1⃣عبدالملك بن عتبة الهاشمي قال: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَنِ الشَّيْخِ الْكَبِيرِ وَ الْعَجُوزِ الْكَبِيرَةِ الَّتِي تَضْعُفُ عَنِ الصَّوْمِ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ قَالَ تَصَدَّقَ فِي كُلِّ يَوْمٍ بِمُدِّ حِنْطَةٍ

📚كافي ج۴ص۱۱۶

عبدالملک گوید :از ابوالحسن علیه السلام در مورد پیرمرد بزرگسال و عجوز بزرگسال که از روزه گرفتن در ماه رمضان ناتوان است سؤال کردم؛ امام فرمود: در هر روز یک مُد گندم صدقه می دهد!


2⃣عن أَبِي عَبْداللَّه فِي قَوْلِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ و عَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعامُ مِسْكِينٍ قَالَ الَّذِينَ كَانُوا يُطِيقُونَ الصَّوْمَ فَأَصَابَهُمْ كِبَرٌ أَوْ عُطَاشٌ أَوْ شِبْهُ ذَلِكَ فَعَلَيْهِمْ لِكُلِّ يَوْمٍ مُدٌّ

📚كافي ج۴ص۱۱۶

امام صادق علیه السلام در مورد گفتار الله عَزّوجَلَّ (در سورة البقرة آية ۱۸۴) که می فرماید «و بر کسانی که روزه برایشان طاقت فرساست، فدیه طعام مسکین می باشد» فرمود : اینها کسانی هستند که طاقت روزه داشتند ولی بزرگسالی یا بیماری عُطاش یا #شبیه آن به آنها می رسد که برای هر روز(از روزه ماه رمضان) یک مُد (طعام) بر عهده آنها می باشد!

3⃣ امام صادق علیه السلام فرمود : هر مردی که بزرگسال باشد و توانایی روزه گرفتن نداشته باشد یا کسی که از این ماه رمضان تا ماه رمضان بعدی بیمار شود و سپس سلامتی پیدا کند، بر اوست که به ازای هر روزی که در آن افطار نموده است فدیه طعام پرداخت نماید که آن یک مُد برای هر مسکین می باشد!

📚نوادر أحمد بن محمّد بن عيسى ص۷۰

4⃣عن أبي بصير قال: سَأَلْتُهُ عن رَجُلٍ مَرِضَ مِنْ رَمَضَانَ إِلَى رَمَضَانٍ قَابِلٍ و لَمْ يَصِحَّ بَيْنَهُمَا و لَمْ يُطِقِ الصَّوْمَ قال يَتَصَدَّقُ مَكَانَ كُلِّ يَوْمٍ أَفْطَرَ عَلَى مِسْكِينٍ بِمُدٍّ مِنْ طَعَامٍ و إِنْ لَمْ يَكُنْ حِنْطَةٌ فَمُدٌّ مِنْ تَمْرٍ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ فِدْيَةٌ طَعامُ مِسْكِينٍ فَإِنِ اسْتَطَاعَ أَنْ يَصُومَ الرَّمَضَانَ الَّذِي اسْتَقْبَلَ و إِلَّا فَلْيَتَرَبَّصْ إِلَى رَمَضَان قَابِلٍ فَيَقْضِيَهُ فَإِنْ لَمْ يَصِحَّ حَتَّى جاء رَمَضَانٍ قَابِلٍ فَلْيَتَصَدَّقْ كَمَا تَصَدَّقَ مَكَانَ كُلِّ يَوْمٍ أَفْطَرَ مُدّاً مُدّاً فَإِنْ صَحَّ فيما بَيْنَ الرَّمَضَانَيْنِ فَتَوَانَى أَنْ يَقْضِيَهُ حَتَّى جَاءَ الرَّمَضَانُ الْآخَرُ فَإِنَّ عَلَيْه الصَّوْم و الصَّدَقَةَ جَمِيعاً يَقْضِي الصَّوْمَ و يَتَصَدَّقُ مِنْ أَجْلِ أَنَّهُ ضَيَّعَ ذَلِكَ الصِّيَام

📚تفسير عياشي ج۱ص۷۹

ابو بصير گوید : از امام صادق علیه السلام در مورد شخصی که از این ماه رمضان تا ماه رمضان آینده #بیمار می شود و در مابین آن سلامتی پیدا نمی کند و #طاقت_روزه_گرفتن_ندارد سؤال کردم؛
امام فرمود : به جای هر روزی که افطار نموده است، یک مُد گندم به مسکین صدقه می دهد و اگر #گندم نبود یک مُد از #خرما می دهد و این گفتار الهی (در سوره بقره آیه 184) می باشد که می فرماید : «فدیه طعام مسکین»
پس اگر ماه رمضان پیش رو را توانست‌ روزه بگیرد که هیچ و اگر نتوانست روزه بگیرد، تا ماه رمضان بعد از آن منتظر می ماند (تا سالم شود) و آن را قضا نماید ولی اگر سالم نشد تا اینکه باز ماه رمضان بعدی آمد، مثل بار قبل به ازای هر روزه ای که افطار کرده است یک مُد طعام صدقه می دهد، اما اگر بین دو ماه رمضان سلامتی پیدا کرد ولی از گرفتن قضای روزه ماه رمضان سستی نمود تا اینکه ماه رمضان بعدی فرا رسید، قضای روزه و صدقه (یک مُد براي هر روزه) بر عهده او می باشد که روزه ها را قضا می کند و #صدقه هم می دهد زیرا او روزه را #ضایع نموده است!

✅طبق روایات فوق و غیره، کسانی که طاقت روزه داشته اند ولی به علت بزرگسالی از گرفتن روزه ناتوان شده اند یا به بیماری مزمن دچار شده اند و در بین این ماه رمضان تا ماه رمضان بعدی سلامتی پیدا نمی کنند که روزه خود را قضا نمایند، موظف هستند به ازای هر یک روزه، یک مُد طعام (یعنی گندم يا خرما و...) به مسکین پرداخت نمایند و قضا کردن از آنها ساقط می شود زیرا تا ماه رمضان بعدی سلامتی پیدا نکرده اند.

✅در مورد سوال ما که شخصی به علت گرفتار شدن به زخم معده یا سائر بیماری‌ها از گرفتن روزه عاجز شده است، تا ماه رمضان بعدی منتظر می ماند و اگر سلامتی یافت که روزه هایش را قضا می کند ولی اگر سلامتی پیدا نکرد، به ازای هر یک روزه، یک مُد طعام (گندم يا خرما و...) به مسکین می دهد و وظیفه دیگری ندارد.
همچنین برای سالهای آینده نیز به همین نحو رفتار می کند.
اگر سالی از سالها، مابین دو ماه رمضان سلامتی پیدا کرد ولی از قضای روزه آن سال سستی نمود، علاوه بر قضا، یک مُد طعام نیز برای هر روزه آن سال بر عهده او می باشد.