام صادق صلوات اللَّه علیه عرض کرد : من مالی از یکی از اولاد حسن طلب دارم و گرفتن آن مرا به رنج و ناتوانی انداخته است و بین من و او سخنانی جاری شده است که اماني ندارم از اینکه بین من و او در این مورد اموری جاری گردد که به خاطر آن ناراحتی برایم ایجاد شود!
پس امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : این راه دریافت و مطالبه کردن نیست، اما وقتی به نزد او می روی، نشستن را طول بده و ملازم سکوت باش!
آن مرد گوید : من اینکار را انجام ندادم مگر اندکی تا اینکه مالم را گرفتم!


2⃣ولید بن صبیح گوید : به امام صادق صلوات اللَّه علیه از طلبی که بر عهده مردم دارم شکایت کردم؛ امام فرمودند : بگو :

اللَّهُمَّ لَحْظَةً مِنْ لَحَظَاتِکَ تَیَسَّرْ عَلَی غُرَمَائِی بِهَا الْقَضَاءَ وَ تَیَسَّرْ لِی بِهَا الِاقْتِضَاءَ إِنَّکَ عَلی کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ

ترجمه دعا : یا اللّه! با نظری از نظرهایت، دادن بدهی را بر بدهکاران من آسان و میسر کن و دریافت و مطالبه طلب را هم بر من آسان و میسر کن که تو بر هر چیزی قادر هستی!

📚 الكافي ج2ص552


✅ اما بدهکارانی که با وجود توان پرداخت بدهی، از دادن آن سستی می ورزند و امروز و فردا می کنند بدانند که :


3⃣الحسین بن زید عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ عَنِ النَّبِيِّ فِي حَدِيثِ الْمَنَاهِي أَنَّهُ قَالَ: وَ مَنْ مَطَلَ عَلَى ذِي حَقٍّ حَقَّهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى أَدَاءِ حَقِّهِ فَعَلَيْهِ كُلَّ يَوْمٍ خَطِيئَةُ عَشَّارٍ.

📚 الفقيه ج۴ص۱۶

امام صادق علیه‌السلام از پدرانش روایت نمود که رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود : کسی که دادن حق حقداری را به تأخیر بیندازد با وجودی که بر دادن حق او توانایی دارد، در هر روزی گناه مالیات گیرنده بر او خواهد بود!


4⃣عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سنان عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ النَّبِيُّ... كَمَا لَا يَحِلُّ لِغَرِيمِكَ أَنْ يَمْطُلَكَ وَ هُوَ مُوسِرٌ فَكَذَلِكَ لَا يَحِلُّ لَكَ أَنْ تُعْسِرَهُ إِذَا عَلِمْتَ أَنَّهُ مُعْسِرٌ.

📚 التهذيب ج۶ص۱۹۲

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : رسول الله صلی الله علیه و آله فرمود : همانطور که برای بدهکار تو #حلال_نیست که با وجود توانایی، دادن طلب تو را به تأخیر اندازد، همچنین برای تو هم #حلال_نیست که او را در فشار و سختی قرار دهی در صورتی که می دانی در تنگدستی و سختی می باشد!


5⃣عَنْ يُونُسَ بْنِ ظَبْيَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ فِي حَدِيثٍ قَالَ: إِنَّ مَنْ حَبَسَ حَقَّ الْمُؤْمِنِ أَقَامَهُ اللَّهُ خَمْسَمِائَةِ عَامٍ عَلَى رِجْلَيْهِ حَتَّى يَسِيلَ مِنْ عَرَقِهِ أَوْدِيَةٌ ثُمَّ يُنَادِي مُنَادٍ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ جَلَّ جَلَالُهُ هَذَا الظَّالِمُ الَّذِي حَبَسَ عَنِ اللَّهِ حَقَّهُ قَالَ فَيُوَبَّخُ أَرْبَعِينَ عَاماً ثُمَّ يُؤْمَرُ بِهِ إِلَى نَارِ جَهَنَّمَ.

📚 الخصال ص۳۲۸

امام صادق صلوات اللَّه علیه فرمود : کسی که حق مومنی را حبس کند و نگه دارد، اللَّه 500 سال او را بر روی دو پایش ایستاده نگه می دارد تا جایی که از عرق او وادی هایی روان می گردد، سپس یک منادی از جانب اللَّهِ جَلَّ جَلَالُه ندا می دهد که : این ظالمی است که حق اللَّه را حبس نموده است!
فرمود : پس 40 سال مورد توبیخ و سرزنش واقع می شود و سپس دستور داده می شود که به سوی آتش جهنم برده شود!


6⃣عَنِ الرِّضَا فِي كِتَابِهِ إِلَى الْمَأْمُونِ قَالَ: الْإِيمَانُ هُوَ أَدَاءُ الْأَمَانَةِ وَ اجْتِنَابُ جَمِيعِ الْكَبَائِرِ إِلَى أَنْ قَالَ وَ اجْتِنَابُ الْكَبَائِرِ وَ هِيَ...... حَبْسُ الْحُقُوقِ مِنْ غَيْرِ عُسْرٍ

📚عيون أخبارالرضاعليه السلام ج۲ص۱۲۵

امام رضا صلوات اللَّه علیه در نامه خود به مأمون نوشتند : ایمان همان ادای امانت و دوری کردن از همه #گناهان_کبیره می باشد تا آنجا که فرمود : و دوری کردن از گناهان کبیره که عبارتست از... حبس کردن حقوق دیگران بدون در عُسر و تنگدستی بودن!


✅ پس بدهکاران در پرداخت بدهی خود کوتاهی نکنند که گناهی بس بزرگ و عقوبتش سنگین است!