✅ پاسخ: به روایات زیر توجه فرمایید :

1 أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: سُئِلَ عَنِ الْقَصَّارِ يُفْسِدُ فَقَالَ كُلُّ أَجِيرٍ يُعْطَى الْأُجْرَةَ عَلَى أَنْ يُصْلِحَ فَيُفْسِدُ فَهُوَ ضَامِنٌ

📚 کافی ج۵ص٢۴١

از امام صادق علیه السلام در مورد شوینده لباسی که (آن را) خراب و فاسد می کند، سؤال شد؛ امام فرمودند : هر اجیری که به او مزد داده شود برای اینکه اصلاحی انجام دهد (چیزی را درست و اصلاح کند) و خراب و فاسد نماید، ضامن است.

2 أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ الثَّوْبِ أَدْفَعُهُ إِلَى الْقَصَّارِ فَيَخْرِقُهُ قَالَ أَغْرِمْهُ فَإِنَّكَ إِنَّمَا دَفَعْتَهُ إِلَيْهِ لِيُصْلِحَهُ وَ لَمْ تَدْفَعْ إِلَيْهِ لِيُفْسِدَهُ.

📚 کافی ج۵ص٢۴٢

اسماعیل گوید :از امام صادق علیه السلام در مورد لباسی که به لباس شوی می دهم (تا آن را بشوید) پس آن را پاره می کند، سؤال کردم؛ امام فرمودند : او را غارم و بدهکار کن زیرا همانا تو لباس را به او داده ای که آن را اصلاح نماید و به او نداده ای که آن را خراب و فاسد کند.

3 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ رُفِعَ إِلَيْهِ رَجُلٌ اسْتَأْجَرَ رَجُلًا يُصْلِحُ بَابَهُ فَضَرَبَ الْمِسْمَارَ فَانْصَدَعَ الْبَابُ فَضَمَّنَهُ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِين

📚 کافی ج۵ص٢۴٣

ترجمه :امام صادق علیه السلام فرمود : مردی نزد امیرالمؤمنین علیه السلام آمد که شخصی را اجیر نموده بود تا درب او را اصلاح و درست کند و او میخی را زده بود و در نتیجه آن درب شکافته شده بود، امیرالمؤمنین علیه السلام آن مرد را ضامن و بدهکار دانستند.

4 عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّه فِي الرَّجُلِ يُعْطَى الثَّوْبَ لِيَصْبَغَهُ فَيُفْسِدُهُ فَقَالَ كُلُّ عَامِلٍ أَعْطَيْتَهُ أَجْراً عَلَى أَنْ يُصْلِحَ فَأَفْسَدَ فَهُوَ ضَامِنٌ.

📚 الفقیه ج٣ص٢۵٣

ترجمه :امام صادق علیه السلام در مورد مردی که لباسی به او داده می شود تا آن را رنگ کند ولی آن را خراب می کند، فرمود : هر عاملی که به او مزد و اجرت می دهی تا اصلاح کند ولی خراب و فاسد کند، ضامن است.

✅ طبق روایات فوق که یک اصل کلی در آنها بیان شده است، تعمیر کارانی که چیزی را برای تعمیر تحویل می گیرند، در صورتی که آسیبی به آن وارد کنند، ضامن و غارم هستند یعنی موظفند خسارت وارده را به صاحب کالا پرداخت کنند. به عنوان مثال تعمیر کار ماشین مثلا برای تعویض قطعه ای اجرت مشخصی قرار می دهد و در حین باز کردن آن قطعه به قطعه کناری آن آسیب وارد می کند یا آن را از بین می برد و طبق اصل فوق این تعمیرکار متکفل پرداخت خسارت آن می باشد و برای همین تعمیرکاران ماشین یا موبایل یا لوازم خانگی و غیره لازم است ضمن دقت و امانت داری، در صورتی که به جائی از امانت مردم آسیب وارد نمودند، تقوای الهی پیشه کنند و آن را با مال خودشان اصلاح کنند و مبادا به عنوان یکی از هزینه های پیش آمده آن را از صاحب آن وسیله بگیرند.

✅ به روایت زیر نیز دقت شود :

5 أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: كَانَ عَلِيٌّ يُضَمِّنُ الْقَصَّارَ وَ الصَّائِغَ يَحْتَاطُ بِهِ عَلَى أَمْوَالِ النَّاسِ وَ كَانَ أَبُو جَعْفَرٍ يَتَفَضَّلُ عَلَيْهِ إِذَا كَانَ مَأْمُوناً

📚 تهذیب ج٧ص٢٢٠

ترجمه :امام صادق علیه السلام فرمود :علی علیه السلام لباس شوی و رنگرز را برای حفظ و احتیاط بر اموال مردم ضامن می دانستند و امام باقر علیه السلام در صورتی که امین و مورد اطمینان می بودند، بر آنها تفضل می کردند (خسارت از آنها نمی گرفتند)

✅ حسب روایت فوق، اگر چه تعمیر کار ضامن است ولی با اقتدا به سنت امام باقر علیه السلام، در صورتی که آن عامل امین و مورد اطمینان باشد، خوب است که بر او تفضل نمائیم و او را ضامن و غارم نکنیم. اما این امر بستگی به تصمیم صاحب کالا دارد و امر اجباری نیست و برای همین، کلیه کسانی که مزد و اجرت می گیرند تا چیزی را اصلاح کنند باید کمال دقت و خیرخواهی را انجام دهند و در صورتی که خسارتی بر آن جنس به دست آنها جاری شد، بدانند که خود ضامن آن هستند و نباید آن را به گردن صاحب جنس بیندازند.

ضامن بودن اجیر در برابر خسارت زدن

ضامن بودن تعمیرکار در برابر خسارت زدن

ادامه سؤال 247

✅ با توجه به اصل فوق، اطباء و امثال آنها نیز به عنوان یک عامل که اجرت می گیرند تا طبابت یا عمل جراحی انجام دهند، ضامن هستند، مگر اینکه:

6 عن أَبِي عَبْدِ اللَّهِ قَالَ: قَالَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ مَنْ تَطَبَّبَ أَوْ تَبَيْطَرَ فَلْيَأْخُذِ الْبَرَاءَةَ مِنْ وَلِيِّهِ وَ إِلَّا فَهُوَ لَهُ ضَامِنٌ

📚 کافی ج٧ص٣۶۴

ترجمه :

امام صادق علیه السلام فرمود :امیرالمؤمنین علیه السلام فرمود :کسی که برای انسان یا حیوان طبابت می کند باید از ولی و سرپرست او برائت بگیرد و در غیر این صورت ضامن است.

ضامن بودن طبیب مگر آنکه برائت بگیرد !

✅ امور غالب مثل آتش سوزی یا به سرقت رفتن یا سیل و... حکم جداگانه دارد که در صورت نیاز عرضه می شود.