سؤال ٢٣٠-حد #جهر و #اخفات در قرائت نماز چقدر است؟
✅پاسخ:جهر به معنای آشکار کردن و بلند خواندن و اخفات به معنای پنهان و آهسته خواندن قرائت و اذکار نماز است و طبق روایات مردان موظف هستند در نماز صبح و مغرب و عشاء و ظهر جمعه و بسم الله همه نمازها قرائت را به صورت جهر و در نماز ظهر و عصر به صورت اخفات بخوانند.
اما در مورد حد و حدود آن به روایات زیر توجه فرمایید :
زُرَارَةَ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ قَالَ: لَا يُكْتَبُ مِنَ الْقِرَاءَةِ وَ الدُّعَاءِ إِلَّا مَا أَسْمَعَ نَفْسَهُ
📚کافی ج٣ص٣١٣
ترجمه:امام باقر علیه السلام فرمود:از قرائت و دعا (در نماز) نوشته نمی شود مگر آن مقداری که به گوش خود بشنواند.
✅یعنی اذکار و قرائت نماز اگر به نحوی آهسته خوانده شود که حتی به گوش خودش نرسد، نوشته نمی شود و گوئی که آن را نخوانده است.
سَمَاعَةَ قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنْ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ لا تَجْهَرْ بِصَلاتِكَ وَ لا تُخافِتْ بِها قَالَ الْمُخَافَتَةُ مَا دُونَ سَمْعِكَ وَ الْجَهْرُ أَنْ تَرْفَعَ صَوْتَكَ شَدِيداً
📚کافی ج٣ص٣١۵
ترجمه:سماعه گوید:از (امام صادق علیه السلام) در مورد گفتار الله عزوجل که می فرماید: «نمازت را جهر و آشکار نکن و مخفی و آهسته هم مکن»، پرسیدم؛ امام فرمودند: مخفی و پنهان کردن آن است که کمتر از حد سمع و شنود خودت باشد و جهر این است که صدایت را شدیدا بالا آوری.
أَبِي جَعْفَرٍ الْبَاقِرِ قَالَ: الْإِجْهَارُ أَنْ تَرْفَعَ صَوْتَكَ تُسْمِعُهُ مَنْ بَعُدَ عَنْكَ وَ الْإِخْفَاتُ أَنْ لَا تُسْمِعَ مَنْ مَعَكَ إِلَّا يَسِيراً
📚تفسیر قمی ص٣۹١
امام باقر علیه السلام فرمود:اجهار و آشکار کردن این است که طوری صدایت را بالا آوری که به کسانی که از تو دور هستند بشنوانی و اخفات و پنهان کردن این است که به کسی که کنار و همراه توست نشنوانی مگر اندکی
✅از چند حدیث فوق به دست می آید که در جائی که مانند قرائت نماز ظهر و عصر مأمور به اخفات هستیم صدای خود را در حدی قرار می دهیم که به گوش خودمان برسد که در این صورت کسی هم که کنار و همراه ماست آن را به طور کامل متوجه می شود و این دو معیار برای قرائت نماز ظهر و عصر باید مراعات شود و صرف تکان دادن لب و زبان به قرائت و ذکر کفایت نمی کند.
برای قرائت نماز صبح و مغرب و عشاء و ظهر جمعه و بسم الله همه نمازها که مأمور به جهر در آنها هستیم باید صدا را رها و آزاد و بلند کنیم تا از مرز اخفات یعنی شنود شخصی و شخص کناری بگذرد و به حالت آشکار و شنود دیگران در آید ولی نباید صدا را زیاد بلند نمود به گونه ای که کسانی که از ما خیلی دور هستند هم آن را بشنوند.
✅لازم به ذکر است آیه ذکر شده در حدیث دوم که از جهر و اخفات در نماز نهی می کند، طبق تفسیر امام آن اخفاتی منهی است که حتی خودت هم نشنوی و یا آن کسی که همراه و کنار توست فقط کمی آن را بشنود و نیز آن مقدار جهری منهی است که آنقدر صدایت را بالا آوری که اشخاص خیلی دور از تو هم بشنوند و با این حد و مرزی که در این چند حدیث بیان شد امید است وظیفه خود را پیرامون جهر و اخفات در نماز بشناسیم.
✅به حدیث زیر نیز دقت شود:
عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ عَنِ الرَّجُلِ يُصَلِّي خَلْفَ مَنْ لَا يَقْتَدِي بِصَلَاتِهِ وَ الْإِمَامُ يَجْهَرُ بِالْقِرَاءَةِ قَالَ اقْرَأْ لِنَفْسِكَ وَ إِنْ لَمْ تُسْمِعْ نَفْسَكَ فَلَا بَأْسَ
📚تهذیب ج٣ص٣۶
ترجمه:علی بن یقطین گوید از امام کاظم علیه السلام در مورد شخصی که پشت سر کسی که به او اقتدا نکرده است نماز می خواند و امام جماعت قرائت را جهریه می خواند، سوال کردم؛ امام فرمودند : برای خودت قرائت را بخوان و اگر(به خاطر تقیه) قرائت را به گوش خود نرسانی، اشکالی ندارد.
✅در حدیث دیگر نیز امام صادق علیه السلام فرمود:
يُجْزِيكَ (إِذَا كُنْتَ مَعَهُمْ مِنَ الْقِرَاءَةِ) مِثْلُ حَدِيثِ النَّفْسِ.
یعنی :وقتی همراه مخالفین بودی برای قرائت، مانند حدیث نفس و گذراندن در دل برای قرائت تو کفایت می کند.
📚تهذیب ج٣ص٣۶
✅با توجه به دو حدیث فوق در مکان تقیه یعنی جایی که انسان پشت سر امام جماعت غیر عادلی در تقیه نماز می خواند، موظف است خودش قرائت نماز را بخواند و به خاطر تقیه و با توجه به میزان تقیه، اگر مقدور نبود که قرائت را در حد صحیح و لازم بخواند، آن را کمتر از شنوایی خود و یا اگر تقیه بسیار شدید است به صورت حدیث نفس و گذراندن کلمات قرائت در قلب خود بخواند.
✅علی بن جعفر گوید:از امام کاظم علیه السلام پرسیدم :آیا جهر خواندن قرائت در نماز بر عهده زنها هم هست؟ امام فرمودند:خیر
📚قرب الاسناد ص١٠٠
✅حدیث فوق میرساند که جهر به قرائت در نماز صبح و مغرب و عشاء و ظهر جمعه بر زنان واجب نیست.
✅یادآور می شویم در این راستا به سؤالات ۶٢ و ١٢١ و ١۵٨ کانال حتما رجوع شود.
نظرات (0)