✅پاسخ : به روایات زیر توجه فرمایید :


1⃣عن محمد بن مسلم عن أحدهما أَنَّهُ سَأَلَهُ عن الْفَقِير و الْمِسْكِين فقال الْفَقِيرُ الَّذي لا يَسْأَلُ و الْمِسْكِينُ الَّذي هُوَ أَجْهَدُ مِنْهُ الَّذِي يَسْأَل

📚كافي ج۳ص۵۰۲

محمد بن مسلم از یکی از دو امام باقر یا امام صادق صلوات اللَّه علیهما در مورد #فقیر و #مسکین سؤال کرد؛ امام فرمود : فقیر کسی است که درخواست نمی کند و مسکین از او بدحال تر است که درخواست می کند!


2⃣عن أَبي بصير قال: قُلْتُ لِأَبِي عبداللَّه قَوْلُ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ إِنَّمَا الصَّدَقاتُ لِلْفُقَراءِ و الْمَساكِين قال الْفَقِيرُ الَّذي لا يَسْأَلُ النَّاس و الْمِسْكِينُ أَجْهَدُ مِنْهُ و الْبَائِسُ أَجْهَدُهُم

📚كافي ج۳ص۵۰۱

ابابصیر گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد گفتار اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ (در سوره توبة آیه۶۰) که می فرماید : «قطعا صدقات برای فقرا و مساکین است» سؤال کردم؛ امام فرمود : فقیر کسی است که درخواست نمی کند و مسکین از او بدحال تر است و بائس از همه‌ی این‌ها سختی بیشتری دارد!


3⃣عن علي في بيان أسباب معايش الْخَلْقِ قال: و أما وجه الصدقات فإنما هي لأقوام ليس لهم في الإمارة نصيب و لا في العمارة حظ و لا في التجارة مال و لا في الإجارة معرفة و قدرة ففرض الله في أموال الأغنياء ما يقوتهم و يقوم به أودهم

📚المحكم و المتشابه ص۶۰

امام علی صلوات اللَّه علیه در بیان اسباب معايش مردم فرمود : اما وجه صدقات، پس همانا آن برای کسانی است که نه در امور حکومتی نصیبی دارند و نه بهره ای در ساخت و ساز و آباد کردن زمین و نه مالی برای تجارت و نه شناخت و قدرت برای اجیر شدن و کارگری!
پس اللَّه برای آنها در اموال اغنياء آن مقداری قرار داده است که خوراک آنها تأمین شود و فقر و بینوایی آنها برطرف شود!


4⃣عن عبدالرحمن بن الحجاج عمن سمعه و قد سماه عن أَبِي عبداللَّه قال: سَأَلْتُهُ عَنِ الزَّكَاةِ ما يَأْخُذُ مِنْهَا الرَّجُلُ....الي ان قال...فَإِنَّ النَّاسَ إِنَّمَا يُعْطَوْنَ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَةِ فَلِلرَّجُلِ أَنْ يَأْخُذَ ما يَكْفِيهِ و يَكْفِي عِيَالَهُ مِنَ السَّنَةِ إِلَى السَّنَة

📚معاني الأخبار ص 153

راوی گوید : از امام صادق صلوات اللَّه علیه در مورد زکات سؤال کردم که شخص چه مقدار از آن بگیرد؟ ... تا آنجا که امام فرمود : همانا مردمِ (فقیر و مسکین) از این سال تا سال آینده به آنها داده می شود، پس شخص می تواند برای خود و عیالش از این سال تا سال بعد آن مقداری که برایش کفایت می کند بگیرد!


5⃣عن العبدالصالح في حديث طويل قال : في زکاة...فأخذه الوالي فوجهه في الجهة التي وجهها الله على ثمانية أسهم للفقراء و المساكين و العاملين عليها و المؤلفة قلوبهم و في الرقاب و الغارمين و في سبيل الله و ابن السبيل ثمانية أسهم يقسم بينهم في مواضعهم بقدر ما يستغنون به في سنتهم بلا ضيق و لا تقتير

📚كافي ج۱ص۵۴۱

امام کاظم صلوات اللَّه علیه در حدیثی در مورد زکات فرمود : پس والي زکات را می گیرد و در آن راه‌هایی که اللَّه معین کرده است صرف می کند. که هشت سهم است : برای فقرا و مساکین و عاملان زکات و مؤَلفة قلوب و در آزاد سازی بردگان و بدهکاران و در سبیل اللَّه و افراد در راه مانده، که این هشت سهم را در مواضع آن به اندازه ای که بدون تنگی و تنگ گرفتن در #یک‌سال بی نیاز گردند بین آنها تقسیم می کند!


6⃣عن أَبي عبداللَّه قال:..لا تَحِلُّ الزَّكَاةُ لِمَنْ لَهُ خَمْسُونَ دِرْهَماً و لَهُ حِرْفَةٌ يَقُوتُ بِها عِيَالَه

📚علل الشرائع ص۳۷۰

امام صادق صلوات اللَّه علیه در حدیثی فرمود : زکات برای کسی که فقط 50 درهم پول دارد ولی حرفه و شغلی دارد که با درآمد آن قوت عيال خود را می دهد حلال نیست!


7⃣علي گوید : از امام کاظم علیه السلام در مورد سائلی که قوت یک روز نزد او هست سؤال کردم که آیا برای او حلال است که درخواست کند و اگر بدون درخواست چیزی به او عطا شد آیا حلال است که قبول نماید؟ امام فرمود : حتی در حالتی که قوت یکماه نزد او هست آن مقداری که برای یکسال او کفایت کند از زکات می گیرد زیرا همانا معیار آن از این سال تا سال بعد (یعنی یکسال) است!

📚علل الشرائع ص371



✅ با توجه به روایات فوق و غیره، کسی که به خاطر عدم توانایی بر طلب رزق یا کمی درآمد و غیره، درآمد سالانه او از مئونه و نیاز سالانه او کمتر باشد، به میزانی که کمبود سالانه داشته باشد فقیر و مسکین محسوب می شود و کسری احتیاجات او از زکات و صدقات و کفارات و غیره تأمین می شود و البته مسکین حالتی سخت‌تر از فقیر دارد که آنقدر نیاز او شدید است که ناچار به درخواست از دیگران می شود.
اما کسی که مئونه یکسال نزد او هست یا درآمد سالانه او کفاف مئونه اش را می دهد، فقیر و مسکین نیست.