✅ پاسخ : دیکلوفناک یکی از داروهایی است که در زمره شیاف ها می باشد و شیاف کردن یا حُقْنَه (حقنه) یا تنقیه یا اماله به داخل کردن دارو و غیره به جوف از طریق مقعد گفته می شود و همواره دو نوع جامد و مایع بوده است و اگر چه در گذشته بیشتر برای درمان استفاده می شده است ولی امروزه گاهی برای مداوا استفاده می شود و گاهی برای اهداف دیگر

✅ در این مورد به روایات زیر توجه فرمایید :

1 عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْعَمْرَكِيِّ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِيهِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الرَّجُلِ وَ الْمَرْأَةِ هَلْ يَصْلُحُ لَهُمَا أَنْ يَسْتَدْخِلَا الدَّوَاءَ وَ هُمَا صَائِمَانِ قَالَ لَا بَأْسَ.

📚 الكافي ج۴- ص۱۱۰

علي بن جعفر گوید :از موسی بن جعفر علیه السلام در مورد مرد و زن سؤال کردم که آیا صلاحیت دارد که در حال روزه دارو به خود داخل نمایند(آن را تنقیه کنند) ؟ امام فرمودند : اشکالی ندارد.

2 عَنِ الْحُسَيْنِ سَعِيدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِي نَصْرٍ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ أَنَّهُ سَأَلَهُ عَنِ الرَّجُلِ يَحْتَقِنُ تَكُونُ بِهِ الْعِلَّةُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ- فَقَالَ الصَّائِمُ لَا يَجُوزُ لَهُ أَنْ يَحْتَقِنَ.

📚 التهذيب ج۴- ص۲۰۴

📚 الاستبصار ج۲- ص۸۳

بزنطی از امام ابوالحسن علیه السلام در مورد شخصی که یک بیماری دارد و در ماه رمضان احتقان می‌کند(دارو از طریق مقعد وارد کند) ، سؤال کرد؛ امام فرمودند : برای شخص روزه دار جایز نیست که حقنه (اماله) کند (دارو در مقعد داخل کند)

3 أَحْمَدُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ أَبِيهِ قَالَ كَتَبْتُ إِلَى أَبِي الْحَسَنِ مَا تَقُولُ فِي التَّلَطُّفِ بِالْأَشْيَافِ يَسْتَدْخِلُهُ الْإِنْسَانُ وَ هُوَ صَائِمٌ فَكَتَبَ لَا بَأْسَ بِالْجَامِدِ

📚 التهذيب ج۴- ص۲۰۴

📚 الاستبصار ج۲- ص ۸۳

حسن گوید :به امام ابوالحسن علیه السلام نامه نوشتم : در مورد وارد نمودن شیاف در حال روزه چه می فرمائید؟ امام در جواب نوشتند: شیاف جامد اشکالی ندارد.

✅ با توجه به چند روایت فوق و حاکم کردن روایت مفسر بر مجمل، مشاهده می شود که در روایت 2 به طور کلی از تنقیه و شیاف کردن در حال روزه نهی شده است ولی در روایت 1 شیاف داروئی، که جهت مداوا استفاده می شود رخصت داده شده است و نیز در روایت 3 قید جامد بودن برای بی اشکال بودن آن برای روزه دار اضافه می شود و در مورد سؤال، دیکلوفناک که یک داروی جامد می باشد و برای درمان تب و درد استعمال می شود ، مشکلی براي روزه ایجاد نمی کند.

✅ پس با توجه به سه روایت فوق، تنها شیاف جامد و آن هم به عنوان دواء رخصت داده شده است و بر حسب روایت 2 که در آن به طور مطلق از شیاف برای روزه دار نهی شده است، از شیاف های غیر جامد و شیاف های برای غیر مداوا، در هنگام روزه باید پرهیز شود چرا که امام در اصلی کلی، می فرماید :برای روزه دار جائز نیست که تنقیه کند و از دو روایت دیگر فقط رخصت شیاف جامد و آن هم جهت مداوا استفاده می شود.

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

وَ عَجِّلْ لِوَلِیِّکَ الْفَرَجَ وَ الْعَافِیَةَ وَ النَّصْرَ

استفاده روزه دار از شیاف