✅پاسخ :به روایات زیر توجه فرمایید:

1⃣عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْن الْمُرْتَضَى فِي رِسَالَةِ الْمُحْكَمِ و الْمُتَشَابِه نَقْلًا مِنْ تَفْسِير النُّعْمَانِيِّ بِإِسْنَادِه عَنْ عَلِيٍّ قَالَ: وَ أَمَّا حُدُودُ الصَّوْمِ فَأَرْبَعَةُ حُدُودٍ أَوَّلُهَا اجْتِنَابُ الْأَكْلِ و الشُّرْبِ وَ الثَّانِي اجْتِنَابُ النِّكَاحِ و الثَّالِثُ اجْتِنَابُ الْقَيْ ءِ مُتَعَمِّداً و الرَّابِعُ اجْتِنَابُ الِاغْتِمَاسِ فِي الْمَاءِ و مَا يَتَّصِلُ بِهَا وَ مَا يَجْرِي مَجْرَاهَا مِنَ السُّنَنُ كُلِّهَا

📚بحار ج93ص64

امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود : #حدود_روزه چهار چیز است :اولین آن اجتناب و دوری کردن از #خوردن و #آشامیدن است، دوم دوری کردن از #نکاح(مقاربت) ، سوم دوری کردن از #استفراغ_عمدی و چهارم اجتناب از #فرو_رفتن_در_آب و آنچه از کلیه سنت ها به آنها متصل می شود و جاری مجرای آنها قرار می گیرد

✅موارد اصلی افطار کننده روزه، محدود و مشخص است. اما با توجه به آخر حدیث، سنت هایی نیز هست که متصل به آن مفطرات و جاری مجرای آن می باشد. به عنوان مثال به روایت زیر توجه فرمایید :


2⃣سُلَيْمَان بْنِ حَفْص الْمَرْوَزِيِّ قَال سَمِعْتُهُ يَقُولُ إِذَا تَمَضْمَضَ الصَّائِمُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ أَوِ اسْتَنْشَقَ مُتَعَمِّداً أَوْ شَمَّ رَائِحَةً غَلِيظَةً أَوْ كَنَسَ بَيْتاً فَدَخَلَ فِي أَنْفِهِ و حَلْقِهِ غُبَارٌ فَعَلَيْهِ صَوْمُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْن فَإِنَّ ذَلِكَ لَهُ مُفَطِّرٌ مِثْلُ الْأَكْلِ و الشُّرْب و النِّكَاح

📚 التهذيب ج۴ص۲۱۴

سليمان بن حفص گوید :شنیدم (امام علیه السلام) می فرمود :هنگامی که شخص روزه دار در ماه رمضان عمدا مضمضه و استنشاق کند یا بوی غلیظی را ببوید یا اتاقی را جارو بزند و در بینی و حلق او #غبار داخل شود، روزه دو ماه پی در پی بر عهده اوست زیرا این موارد هم مانند خوردن و آشامیدن و جماع، افطار کننده هستند.

✅مضمضه و استنشاق تفصیلی دارد که در جای خود بررسی می شود.

✅در روایت فوق مشاهده می کنیم که برخی از اموری که جاری مجرای اکل و شرب هستند را امام علیه السلام معرفی می کنند. اما سؤالی که مطرح می شود و #شبهه بزرگی که ایجاد می شود، این است :

«آیا #دود_سیگار که عمدا به حلق و ریه ها داخل می کنیم، خوردن است یا نوشیدن است یا جاری مجرای نوشیدن و خوردن است»؟

✅به خاطر مطرح بودن این سؤال از یک طرف و به جهت احتراز از بدون علم سخن گفتن از طرف دیگر، به یک #اصل بسیار مهم در فقه شیعه محتاج می شویم تا وظیفه خود را در اینگونه موارد بشناسیم و آن اصل، #احتیاط می باشد :

3⃣ عَبْد الرَّحْمَن بْن الْحَجَّاج قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَن عَنْ رَجُلَيْن أَصَابَا صَيْداً وَ هُمَا مُحْرِمَانِ الْجَزَاءُ بَيْنَهُمَا أَوْ عَلَى كُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا جَزَاءٌ قَالَ لَا بَلْ عَلَيْهِمَا أَنْ يَجْزِيَ كُلُّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا الصَّيْد.... فَقَالَ إِذَا أَصَبْتُمْ مِثْلَ هَذَا فَلَمْ تَدْرُوا فَعَلَيْكُمْ بِالاحْتِيَاطِ حَتَّى تَسْأَلُوا عَنْهُ فَتَعْلَمُوا.
📚 الكافي ج۴ص ۳۹۱

امام کاظم علیه السلام در مورد دو نفر مُحْرِم که صیدی انجام داده بودند و نمی دانستند که آیا هر دو باید کفاره بدهند یا یکی از آنها، فرمود: وقتی به موارد مانند این مبتلا شدید و نمی دانستید، بر شما باد به #احتیاط کردن تا در مورد آن سؤال کنید و علم پیدا کنید.

4⃣ عن أَبِي شيْبَة عَنْ أَحَدهِما قَالَ فِي حَدِيثٍ الْوُقُوفُ عِنْد الشُّبْهَةِ خَيْرٌ مِنَ الِاقْتِحَام فِي الْهَلَكَة

📚 الزهد ص۱۹

أبي شيبه از امام باقر يا امام صادق علیهما السلام روایت نموده است که فرمودند :#توقف_در_نزد_شبهات از ناگهان در هلاکت افتادن بهتر است.

✅با توجه به اصل #احتیاط که
خصوصا در این زمان غیبت و عدم دسترسی به امام علیه السلام بسیار مورد نیاز ماست و در روایات فراوانی به آن دستور داده شده است، وقتی در مورد ورود دود سیگار به حلق و ریه ها برای روزه دار، درمانده می شویم، به دستور اهل بیت علیهم السلام، به این اصل متمسک می شویم و اگر چه خود سیگار به خاطر مصداق #اسراف بودن شایسته اجتناب است، اما به طور خاص در هنگام روزه از آن اجتناب می کنیم تا مبادا به فریضه روزه خللی وارد شود و مبادا ناگهان در هلاکت بطلان روزه قرار گیریم.

✅باید دانست که دستور به احتیاط در موارد شبهه، مانند احکام مستقيم اهل بیت علیهم السلام است و به هیچ وجه نمی توان از زیر آن شانه خالی کرد.

✅وارد کردن دود سیگار به حلق و ریه در هنگام روزه، شدیداً روزه ما را در معرض خطر و شبهه بسیار شدید قرار می دهد و مطرح کردن آن به صورت شبهه، صرفا به خاطر نبودن عین آن در روایات است ولی ظاهر آن را نمی توان از مصداق یا جاری مجرا بودن أکل یا شرب خارج ساخت.